«قربانعلی طاهرفر» کارگردان فیلم سینمایی «آپاراتچی» در گفتگو با خبرنگار سینما صبا، در خصوص ادای احترام به عشاق سینما در فیلم «آپاراتچی» گفت: ادای دین به تاریخ سینما یک موقعیت نمایشی است که در خصوص بیشتر فیلمسازان، چیزی است که به آن تعلق خاطر دارند و مایلند اثری در این باره داشته باشند. در بعد جهانی نیز همینطور است. برای مثال از «سینما پارادیزو»ی جوزپه تورناتوره تا «روزی روزگاری در هالیوود» کوئنتین تارانتینو یا در ایران محسن مخملباف، بهرام بیضایی و داریوش مهرجویی چنین آثاری درباره سینما ساختند، اما در خصوص «آپاراتچی»، ماجرا بیشتر برخورد فیلمنامه‌نویس اثر (حسین تراب‌نژاد) با کتاب «آپاراتچی» اثر «روح الله رشیدی» بود که به یک طرح داستانی رسید و این سبب ارتباط «مسعود ملکی» مجری طرح با فیلمنامه‌نویس شد و چون اتمسفر قصه در فضای تبریز اتفاق افتاده بود، تصمیم بر این شد که یک کارگردان از تبریز، عهده‌دار کارگردانی اثر شود و اینگونه «آپاراتچی» خلق شد… به عبارتی دیگر می‌توانم بگویم که فیلمنامه به سراغ ما آمد و ما به سراغ فیلمنامه نرفتیم.

فیلم آپاراتچی دلبستگی‌های یک نقاشِ ساختمانِ عاشقِ سینما را روایت می‌کند که با اشتیاق تمام به تولید چند فیلم کوتاه موفق شده و در آرزوی ساختن نخستین فیلم سینمایی خودش است. طاهرفر در مورد عدم توجه سینمای ایران به موضوع اقتباس بیان کرد: باید به این نکته اشاره کنم که در پلتفرم‌ها مقداری تمایل به اقتباس بیشتر شده است، اما در سینمای ایران، همچنان با کمبود فیلم اقتباسی مواجه هستیم. بر این باورم که سینما و ادبیات در ارتباط تنگاتنگ با یکدیگر به سر می‌برند و سینمای جهان نیز مبلغ این موضوع است. شاید موردی که باعث رخ نمودن این کمبود در سینمای ایران شده است، علاقه فیلمسازان، به سینماگر مولف بودن است. در کل امیدوارم که در تلویزیون و سینما این فقدان جبران شود و اقتباس جایگاه خود را پیدا کند.

طاهرفر در ادامه درباره ترکیب بازیگران این فیلم و استفاده نکردن از بازیگران آثار پرفروش این سال‌ها اظهار کرد: در پلن ابتدایی ما چون فیلم از رگه‌های کمدی نیز برخوردار بود، این وسوسه به وجود آمد که به سراغ بازیگران چهره و پرفروش برویم و حتی تا پای مذاکرات با این عزیران نیز پیش رفتیم، اما با گذر زمان و اساس کلی فیلمنامه اقتباسی ما که ساده و بی‌تکلف به روایت از یک قهرمان مردمی می‌پرداخت که از دل همین مردم ساده و بی آلایش ظهور کرده بود، مصمم شدیم برای این که این رویکرد تحت‌الشعاع قرار نگیرد، از بازیگران چهره کمک نگیریم تا این بخش از قهرمان داستان ما از حیث سادگی و مردمی بودن و حتی دوست داشتنی بودن به تصویر کشیده شود. البته که حضور بازیگران چهره‌ای چون بهنام تشکر، هومن برق نورد، علیرضا استادی و امید روحانی، با توانایی بالایشان در بازیگری موتور محرک قصه بودند.

این کارگردان که فروش نخستین فیلم بلند سینمایی‌اش در اکران نوروزی از ۳ میلیارد تومان عبور کرده، درباره موفقیت ارتباط گیری فیلم با نسل جوانی که تجربه مواجهه با اتفاقات سال‌های دور را نداشته‌اند به صبا گفت: ما با دو طیف از مخاطب رو به رو هستیم. افرادی که تجربه زیستی آن دوره را داشته‌اند و افرادی که آن تجربه زیستی را نداشته‌اند. این دسته از مخاطبان همه انباشت ذهنی‌شان از دهه شصت، نقل‌قول‌ها و آثار تولید شده تلویزیون و سینمای آن دهه است. در فیلم «آپاراتچی» با وجود تمام تلاش ما بر ارائه فضای مبتنی بر واقعیت، با چند مورد دخل و تصرف مواجه شد‌ اما تمام تلاش‌مان بر این بود که این دخل و تصرف‌ها باعث خدشه‌دار شدن سندیت تاریخی فضا و روایت فیلم نشود.

این یک صبر اجباری است!

او در ادامه درباره مهیا شدن امکان ساخت فیلم سینمایی پس از ۳۰ سال تجربه حضور در سینما و… بیان کرد: سینمای ایران یک ابربدهکار به سینمای شهرستان‌ها و استان‌هاست. صبوری بچه‌های شهرستان که همیشه مطرح است، از یک جا به بعد به «صبر اجباری» بدل می‌شود…

کارگردان «آپاراتچی» ادامه داد: بر این گمانم که هیچ فیلمسازی (ولو آماتور) علاقه‌ای به طولانی‌تر کردن مسیر خود ندارد و دوست دارد زودتر در مسیر ساخت فیلم سینمایی خود قرار بگیرد. این بستر برای فعالیت فیلمسازهای پایتخت‌نشین مهیاست و در ادوار گذشته، فیلمسازهای شهرستان‌نشین ما پشت دیوارهای بلند بی‌تدبیری، از دست رفتند و شاهد ظلمی تاریخی بودند.

طاهرفر گفت: این موضوع در مورد خود من نیز صدق می‌کند. قصد ندارم که شعاری صحبت کنم اما واقعا صبوری من در همه این سال‌ها از سر اجبار بود.

وی افزود: به نظر می‌رسد در سال‌های اخیر جریان سینمای مستقل از سینمای ملی جدا شده و حتی خود را از سینمای ملی فراتر و بی نیاز از پشتیبانی بدنه سینمای ایران می‌داند. این دقیقا همان مسیری است که با سینمای ملی ما از حیث مضمونی مساله دارد. مسیری ناصواب که در ذیل بی‌توجهی‌ها، هر روز و هر روز فربه‌تر می‌شود.

برنده جایزه ویژه هیئت داوران در چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر افزود: همه اینها باید تلنگری بر جریان سیاست‌گذاری سینمای کشورمان جهت حمایت از سینماگران شهرستان‌نشین باشد. قطعا با حمایت سیاستگذاران سینما، استعداد‌های به مراتب بهتری از «قربانعلی طاهرفر» و امثالهم در سینمای ایران شکوفا خواهد شد.

کارگردان «آپاراتچی» در پایان با اشاره به این که اهالی رسانه و خبرنگاران چراغ راه فیلمساز برای فیلم‌های بعدی هستند، درباره ادامه فعالیت‌اش در فیلمسازی افزود: با وجود تمام چالش‌های موجود در تولید آثار، از لحاظ جسمی و فکری در حال بازیابی هستم و البته در تلاشم که برای تولید اثر بعدی وقفه زیادی ایجاد نشود. امیدوارم بتوانم به یکسری از پروژه‌های عقب‌افتاده‌ام از جمله مجموعه داستانی که در دست دارم. رسیدگی کنم. در کنارش در تلاش هستم که تولید اثر بعدی‌ام در سینما در سال بعدی اتفاق بیفتد.

قربانعلی طاهرفر در سال متولد ۱۳۵۱ تبریز و در حال حاضر عضو شورای بررسی فیلم و فیلمنامه همین استان است. او از سال ۱۳۶۱ وارد انجمن سینمای جوان شده و در سال ۱۳۷۲ اولین فیلم خود را با نام «خاک آشنا» ساخته است. طاهرفر در سال ۱۳۷۵ اولین مجموعه تلویزیونی خود را با موضوع کودک و نوجوان، به نام «سحرخیزان کوچک» تولید نموده و «ترمینال غرب»، ازجمله آثار اوست که فانوس هفتمین جشنواره عمار را کسب کرده است.

همچنین نویسندگی و کارگردانی ۶ فیلم بلند،‌ کارگردانی بیش از ۱۰ فیلم کوتاه  و ۸ مجموعه تلویزیونی نیز در کارنامه او به چشم می‌خورد. کارگردانی و تهیه کنندگی بیش از ۶۶ مجموعه مستند و ده‌ها فیلم مستند، و نگارش ده‌ها فیلمنامه از دیگر فعالیت‌های هنری‌اش محسوب می‌شود. طاهرفر در دوره هفتم و نهم جشنواره مردمی فیلم عمار عضو هیئت‌داوران بخش فیلمنامه بوده است.

علی حیدری