به گزارش صبا، جامعه نیازمند سرگرمی است و باید به آن از سوی حاکمیت و دولتها بها داده شود و اینطور نیست که ادارهکنندگان جامعه نسبت به بُعد سرگرمی جامعه و افراد آن بیتفاوت باشند و باید نسبت به تأمین آن برنامههایی داشته باشند.
اما سرگرمی چیست؟ شاید کوتاهترین پاسخ این باشد؛ سرگرمی حالتی نفسانی و نوعی گذران اوقات فراغت است که گاه به خودی خود و فارغ از دیگر امور زندگی ارزش دارد و به صورت اختیاری و به قصد اموری چون ایجاد تفریح، تنوع، استراحت و شکوفایی فردی و اجتماعی صورت میپذیرد.
با این حال سرگرمی باید ویژگیهایی داشته باشد؛ زیرا مانیفستها و ایدئولوژیهای مکاتب مختلف چارچوبهایی برای رفتار انسانی در جامعه تعیین کردهاند که عدول از آن به معنای هرج و مرج اجتماعی و یا آنارشیسم است.
ویژگیهای سرگرمی پس از تجربه فراوان و آزمون و خطا و پژوهشهای بسیار در علم ارتباطات و علوم بین رشتهای علوم انسانی احصا شدهاند که عموم آنها بر چند پایه استوار هستند؛ اعمال آزادیخواهانه و نیز اعمال سودآور با تأکید بر اینکه تعدی به حقوق دیگران نباشد، اعمال عدالتخواهانه بدون در نظر گرفتن سطح سود و زیان شخصی یا گروهی و البته اعمال معنوی که بهویژه در جوامع دینی و سنتی نسبت به آن بیش از جوامع دیگر تکیه میشود.
جامعه ایران نیز منبعث از جامع بشری نیازمند رسیدن به سرگرمیهایی هست که حاکمیت باید در اختیار مردمان آن قرار بدهد و در تعریف کنونی اداره جامعه؛ مهمترین ابزار برای تأمین این سرگرمی و رفع نیازهای اینچنینی جامعه تلویزیون و رسانه ملی است که برنامههای مختلف را در اختیار مخاطب قرار میدهد.
تلویزیون برای اینکه بیش از قبل وجه سرگرمی را مورد تأکید قرار دهد، از ۱۰ سال گذشته یک شبکه اختصاصی تأسیس کرد با نام «شبکه نسیم» که همه ما تقریباً با برنامهها و ایدههای آن آشنایی داریم و طی هفته ساعات خوشی را در کنار خانواده با این شبکه میگذرانیم.
فعالیت شبکه نسیم از این حیث مهم است که یکی از جنبههای مهم سرگرمی، تولید برنامههای طنز و در اختیار قرار دادن آن برای مخاطبین است. در دنیا یکی از فراگیرترین قالبهای در اختیار گذاشتن سرگرمی برای مخاطب، سینما و همچنین رسانههای نوین و شبکههای اجتماعی است که با محدودیتهای کم و بیش اما با قابلیت در دسترس بودن، سرگرمی را به مخاطب میبخشد؛ بهویژه اینکه «طنز» میتواند مهمترین وجه سرگرمی با توجه به تعریف ارائه شده از آن در ابتدای این نوشتار باشد.
در تاریخ حیات جمهوری اسلامی، برنامهسازی طنز برای تأمین سرگرمی مخاطبان از دهه ۱۳۶۰ و مدتی پس از پیروزی انقلاب اسلامی بود که برنامهسازی فاخر با هدف ارائه پیام را جایگزین برنامهسازی مبتذل با هدف پر کردن اوقات فراغت کرد و توانست با ابداع طنز سالم به جای هجو مخرب، مأموریت خود در این زمینه را پیش ببرد.
تداوم این مأموریت در حال حاضر با توجه به مؤلفههای دنیای جدید کمی سخت شده است؛ زیرا رقبایی که میتوانند برخی کلامها و رفتارهای تابوشده در تلویزیون را به کار ببردند، استعداد این را دارند تا مخاطب را از خود راضی کنند.
از سویی نو بودن سرگرمیهای مدرن و ماهیت متغیری که دارند، چالشی را پیش روی متولیان فرهنگ و رسانه و بهویژه تلویزیون قرار میدهد که میبایست راه رفتن بر لبه تیغ را تجربه کنند و کوچکترین اشتباه میتواند مسیر تحقق هدف را کیلومترها دور سازد.
اما پر بیراه نیست اگر ادعا کنیم که شبکه نسیم با مدل برنامهسازی خود هم طنز را به خوبی تقدیم مخاطب کرده و میکند و هم اینکه در برنامهسازی تکلیفی خود، توانسته است زمان ارائه سرگرمی به بینندگانش به بیان اخلاقیاتی بپردازد که مطلوب ادارهکنندگان جامعه است.
یکی از این برنامههای جالب، سریال «افسانه هزارپایان» است که با داستان کلیشهای اما همیشه جذاب بازگشت به تاریخ، تلاش میکند تعریف جدیدی از زندگی روایت کند.
افسانه هزارپایان در مجموع در ۵۲ قسمت ساخته شد و در بازه زمانی ۱۳۹۶ (بخش نخست همراه با شبکه پنج) و ۱۳۹۹ (بخش دوم همراه با شبکه سه) پخش شد.
این سریالسازی برای شبکهای که در آن زمان نوپا محسوب میشد و برنامههای استودیویی آن طرفدار و مخاطب میلیونی و حتی چند ده میلیونی داشت، بیانگر همت مسئولان تلویزیون برای توسعه مسأله بها دادن به نیازهای سرگرمی مخاطب است که شبکه نسیم توانست در این مأموریت هم موفق باشد؛ اما سؤال اینجاست که چرا این شبکه برای پر کردن کنداکتور خود از سریالهای طنز، رویه ساخت سریالهای اختصاصی را کنار گذاشته و به پخش تکراری سریالهای دیگر شبکهها اقدام میکند.