شما در مقطعی بسیار پرکار بودید و اکنون به نظر میرسد کمی از سینما فاصله گرفتهاید. با توجه به کارنامه کاری که از خود ثبت کردهاید اینطور به نظر میرسد که مایل به همکاری در هر پروژهای نیستید.
من تلاش میکنم کارهای مناسب را برای ایفای نقش انتخاب کنم. اولویت اول من کیفیت فیلمنامه است و بعد کارگردان و عوامل پشت دوربین. متاسفانه در چند سال اخیر باید گلایه گنیم از کارگردانها و افرادی که انتخاب بازیگر را انجام میدهند.
متاسفانه در چند سال اخیر اتفاق بدی در سینما رخ داده و متاسفانه بسیاری از بازیگران که پیش از این در کارهای درخشانی حضور داشتهاند و از توانایی بالایی برخوردار هستند، در حق آنها نامهربانی صورت میگیرد. در سینما و تلویزیون دایرهای از افراد محدود مدام مشغول به کار هستند. همین مسئله موجب خانه نشینی و در پی آن، افسردگی بسیاری از هنرمندان مطرح شده است. وقتی همین هنرمندان از دنیا میروند به یکباره توجه همه به او جلب میشود و باقی همکاران که نسبت به او بیتوجه بودهاند خود را متاثر نشان میدهند.
زمانی که تعدادی بازیگر مدام کار میکنند، باعث ایجاد دلزدگی در مخاطب میشود چراکه او نیاز به دیدن بازیگران متفاوت در قاب تصویر دارد. من با مردم در اجتماع در ارتباط هستم و بسیاری از من دلیل کم کاریام را جویا میشوند. من جوانترین بازیگری بودم که سیمرغ جشنواره فجر را دریافت کردم و جوایز بینالمللی زیادی نیز در کارنامه دارم. اما متاسفانه شرایط مناسبی برای فعالیت در سینما برای من فراهم نیست. باندهایی شکل گرفته و برای همین بسیاری از هنرمندان امکان فعالیت در سینما را پیدا نمیکنند. من از صدا و سیما و سازمان سینمایی گلایه دارم. خنثی کردن این باندها بسیار ساده است. وقتی یک سناریو به دست مسئولان میرسد و بازیگران آن مشخص میشوند، باید در مقابل تعداد آثاری که یک بازیگر در طول یک سال بازی میکند نظارت کنند. امیدوارم به این مسئله توسط مسئولین رسیدگی شود. نباید تبعیض و نامهربانی نسبتا به برخی از بازیگران موفق و توانا صورت بگیرد.
شما در جشنواره چهلودوم با فیلم «آپاراتچی» در بخش نگاه نو حضور دارید. این اثر دارای چه ویژگیهایی است و چرا بازی در آن را پذیرفتید؟
دلیل آنکه در این اثر حضور یافتم، فیلمنامه جذاب آن و نقش متفاوتی که من برعهده داشتم بود. همچنین کارگردان این کار آذری زبان بود و من به دلیل ارادت زیادی که به مردم آن اقلیم دارم، حضور در «آپاراتچی» را پذیرفتم. من هنوز این فیلم را ندیدهام اما میدانم که با اثر آبرومند و شریفی مواجه خواهید شد.
شما پیش از این با کارگردانان فیلم اولی تجربه همکاری داشتهاید. کار با افراد جوان چطور است و چه تفاوتی میان این نسل با کارگردانان نسلهای گذشته وجود دارد؟ آیا آنها دارای نگاه نو به سینما هستند و میتوانند چیزی به سینما اضافه کنند؟
کارگردانان کار اولی میتوانند بسیار خلاق، با استعداد و پرانرژی باشند و آثار خوبی را کارگردانی کنند. برخی از این افراد هم متاسفانه درکی از میزانسن و اصول ابتدایی کار در سینما ندارند. اما در کار با کارگردان حرفهای بازیگر دغدغه و نگرانی خاصی ندارد و میتواند خود را به یک کارگردان با تجربه بسپارد و همکاری با آنها لذت دیگری دارد.
درباره نقش خود در فیلم «آپاراتچی» توضیحاتی ارائه کنید.
در این اثر در نقش یک مدیر فیلمبرداری حاضر شدم. او بایرام نام دارد و من تاکنون چنین نقشی را در کارنامه خود نداشتهام و اثر متفاوتی برای من محسوب میشود. در کنار شخصیت اصلی یعنی جلیل با بازی تورج الوند قصه این فیلم را پیش میبرد. تلاش کردم بازی من نسبت به سایر نقشهایی که تاکنون برعهده داشتم متفاوت باشد. شخصیت بایرام مغ متفکر گروه است و اعتماد به نفس بسیار بالایی دارد و فکر میکند در کار خود خبره است. به نظرم مخاطبان میتوانند این شخصیت را دوست داشتنبی بیابند.
برخی منتقدین به کیفیت آثار حاضر در بخش سودای سیمرغ انتقاداتی را وارد میدانند. نظر شما چیست؟ فکر میکنید باید این فیلم در بخش اصلی جشنواره هم پذیرفته میشد؟
در این مدت منتظر شنیدن چنین سوالی از جانب اهالی رسانه بودم. من با توجه به فیلمهایی که در بخش صدای سیمرغ دیدهام عقیده دارم که این فیلم میتوانست در بخش اصلی حاضر باشد. اهالی سینما و افراد حرفهای که تاکنون به تماشای این فیلم نشستهاند از اثر تعریف و تمجید انها میکنند و از نظر آنها «آپاراتچی» یک کار قابل قبول و شریف است. چراکه دارای قصه و کارگردانی متفاوتی است و بازیهای خوبی هم در آن وجود دارد. همینطور برای خنداندن مخاطب به هر طریقی متوسل نمیشود و با یکسری از موقعیتها سعی میکند اینکار را انجام دهد. وقتی فیلم در بخش سودای سیمرغ حضور ندارد یعنی زحمات گروه شصت نفره این فیلم نادیده گرفته شده است زیرا امکان داوری بخشهای مختلف اثر در جشنواره فراهم نیست.
به نظر شما جشنواره فیلم فجر چه نقشی در سینمای ایران دارد؟
این جشنواره ویترین و سال نو سینمای ایران محسوب میشود و برگزاری آن مزایای بسیاری دارد. بسیاری از استعدادها برای اولین بار در این جشنواره کشف میشوند و افراد زیادی برای دریافت جایزه تلاش میکنند چراکه این جشنواره سکوی پرتاب عوامل یک فیلم است. از افرادی که در برگزاری این جشنواره نقش دارند سپاسگزارم. اما باید این جشنواره سال به سال بهتر شود. متاسفانه در چند سال اخیر به لحاظ کیفیت دچار عقبگرد شدهایم و دیگر این شور و هیجان وجود ندارد. من در سال ۸۰ با فیلم «باران» ساخته مجید مجیدی در جشنواره حاضر بودم و رقابت زیادی در میان آثار درخشان وجود داشت اما اکنون اینگونه نیست و بسیاری از فیلمها دولتی و سفارشی هستند و فیلمسازان مستعد و مستقل نادیده گرفته میشوند.
از میان تمام نقشهایی که تاکنون ایفا کردهاید، کدامیک بیش از همه مورد علاقه شما است؟
نقش لطیف در «باران» ساخته مجید مجیدی را بسیار دوست دارم. این شخصیت در ذهن و قلب مخاطبان و علاقهمندان به سینما ثبت شده است.
*محمدعرفان صدیقیان