رهبر قنبری کارگردان و مستندساز در گفت‌وگو با خبرنگار سینما صبا، درباره آثاری که در هفدهمین جشنواره فیلم مستند ایران؛ سینما حقیقت حضور دارند، عنوان کرد: اکثر کارها را چه در جشنواره و چه در زمان مونتاژ خود آثار دیدم. کیفیت آثار این دوره از لحاظ تکنیکی و فنی به قدری خوب است که من را امیدوار می‌کند. آنها از نسل ما بهترند و دقت بالایی دارند.

او ادامه داد: البته آنها باید یک مقدار تکنیک را کم کنند و بر ماهیت و محتوا بیفزایند.

این مستندساز بیان داشت: بخش اعظمی از آثار در بخش پژوهش خسارت دیدند البته منهای فیلم‌هایی که پژوهش‌های میدانی دارند که تازه آن‌ها هم جای صحبت دارند که در این آثار چه وقتی موضوع را تحلیل کنیم که حالت استنادش به درستی دربیاید.

قنبری ضمن بیان اینکه نیاز به پژوهش در شیوه‌های فیلمسازی هم دارای اهمیت است، عنوان کرد: شاید آگاه باشید ما ۸۵ نوع مستند داریم و اگر بخواهم اغراق شده بگویم، مثلا ما نمی‌توانیم از ماهی‌هایی که در پانصد متری دریا زندگی می‌کنند با دوربین معمولی فیلمبرداری کنیم، این موضوعی کاملا آشکار و مبرهن است که باید وسایل خودش را داشته باشد.

سازنده مستندهای «تب مسین» و «آینه‌های غبار گرفته» ادامه داد: پژوهش در باب مسائل فنی در نزد برخی فیلم‌سازان کم است و به شخصه ترجیح می‌دهم چنین موضوع را انتخاب نکنم و به سراغ موضوعاتی می‌روم که از لحاظ تاریخی، تحقیقی و میدانی از پس آن بر بیایم. برخی از فیلمسازان موضوعات نظری را انتخاب کردند که نیازمند پژوهش عمیق است ولی اثر را که می‌بینیم از پژوهش تهی هستند.

این کارگردان گفت: برخی دیگر، موضوع میدانی را برداشته‌اند، ولی تکنیک را درست انتخاب نکرده‌اند. برخی دیگر نیز قربانی مدیریت‌ها می‌شوند؛ یعنی مدیریت‌ها نخواستند، موضوعات حساس شود و انبساط خاطر را از فیلمسازان گرفته‌اند و این موجب شد حس محافظه‌کارانه‌ای در پرداخت‌های آثار این دوره وجود داشته باشد.

او ضمن بیان اینکه این محافظه‌کاری در «احمد» شدید است، اظهار کرد: مصطفی رزاق کریمی رفیقم است و اولین نفر به من در ماجرای پژوهش به من رو انداخت، اما من گفتم چنین کاری نمی‌کنم. به همین دلیل که گفتم! وقتی می‌دانم جامعه من به لحاظ مدیریت فرهنگی انبساط خاطر ندارد، چرا سراغ شخصیتی مهم و حساسی مثل احمد خمینی بروم؟ رزاق کریمی رفیق من هست و امیدوارم از حرف من دلخور نشود.

سازنده مستندهای «بر توسن خیال یار»، «شیخ محمد خیابانی» و «بلندی‌های تات نشین» در ارزیابی خود از هفدهمین دوره برگزاری جشنواره سینماحقیقت گفت: سالن‌ها پر است و بسیار خوشایند است که با نسل جوانی از فیلمسازانی رو‌به‌رو هستیم که ظاهرا هم خودشان به میدان آمده‌اند و هم به صورت دولتی تزریق شده‌اند. امر هنر امری اجباری نیست… ماهیت هنر در ذات آدمش می‌نشیند. هنر با سفارش هنر نخواهد شد. شاید خودم زمانی سفارش‌پذیرترین فیلمساز بودم ولی با کار سفارشی نمی‌توان به نتیجه رسید و متاسفانه در سینمای سراسر دنیا حتی در هالیوود هم فیلم‌های سفارشی ساخته می‌شود و مخطبان آن را می بینید، هیچ جا خالی از این قاعده نیست.