به گزارش خبرنگار سینما صبا، هادی آفریده در پاسخ به پرسش مرجان حاجی رحیمی کارشناس میراث فرهنگی درباره روند ساخت مستند «پردیس‌های خیال» گفت: طرح اولیه این فیلم در سال ۱۳۹۴ نوشته شد و فیلمبرداری آن نیز از تابستان ۱۳۹۵ آغاز شد. آن زمان دوران جالبی برای من بود زیرا روزی که از تهران به همراه گروه فیلمبرداری خارج شدم به صورت پیوسته تا دو ماه در بیابان بودیم زیرا فکر می‌کردیم این تداوم زمانی می‌تواند به ما کمک کند و مفهوم باغ ایرانی را به ما نزدیک کند.

وی ادامه داد: زمانی که در کویر هستید و وارد این باغ‌ها می‌شوید، می‌توانید این باغ‌ها را درک کنید.

آفریده با بیان اینکه پیش از این فیلم اثری درباره تخریب باغ‌های دویست ساله تهران ساخته بود، افزود: عبدالله انوار پژوهش‌های بسیار خوبی درباره باغ‌های تهران انجام داده بود. در هنگام پژوهش در زمینه باغ ایرانی اطلاعات زیادی به دست آوردم و از جایی احساس کردم مقدار داده‌ها بسیار زیاد شده است و درنتیجه به ایده این پروژه رسیدم.

این مستندساز افزود: یک سال بعد از ساخت «پردیس‌های خیال» قنات ایرانی در یونسکو ثبت جهانی شد و از دل این پروژه، فیلم مربوط به قنات ایرانی شکل گرفت. آن فیلم یک مجموعه پنج قسمتی شد که به زبان عامیانه مجموعه قنات ایرانی را توضیح می‌داد و یک مستند کوتاه مستقل به نام «کاریز قصه آب» که چکیده ۲۵۰ دقیقه مستند بلند بود، از آن استخراج شد.

آفریده با بیان اینکه ناصر مشهدی زاده مدتی مسئول پرونده ثبت جهانی باغ‌های ایرانی در یونسکو بود ، افزود: به همین دلیل اطلاعات زیادی در این خصوص داشت. و دو باغ ایرانی ساخت که یکی در بافق و دیگری در جنوب کشور واقع شده است. در یزد نیز افرادی در بخش خصوصی این کار را انجام داده‌اند، اما همچنان گستردگی تخریب در حوزه میراث فرهنگی وسعت زیادی دارد.

کارگردان مستند «زیر درختان کاج» خاطرنشان کرد: سال ۱۳۹۰ فیلم «چنارستان» را درباره خیابان ولیعصر در طول یک قرن ساختم که ۶۰۰۰ چنار در آن وجود داشت. اما اکنون تعداد درختان بسیار کمتر شده است. البته در دوره‌ای که آقای حناچی شهردار تهران بودند، تعدادی درخت کاشته شد. دو سال قبل نیز پیش از چهارراه پارک‌ وی ۴۰ درخت چنار بالای صد سال قطع شد و کسی هم پیگیر این مسئله نبود. در بخش‌های دیگری از این خیابان نیز این اتفاق رخ داده است.

آفریده ادامه داد: پنج سال پیش که در حال کار بر روی مجموعه «قنات ایرانی» بودم متوجه شدم در مناطقی مانند یزد و کرمان اگر شبکه پیچیده قنات‌ها از دست بروند، مهاجرت‌های گسترده‌ای خواهیم داشت. در یک پژوهش که بر روی خاک انجام شده بود مشخص شد پس از تهران و دشت قزوین، استان مازندران بیشترین فرونشست زمین را پیدا کرده است.

این مستند ساز درباره دلیل نپرداختن به باغ‌های سایر نقاط کشور در فیلم «پردیس‌های خیال» گفت: دلیل غیبت سایر باغ‌های شاخص این بود که تمرکز ما بیشتر بر باغ‌های مناطق کویری کشور بود‌. در مازندران، گیلان و آذربایجان باغ‌های زیبایی وجود دارد. هدفم این بود که پروژه باغ‌های ایرانی و قنات‌ها با وجود همه سختی‌ها حتما در تلویزیون ساخته شود، زیرا هنوز تنها راهی که می‌شود مستند را به مردم عرضه کرد تلویزیون است و سینما تک‌ها و برنامه‌های اینچنینی تنها مخاطبان ویژه دارند.

وی درباره موزه سینما و عمارت باغ فردوس نیز گفت: این عمارت یک باغ ایرانی بوده و در دوران پهلوی مدرسه شاپور تجریش در اینجا بنیان گذاشته شد و در اواخر دوران پهلوی دوم نیز کتابخانه‌ای ساخته می‌شود و جلوی جوی آب را می‌گیرد که در سال ۸۶ آن بنا تخریب می‌شود. بزرگترین بخش باغ محلی است که امروز فیلمخانه ملی در آنجا قرار دارد. خانه‌های اطراف باغ فردوس تا چند سال قبل سند نداشتند و بخشی از باغ فردوس به حساب می‌آمدند. در فیلم «باغ‌های گمشده» به صورتی مفصل به عمارت باغ فردوس پرداخته‌ام.