آیناز زارعی از هنرمندان جوان عرصه نقاشی است که طی سال‌های گذشته فعالیت خود را به عنوان کیوریتور (برگزارکننده نمایشگاه) نیز آغاز کرده است. او پس از برگزاری چندین نمایشگاه گروهی از جمله «معجزه هنر»، «انعکاس هنر» و «کهن‌هنر»، این روزها در مقام کیوریتور نمایشگاه انفرادی «فریاد زمین» در گالری زرنا حضور دارد. در این نمایشگاه، آثار نقاشی نرگس‌خاتون (سهیلا) قصرالدشتی با موضوع «آسیب‌های بشر به مادر خود، یعنی زمین و کنایه‌ای بر تخریب محیط‌زیست، دریاها و هوا به دست بشر»، به انتخاب زارعی روی دیوار گالری «زرنا» رفته‌اند. به بهانه برگزاری نمایشگاه «فریاد زمین»، با آیناز زارعی گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌خوانید.

***شما گرچه خودتان در هنر نقاشی فعالیت دارید، ولی طی ۲ سال گذشته به عنوان کیوریتور بسیار پرکار بوده‌اید و رشته‌ای از نمایشگاه‌های گروهی تجسمی مانند «معجزه هنر»، «انعکاس هنر»، «کهن‌هنر» و … را برگزار کردید. از فعالیت در مقام کیوریتور و برگزاری نمایشگاه‌های گروهی، چه هدفی را دنبال می‌کنید؟ آیا صرفا بحث اقتصادی ماجرا در میان است یا مثلا ایجاد فرصت برای نمایش آثار هنرمندانِ کم‌تر شناخته‌شده نیز مد نظر شماست؟

-همان‌طور که اشاره کردید، نمایشگاه‌های زیادی به صورت متوالی در زمینه هنرهای تجسمی و به شکل گروهی در داخل و خارج از کشور برگزار شده ولی هدف اصلی من به عنوان کیوریتور این است که زمینه‌ساز فعالیت حرفه‌ای دوستان هنرمند باشم، به‌خصوص هنرمندانی که به تازگی در زمینه هنری فعالیت می‌کنند و برای به دست‌آوردن جایگاه هنری نیاز به حمایت و پشتیبانی دارند. از آن‌جایی که تقاضای هنرمندان برای ورود به فضای نمایشگاهی و حرفه‌ای زیاد است، تعدد نمایشگاه‌ها به همان اندازه زیاد است و تمایل به برگزاری از جانب من هر روز بیش‌تر از قبل خواهد بود. اعتقاد دارم ابزار هنرمند برای کسب موفقیت و ورود به دنیای حرفه‌ای هنری، زمان برای اجرا، ابزار کار و هزینه‌ای است که بابت ورود به نمایشگاه می‌پردازد و همین موارد منجر به شناخت یک هنرمند بنام می‌شود.

***پس از برگزاری چند نمایشگاه گروهی، چه شد که این‌بار اقدام به برنامه‌ریزی و برگزاری نمایشگاه انفرادی برای یک هنرمند دیگر کردید؟ علاقه خودتان به آثار ایشان دلیلش بود یا تمایل خانم «نرگس‌خاتون غنجور قصرالدشتی» به همکاری با شما؟

-آشنایی با هنرمند فرهیخته خانم نرگس‌خاتون قصرالدشتی باعث افتخار بنده است و شکل‌گیری ارتباط بین ما به نمایشگاه گروهی که ماه‌ها قبل برگزار شده بود، برمی‌گردد که ایشان از شرکت‌کنندگان نمایشگاه هلند و من برگزارکننده آن بودم. ایشان از روند فعالیت کاری من به عنوان کیوریتور رضایتمند بودند و به همین خاطر مسئولیت برگزاری نمایشگاه انفرادی‌شان را به بنده سپردند و من با کمال میل پذیرفتم. باید اشاره بکنم که من به سبک و آثار هنری ایشان علاقه‌مند بودم و با توجه به موضوع نمایشگاه با عنوان «فریاد زمین» که کنایه‌ای است به تخریب محیط‌زیست به دست بشر شخصاً علاقه به برگزاری این نمایشگاه برایم جذاب و ناب بود.گذشته از آن، تجربه برگزاری نمایشگاه انفرادی را برای رشد خودم و رزومه کاری‌ام ضروری می‌دیدم، چراکه مانند نمایشگاه‌های گروهی چالش‌های خاصی دارد.

***به عنوان یک نقاش حرفه‌ای، نظرتان درباره کیفیت هنری و مفهوم آثار خانم قصرالدشتی چیست؟ آیا فرم انتزاعی نقاشی‌های ایشان می‌تواند برای مخاطب امروز هنرهای تجسمی جذاب باشد و او را برای تماشا به گالری بکشاند؟

-موضوع و کیفیت، تکنیک آثار بسیار خلاقانه و هوشمند است. فرم انتزاعی آثار منجر به برقراری ارتباط سریع بین اثر و مخاطب می‌شود و بازی رنگ‌ها و فرم‌ها گویای پیام نمایشگاه است که با بیانی ساده و روان، روح هنرمند را به درستی مورد هدف قرار می‌دهد.

***گویا این تعداد از تابلوهای خانم قصرالدشتی که در نمایشگاه می‌بینیم، بخشی از یک مجموعه‌آثار بزرگ بوده‌اند. در گزینش تابلوها برای برگزاری نمایشگاه، به ایشان مشاوره دادید یا شما صرفاً برگزارکننده نمایشگاه هستید؟

-بله، نمایشگاه «فریاد زمین» بخشی از یک مجموعه بزرگ ۱۲۰ اثری است که ۲۷ اثر از بین آثار توسط بنده گزینش شده! سعی بر آن بود که این مجموعه تنوعی از تکنیک‌های مختلف مثل رنگ و روغن، اکولین و… را در خود جای بدهد و ارتباط خوبی به لحاظ دیداری در ذهن مخاطب ایجاد بکند. از آن‌جا که هر اثر در ادامه اثر بعدی اجرا شده و به نوعی مرتبط به هم هستند، انتخاب آثار آسان نبود و با دقت و ظرافت بیش‌تری انجام شد.

***به نظرتان نمایشگاه انفرادی با نمایشگاه گروهی چه تفاوت‌های مهمی دارد؟ فکر می‌کنید بازخورد کدام شکل از برگزاری نمایشگاه نزد مخاطبان هنرهای تجسمی بیش‌تر است؟ خودتان بیش‌تر تمایل به برگزاری نمایشگاه گروهی دارید یا انفرادی؟

-در نمایشگاه گروهی همان‌طور که از نامش پیداست، به دلیل گروهی‌بودن با تعداد زیادی هنرمند روبه‌رو خواهم بود و تعداد کثیری امکان حضور در نمایشگاه جهت ارائه آثارشان خواهند داشت. از این رو تمایل به برگزاری نمایشگاه گروهی همیشه در من بیش‌تر است و علاقه‌مندم برای بزرگ‌شدن جامعه هنری نقش خودم را به عنوان برگزارکننده و راهنما انجام بدهم. از طرفی برگزاری نمایشگاه انفرادی با افراد حرفه‌ای را در برنامه کاری خود قرار می‌دهم. آشنایی و شناخت ذهن و روان هر هنرمند، چه در قالب نمایشگاه انفرادی و چه گروهی درس و تجربه‌ای جدید است و به هر دو صورت این روند ادامه پیدا خواهد کرد.

***حالا با وجود نمایشگاه‌های متعددی که در گالری «زرنا» برگزار کرده‌اید، انگار این گالری به پاتوق فعالیت شما در مقام کیوریتور تبدیل شده. غیر از حُسن رفتار و تعامل خوب خانم زهرا رسول‌زاده (مدیر گالری) با هنرمندان، چه ویژگی‌های دیگری موجب شده تا اغلب نمایشگاه‌های خود را در این مکان هنری برپا بکنید؟

-از اولین همکاری خوب من با گالری «زرنا» که به چندین سال پیش برمی‌گردد، زمینه‌سازی نمایشگاه‌های بعدی انجام شد و ارتباط دوستانه و تعامل خوب خانم رسول‌زاده و راهنمایی‌هایشان سبب شد به ادامه همکاری با ایشان علاقه‌مند باشم. لازم به گفتن است که گالری زرنا، تولد فعالیت کاری و حرفه‌ای من در مقام کیوریتور است و سرمنشاء این فعالیت حضور پرمهر و حمایت بی‌دریغ خانوم رسول‌زاده (مدیر گالری) بوده و قطعاً این همکاری ادامه خواهد داشت.

***آیا طی ماه‌های گذشته، وضعیت هنرهای تجسمی ـ بخصوص نقاشی ـ رشد صعودی در کیفیت کار هنرمندان داشته یا همچنان این هنر گرفتاری‌های خاص خود را دارد و در حال درجازدن است؟

-همان‌طور که می‌دانید هنرهای تجسمی مجموعه‌ای از رشته‌های مختلف است که یکی از آنها نقاشی‌ست. با توجه به این‌که هر روز به تعداد هنرمندان افزوده می‌شود و بسیاری از آنها تحت آموزش آکادمیک قرار نگرفتند، با مساله کپی‌کاری و تکراری‌بودن آثار روبه‌رو هستیم. آثار به لحاظ تکنیک و رنگ و ترکیب‌بندی و به طور کلی اجرا قابل قبول هستند، ولی به لحاظ خلاقیت نسبتاً ضعیفند و اگر این مسیر ادامه پیدا بکند، قطعاً هنر نقاشی تحت تاثیر منفی قرار می‌گیرد. به عقیده من، مهم‌ترین مساله در ایجاد یک اثر هنری مطلوب، ابتدا ایده‌پردازی قوی و خاص است که امروزه در آثار هنرمندان کم‌تر به چشم می‌خورد و امید بر آنست که هر روز شاهد ایده‌های ناب و خلاقانه‌ای در آثار هنری باشیم.

احمدرضا حجارزاده