به گزارش خبرنگار صبا، رضا صائمی منتقد در یادداشتی به ارزیابی برنامه «با ضیا» که توسط علی ضیا اجرا میشود، میپردازد و آن را برنامهای درباره و برای زنان میداند. متن این یادداشت به شرح زیر است.
«اگر بپذیریم که «محدودیت» میتواند به «موفقیت» بدل شود باید میانجی این رخداد را «اراده معطوف به خلاقیت» دانست. خلاقیت اغلب از دل بن بستها برآمده، آنگاه که یا راهی یافته میشود یا راهی ساخته میشود. برنامه و پادکست «با ضیا» محصول همین تجربه است. حتی عنوان برنامه واجد نوعی بازی خلاقانه با واژههاست تا نام برنامه با نام مجری و تهیهکننده آن در هم تنیده شده و از زیباییشناسی هویتمند برخوردار شود. این خلاقیت در طرح گرافیکی لوگو برنامه قابل ردیابی است.
علی ضیا پس از یک سال و نیم غیبت در تلویزیون، با ساخت و اجرای پادکست «باضیا» فضا و ساختار متفاوتی از برنامهسازی را در شبکههای اجتماعی عرضه کرد که از حیث فرم و مضمون هم با کارنامه کاری خودش فرق میکند هم با نمونههای مشابه. برنامه «باضیا» به عنوان یک پادکست تصویری، از فرم و فرمالین مستقلی برخودار است که به ویژه با رویکردی که در مضمون و تولید محتوای خود برگزیده به آن هویتی هدفمند و حریتمند بخشیده است. به این معنا که پادکست«باضیا» میزبان زنان تاثیرگذار و موفق ایرانی در رشتههای مختلف است و در واقع مسیر موفقیت زنان ایرانی را روایت میکند. با این حال برنامه به یک تاکشوی جنسیتی یا مثلا فمنیستی تبدیل نمیشود یا به اقتضای زنانه بودن به ضد مرد بودن نمیگراید حتی در صحبتهای خود مهمانان. چنانکه مستانه مهاجر تدوینگر سینما به عنوان نخستین مهمان برنامه، وقتی از پژمان بازغی همسر سابقش حرف میزند و حتی در همین برنامه به نوعی جدایی این هنرمند رسانهای میشود، نه تنها علیه او حرف نمیزند بلکه از حرمت قائل شدن زوجها نسبت به هم پس از جدایی هم میگوید. یا مثلا افسون علیمردان فعال اجتماعی در این برنامه از ارزش کارهای خیرخواهانه محسن چاووشی میگوید. از سوی دیگر مجری برنامه یک مرد است و به همین دلیل هر بار شاهد گفتوگوی بین یک مرد و یک زن و در واقع تحقق عدالت و برابری جنسیتی در چیدمان و میزانسن برنامه هستیم.
رویکرد برنامه نسبت به ماهیت و سوژه آن ایجابی است نه سلبی. به این معنا که در این برنامه صرفا درباره مشکلات و مصائب زنان یا آسیبشناسی زندگی آنها نیست، بلکه مخاطب با زنان شجاع و قوی و خلاق و موفقی مواجه میشود که از جایگاه و اعتبار بالایی در رشته و حرفه خود برخوردارند. گرچه سخن از رنجهای زنان و دشواریهای آنان در زندگی فردی و اجتماعی هم در این گفت و شنودها روایت میشود اما تحلیل و تاکید برنامه بر مبارزه و مقاومت و تلاش زنان برای رسیدن به اهدافشان استوار است. این ویژگی ها را به ویژه در نخستین قسمت این برنامه با حضور مستانه مهاجر شاهد بودیم که تصویری از یک زن مقاوم و موفق را بازنمایی میکرد که در عین تجربه تلخ جدایی و مبارزه با سرطان، همچنان در حوزه تخصصی خود پرتلاش بود و امید داشت.
از این حیث شاید بتوان پادکست «با ضیا» را یک برنامه انگیزشی درباره و برای زنان هم دانست. با توجه به رخدادها و التهابهایی که در یک سال اخیر در کشور شاهدیم بودیم که شعار و شعاع آن بیش از همه یک قلمرو زنانه بود، انتخاب سوژه برنامه و رویکرد آن با روح زمانه مماس بوده و میتوان گفت که برنامه فرزند زمانه خویش است. با این حال پرداختن به حوزه زنان و مسائل آن به ویژه در شرایط بحرانی و ملتهب اجتماعی، چندان هم دشوار نیست. به همین دلیل رویکرد این برنامه را میتوان جسورانه دانست به ویژه اینکه به جای برخی سوالات کلیشهای و تکراری به سراغ پرسشهای چالشی رفته و به جای طرح مسائل انتزاعی یا فانتزی به مسائل واقعی و تجربههای دردناک زندگی میپردازد.
همین رویکرد انتقادی برنامه به سوژه است که آن را از تاکشوهای دیگر متمایز میسازد. اینجا صرفا با سرگرمی و برنامههای عامهپسند مواجه نیستیم بلکه هویت برنامه بیشتر نقادانه و آگاهیمحور است. فارغ از نقاط ضعف و قوت برنامه، همین رویکرد جسورانه آن و اینکه علی ضیا پس از دوری چندین ماهه از تلویزیون به سراغ ساخت برنامهای رفته که میتوان آن را مصداق همراهی کردن با زنان جامعه و بسترسازی برای روایت و رویت آنان دانست، ارزشمند و قابل احترام است. اجرای خود ضیا هم در این برنامه نسبت به برنامههای تلویزیونیاش پختهتر است و جنس سوالاتی که مطرح میکند ناظر به رخدادها و روح زمانه است.
اجرای این برنامه برای محیط اینترنتی، فضای بازتر را نسبت به تلویزیون ایجاد کرده تا مجری با خط قرمزهای کمتر و آزادانهتر به طرح پرسشهای خود بپردازد. همین نشان میدهد که چقدر در یک فضای دموکراتتر، قابلیتها شکوفاتر شده و خلاقیتها به ثمر میرسد. برنامه «با ضیا» در همین چند قسمت خود نویدبخش یک برنامه متفاوت و جسورانه در ساخت تاکشوهای ایرانی است که میتواند به یک برند در برنامهسازی اینترنتی تبدیل شود.»
There are no comments yet