مهرداد خوشبخت، کارگردان سینما در گفت‌وگو با خبرنگار سینما صبا با بیان اینکه سه‌گانه‌اش درباره آبادان هنوز کامل نشده است، گفت: چند سال پیش به همراه دوست عزیزم علی‌رضا اسلامی مستندی درباره آبادان ساختیم. در آن زمان ایده ساخت سه فیلم در ذهنم شکل گرفت. فیلم اول «آبادان یازده ۶۰» بود فیلم دوم «پالایشگاه» و فیلم سوم که در آینده جلوی دوربین خواهم برد درباره نبرد ذوالفقاری است.در این نبرد مردم آبادان در مقابل عراق ایستادگی کردند و اجازه ندادند آنها از رود بهمن‌شیر رد شوند.

وی افزود: برای ساخت «پالایشگاه» مراحل تحقیقی مفصلی را پشت سر گذاشتم. با آدم‌هایی بسیاری که در محافظت از پالایشگاه نقش داشتم گفت‌وگو کردم و بر اساس تحقیقات انجام شده طرحی را آماده کردم و آن را به وزارت نفت پیشنهاد دادم. وزارت نفت طبق قانونی که به وزارتخانه‌ها اجازه نمی‌دهد مستقیماً تولید کننده فیلم باشند طرح را به بنیاد سینمایی فارابی ارجاع داد. طرح پالایشگاه بعد از تصویب فارابی، مجدد به وزارت نفت رفت و نگارش متن به همراه حسین تراب‌نژاد آغاز شد.

این کارگردان تاکید کرد: برای ساخت فیلم‌های دفاع مقدسی مهم‌ترین شرط واقع پذیر بودن شخصیت‌ها است. متاسفانه به دلیل یک بعدی نگاه کردن به آدم‌های جنگ در سال‌های گذشته این شکل از سینما رونق گذشته خود را از دست داده است. برای مثال در بخشی از فیلم می‌بینیم که یکی از نیروهای ایرانی به رییسش می‌گوید از شهید و اسیر شدن می‌ترسد. رییس که نقشش را امیررضا دلاوری به‌خوبی بازی می‌کند به او می‌گوید، او هم می‌ترسد اما چاره‌ای جز دفاع نیست. این موضوع ازجمله خط‌شکنی‌هایی است که در فیلم من رخ داده است. در پالایشگاه تلاش کردیم آدم‌ها واقعی باشند. برای رسیدن به این خواسته حتی روی انتخاب بازیگران هم دقت لازم صورت گرفت. در «پالایشگاه» تلاش کردم بازیگران یک دستی انتخاب شوند برای همین بازیگر چهره در فیلم وجود نداشت و تمام عوامل جلویی دوربین یک دست بودند.

وی ادامه داد: این فیلم در ۷۲ جلسه جلوی دوربین رفت در‌حالی‌که تعداد جلسات در نظر گرفته شده ۹۰ جلسه بود اما به دلیل فشارهایی که به فیلم وارد شد تا به هر قیمت به جشنواره رسانده شود ضربات بدی به پایان بندی فیلم وارد شد به ویژه یکی از سکانس‌هایی که بسیار دوست داشتم گرفته شود اما نتوانستیم آن را جلوی دوربین برم. برای همین در آینده دیگر هیچگاه حاضر نیستند فیلمم را به هر دلیلی به پایان برسانم.

این کارگردان درباره اکران فیلم «پالایشگاه» متاسفانه شرایط اکران تنها در اختیار یک ژانر سینمایی است. فیلم‌های طنز همه سینماها را در اختیار خود گرفتند. این امر باعث شده فیلم‌های جدی نظیر «پالایشگاه» فرصت دیده شدن نداشته باشند البته منظور من این نیست به «پالایشگاه» هم‌ اندازه فیلم‌های کمدی سالن اختصاص داده شود اما حداقل می‌توان سانس‌های خوبی برای فیلم‌های جدی فراهم کرد نه اینکه با دادن سانس‌های صبح عملاً تولیدات این چنینی را به حاشیه راند. همچنین در بخش تبلیغات فیلم‌های کمدی به‌راحتی شبانه روز تیزشان در ماهواره پخش می‌شود اما اجازه پخش تیزر پالایشگاه را نمی‌دهند و این بی عدالتی‌ست…

خوشبخت تاکید کرد: در همه جای دنیا دولت‌ها از فیلم‌های استراتژیک حمایت می‌کند بنابراین وقتی فارابی از فیلمی حمایت نباید معیار برای موفقیت آن اثر موفقیت آن فیلم، گیشه باشد بلکه جریان‌سازی و حرفی که آن فیلم می‌زند می‌تواند دلیل تولید اثر مربوطه باشد اما وضعیت به گونه‌ای شده که وزیر محترم با افتخار موفقیت چند فیلم را در گیشه به حساب کل سینما می‌گذارد در حالی که فروش چند فیلم دلیلی بر رونق کل سینما نیست.

وی درباره جشنواره فیلم فجر نیز گفت: زمانی بود این رویداد جریان‌سازی روشنی روی سینمای ایران داشت زیرا فیلم‌هایی که در جشنواره موفق می‌شدند به نوعی جهت‌دهی فیلم‌های سال بعد را مشخص می‌کردند. نکته دیگری که باعث ضربه دیدن به جشنواره فیلم فجر شده است تعجیلی است که برای رساندن فیلم‌ها به این رویداد رخ می‌دهد… اتفاقی که باعث شده جای دفاعی باقی نماند.

گفتنی است عملیات ذوالفقاری یا «عملیات کوی ذوالفقاری»، نام عملیاتی نظامی در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران است که در تاریخ ۹ آبان‌ماه ۱۳۵۹ به منظور عقب راندن نیروهای ارتش بعثی عراق از جزیره آبادان آغاز شد. نخستین شکست نیروهای عراقی در نهم آبان ۱۳۵۹ در عملیات کوی ذوالفقاری در جبهه آبادان صورت گرفت.

داود کنشلو