مستند «داستان سنجاقک» محصول مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی است که به مشکلات مردم سیستان می‌پردازد.
محمد پسران رزاق درباره ساخت مستند جدیدش به خبرنگار سینما صبا، گفت: مستند «داستان سنجاقک» از تولیدات مرکز گسترش است که به بحران خشکسالی در منطقه سیستان و مشکلات ناشی از آن که گریبان‌گیر مردم منطقه شده و آنها را در موقعیت بسیار سخت و طاقت‌فرسایی قرار داده است، می‌پردازد.
پسران رزاق افزود: به دنبال این خشکسالی یک سری معضلات دیگری هم به وجود آمده که مهم‌ترین آنها بیکاری و مهاجرت است. یعنی جوانان آن منطقه همه بیکار هستند، چون در گذشته و زمانی که خشکسالی نبوده و دریاچه هامون جاری و ساری بوده است، شغل بیشتر مردم آن منطقه ماهیگیری و کشاورزی بوده است. زمانی که هامون خشک می‌شود، مردم هم شغلی که داشتند را از دست می‌دهند و خانه‌نشین می‌شوند و بسیاری از آنها به شهرهای دیگر مهاجرت می‌کنند. مهاجرتی که در قالب کارگری صورت می‌گیرد و مردم سیستانی به شهرهای اطراف، مثل خراسان می‌روند و کارگری می‌کنند. اما یک اتفاق امیدبخش برای مردم آن منطقه این است که یک شرکت دانش بنیان اصفهانی، اقدام به نصب پنل‌های خورشیدی کرده است.
رزاق ادامه داد: این شرکت دانش بنیان در اصفهان است که کارکنان آن به شکل داوطلبانه عازم سیستان شده‌اند که طرح‌شان را آن‌جا اجرا کنند تا بتوانند بخشی از خسارات ناشی از خشکسالی را برای مردم جبران کنند. در هر خانه یک نیروگاه پنل خورشیدی نصب می‌شود و با توجه به اینکه بالای ۳۰۰ روز در سیستان هوا آفتابی است و می‌توانند از این انرژی خورشیدی استفاده کنند، این پنل‌ها در آن‌جا نصب می‌شوند و یک نیروگاه شکل می‌گیرد. برقی که توسط این پنل‌ها تولید می‌شود، وارد جریان برق سراسری می‌شود و دولت یا اداره برق این برقی که از هر خانه‌ای تولید می‌شود را از آنها می‌خرد. بنابراین این طرح به ایجاد یک درآمد پایدار که مردم بتوانند از این طریق امرارمعاش کنند یا این درآمد را تبدیل به کار دیگری کنند کمک می‌کند.
این کارگردان تاکید کرد: نکته قابل اهمیت این است که این شرکت دانش بنیان در بسیاری از مناطق خوش آب و هوا پیشنهاد این پروژه‌ها را داشته است اما زمانی که از نزدیک سیستان و مردم‌اش را می‌بینند انگار وجدان‌شان آنها را آرام نمی‌گذارد و تصمیم می‌گیرند با تمام مشکلاتی که وجود دارد و همچنین گرمای هوا که بعضی روزها تا۶۰ درجه هم می‌رسید، کار کنند. در پایان این اتفاق ما دیدیم که تا حد قابل توجهی امید به آن منطقه برگشت و اوضاع اقتصادی مردم کمی بهتر شد. همچنین آنها توانستند درآمد ناشی از تولید برق را در جهت کیفیت سبک زندگی استفاده کنند تا یک بار دیگر هامون سیراب و از این خشک سالی خارج شود.
این کارگردان درباره فیلم‌برداری مستند «داستان سنجاقک» توضیح داد: بخشی از فیلم‌برداری این مستند که این روزها در مرحله تدوین قرار دارد، در اصفهان انجام شد که با شرکت دانش بنیان همراه شدیم. حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از تصویربرداری در اصفهان است و بقیه فیلم‌برداری هم در سیستان است که در روستاهای ملاعلی، شهر علی‌اکبر و روستاهای اطراف انجام شده است.
رزاق درباره پرداختن به موضوع مستند «داستان سنجاقک» گفت: زمانی که این موضوع مطرح شد چند تن از دوستان چند شرکت دانش بنیان را به من معرفی کردند که از این بین یکی از آنها نظر من را به خود جلب کرد. اول قرار بود روی یکی دیگر از تولیدات این شرکت کار کنیم اما با سفری که برای تحقیق و پژوهش به سیستان داشتم احساس کردم که ما می‌توانیم موضوع را تغییر دهیم و روی یک پروژه دیگر کار کنیم.
پسران رزاق افزود: احساس کردم در این برهه از زمان، این موضوع، موضوع مهم‌تری است و در سفر اولی که برای تحقیق و پژوهش به سیستان داشتم، من هم مثل آن افراد شرکت دانش بنیان وقتی آن محیط را دیدم، دوست داشتم به نوعی هم صدای مردم را به مسئولین برسانم و هم امیدبخشی را ایجاد کنم. ما به عنوان یک هموطن وقتی در شهرهای بزرگ زندگی می‌کنیم نباید تمام حواس‌مان معطوف به دور و برمان باشد و باید بتوانیم شهرهای دیگر را هم رصد کنیم و در نهایت تلاش کردیم تا این امیدبخشی در مستند ما اتفاق بیفتد.
او گفت: فکر می‌کنم سینمای مستند و فیلم‌های مستند، همیشه و همواره در همه زمینه‌ها تاثیرگذار بوده و خواهند بود. هر هنرمند و فیلمسازی یک موضوعی را گوشزد می‌کند و به مخاطب نشان می‌دهد. منتها تاثیرگذاری بعدی آن به این برمی‌گردد که ما تا چه اندازه فراموش نکنیم. زمانی که یک فیلم به نمایش گذاشته می‌شود، در لحظه همه تحت تاثیر قرار می‌گیرند، اما ما متاسفانه (کاری به مسئولین و مدیران دولتی ندارم) خیلی زود فراموش می‌کنیم و از یاد می‌بریم.
او در ادامه اظهار داشت: فکر می‌کنم باید یک طرح و برنامه‌ای باشد که ما فراموش نکنیم. قطعا این فراموش کردن شاید وظیفه مرکز گسترش نباشد و فقط وظیفه‌اش این باشد که حمایت کند تا چنین مستندهایی ساخته شوند. از آن‌جا به بعد به مسئول و مدیری برمی‌گردد که متولی است و کاری از دست‌اش برمی‌آید و می‌تواند انجام دهد. شاید مرور این مستندها و بازپخش چندین باره‌شان کمک کننده باشد یا مدیران مرکز موضوعاتی از این قبیل را با متولیان امر به اشتراک بگذارند و فیلم را برای‌شان به نمایش بگذارند.
موضوع دیگر این است که مرکز می‌تواند موضوعات این چنینی را پیگیری کند. مثلا ما بتوانیم شش ماه یا یک سال بعد مجددا برویم در آن منطقه و ببینیم تا چه اندازه این وعده‌ها عملی شده و حالا شرایط مردم به چه شکل است. نکته دیگر این است که در این چند ماهی که این شرکت دانش بنیان در آن‌جا مشغول نصب نیروهای خورشیدی بوده‌اند، تعداد زیادی از افراد ساکن در آن روستا و در آن شهر به خصوص شهر علی‌اکبر به عنوان نیرو به همراه مهندسان و مدیران این شرکت فعالیت می‌کردند. این موضوع حداقل سه، چهار ماه ایجاد اشتغال و درآمد کرد و برای مردم آن منطقه یک شور و نشاط خاصی به دنبال داشت.
گفتنی است عوامل مستند «داستان سنجاقک» عبارتند از: نویسنده و کارگردان: محمد پسران رزاق، تهیه‌کننده: سیدمحسن طباطبایی‌پور، تصویربردار: امین جعفری، صدابردار: مهران ثابتی‌فر و تدوینگر: بابک بهداد، تولید مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی.
Loading...
There are no comments yet