به گزارش خبرنگار سینما صبا، «اذان صبح به افق یزد» از جمله فیلمهای مهم این دوره از جشنواره است که علاوه بر وجوه ساختاری و نکات متنی، به سبب ویژگیهای فرامتنی که واجد آن است نیز میتواند مورد بررسی قرار گیرد. فیلمی لطیف، مفرح و البته با درونمایهای انسانی که با استقبال بسیاری از کارشناسان روبه رو شده است. این فیلم داستان پیرمرد تنهایی را روایت میکند که در ماه رمضان، هنگام اذان صبح خواب میماند و به همین دلیل در جست و جوی چارهای برای این ماجراست. نقطه شروع فیلم پرداختی ظریف و موجز دارد و فیلمساز با طرح مقدمهای ابهام برانگیز، بیننده را با خود همراه کرده و پاسخ سوال ایجاد شده برای او را به سکانس پایانی و گره گشایی نهایی اثر موکول میکند. درام محوری این فیلم بر مبنای داستانی ساده بنا شده اما از پرداختی پرجاذبه و با ظرافت برخوردار است.
«اذان صبح به افق یزد» دارای موقعیتهای کمدی فکر شده و لحنی یکدست است و فیلمساز برای خلق لحظههایی کمدی، به جهان داستانی اثر و منطق روایی قصه، مبتنی بر تنهایی پیرمرد متکی بوده و جان مایه این لحظهها را از ساحت درونی متن و چالشهای پیش روی شخصیت جست و جو خلق میکند و به همین دلیل، چنین موقعیتهایی علاوه بر خنده گرفتن از مخاطب، در پیشروی درام نیز نقشی حیاتی دارد. فیلمساز در پرداخت تصویری قصه ساده خود، دچار خودنماییهای تکنیکی و فرمی نشده و تنها دغدغه ارائه اتمسفری هماهنگ با جهان داستانی که ارائه کرده را داشته است. لهجه شیرین یزدی و بازی باورپذیر و ستایش برانگیز پیرمرد قصه نیز از نکاتی است که بیش از پیش سبب همراهی مخاطب با فیلم میشود.
بررسی فیلمنامه «اذان صبح به افق یزد» و منطق درونی آن، میتواند در حکم یک کلاس درس برای هنرجویان ساخت فیلم کوتاه داستانی باشد. در این فیلم همه المانها و مختصاتهای روایی، در خدمت ایده مرکزی روایت شکل گرفته و بسط پیدا کردهاند. همچنین فیلمساز موفق میشود تلاشهای پیرمرد برای به موقع بیدار شدن هنگام اذان صبح و حسرتهای حادث شده بر او در نتیجه به سرانجام نرسیدن خواستهاش را به گونهای در متن، شیوه کارگردانی و بازی گرفتن از پرسوناژ پیرمرد بگنجاند که مسئله او به دغدغه مخاطب تبدیل شده و او برای آگاهی یافتن از پایان ماجرا با فیلم همراه شود. به علاوه، فیلمساز عمدا به نشان دادن لحظههای تنهایی پیرمرد تاکید ورزیده و او را جدا افتاده از اجتماع و محصور در خانهاش تصویر کرده است. به گونهای که حتی ارتباط او با صمیمیترین دوستش تنها از طریق تماس تلفنی برقرار میشود. این نوع نشانه گذاری، سبب غنای بیشتر در میزان اثر گذاری سکانس پایانی شده است.
هر چند به شکل و شیوه اجرایی نقطه پایانی ایراداتی وارد است و فیلمساز میتوانست با رها شدن از پایانی سانتیمانتال و ملودراماتیک، اثری یکدستتر را به مخاطب ارائه کند. تجربه تماشای آثار مختلف در جشنواره چهلم نشان داده است در فیلمهایی که کارگردان اثر تاکید بیش از اندازه بر استفاده از تکنیکهایی به دور از منطق روایی داشتهاند، علاوه بر سقوط فیلم به دسته آثار زیر متوسط، بیننده نیز اتصال حسی خود با اثر را از دست داده و راهی برای همراهی با آن نمییابد. با توجه به رویکرد ویژه چهلمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران به مقوله بومی گرایی و ژانر، «اذان صبح به افق یزد» از جمله معدود فیلمهایی است که در هر دو زمینه طرح شده، حاوی نکات ویژهای است و از این نظر نیز میتواند مورد توجه قرار بگیرد.
محمدعرفان صدیقیان
There are no comments yet