فیلم سینمایی «تمساح خونی» به کارگردانی جواد عزتی، تهیه‌کنندگی کامران حجازی و با فیلم‌نامه‌ای از پدرام افشار بر پرده‌ی سینماهای سراسر کشور است و در حال حاضر صدرنشین فروش در گیشه است. به بهانه‌ی اکران این فیلم سینمایی؛ با پدرام افشار نویسنده‌ی «تمساح خونی» به گفت‌و‌گو پرداخته‌ایم.

در متن زیر و در هر کدام از برداشت‌ها، صحبت‌های این نویسنده را به طور اختصاصی از صبا؛ می‌خوانیم:

برداشت یک

[نوشتنِ فیلم‌نامه «تمساح خونی» و چگونگی ایجادِ موقعیت‌های اکشن]

پدرام افشار: طرح ابتدایی این قصه متعلق به آقای علی دادرس بود که من این طرح را شروع به بازنویسی کردم و به لحاظ ساختاری و قصه‌پردازی؛ فصل‌بندی کردم و تغییراتی در آن ایجاد کردم که به سلیقه‌ی تیمِ سازنده نزدیک شدیم و توانستیم سپس فیلم‌نامه را پیش ببریم.

درباره‌ی تکمیل پازلِ موقعیت‌های اکشن در «تمساح خونی»، باید بگویم که از زمانِ پیش تولید، آقای جواد عزتی خودش مجموعه ایده‌هایی داشت و من هم جداگانه یک سری موقعیت‌ها برای بخش اکشن فیلم نوشتم که طی جلسات و گپ و گفت‌ها با کارگردان، به یک انسجام ساختاری رسیدیم.

در مجموع بیشترِ موقعیت‌های اکشن منوطِ به نحوه‌ی اجرا توسط کارگردان است؛ موقعیت‌هایی که برای کارگردان، بسیار سخت و چالش برانگیز است که آقای عزتی به خوبی توانست از پسِ آن بربیاید.

برداشت دو

[آگاهی و یا عدم آگاهی فیلم‌نامه نویس از حضور بازیگران خاص در فیلم؛ پیش از نگارش و در حین آن (آیا نویسنده‌ی یک فیلم کمدی بر اساسِ این‌که می‌داند چه کسی قرار است آن نقش را بازی کند؛ فیلم‌نامه‌اش را پیش می‌برد و کمکی به نویسنده می‌کند؟)]

پدرام افشار:  چه بدانید یا ندانید چه کسانی قرار است که نقش‌ها را بازی می‌کنند؛ در وهله‌ی اول باید شخصیت‌پردازی‌ها به درستی پرداخته و درک شود؛ چون که هر شخصیتی برای خودش یک تعریف و ویژگی‌های مختص به خود را دارد.

حال اگر نویسنده بداند؛ آن کاراکتری که خلق کرده است را چه کسی قرار است بازی کند؛ بله! به فیلم‌نامه‌نویس کمک می‌کند. بنابراین بی تاثیر نیست، چون شما یک ذهنیت از آن بازیگران دارید، به عنوان نویسنده آن لحظه‌ها را در ذهن می‌ببینی و می‌نویسی.

در فیلم «تمساح خونی» من درباره‌ی زوج جواد عزتی و عباس جمشیدی فر، آگاهی داشتم؛ اما این مسئله همان‌طور که برای من در نوشتنِ دیالوگ‌ها و خلقِ موقعیت‌ها کمک‌رسان بود، یک سختی مضاعفی نیز داشت. چون من موظف بودم کاراکترهایی خلق کنم که با نقش‌های دیگر این دو بازیگر در کارهای دیگرشان، متفاوت باشند.

برداشت سه

[فیلم‌نامه‌نویس شدن و مسیری که پدرام افشار طی کرده است]

پدرام افشار: حتما که هر کاری سختی‌های خودش را دارد؛ حالا اگر در کاری که بخواهی وارد آن شوی، از جنس و نوعی باشد که اصطلاحا با خاک‌خوری کردن‌های مستمر و صبوری باید در آن پیش‌روی و پیشرفت کرد مانند فیلم‌نامه‌نویس شدن؛ به سختی‌های مسیرِ این حرفه، ضریب سختی‌های بیشتری می‌دهد.

من از سال ۱۳۹۲ شروع به کار کردم و به صورت آکادمیک در رشته‌ی فیلم‌نامه‌نویسی تحصیل کردم. در حدِ فاصل دوران دانشجویی، خودم می‌نوشتم و تمرین می‌کردم.

ابتدا از کارهای کوتاه شروع کردم و چشم‌اندازم کارهای بلند بود که طی کسب تجربه‌های مختلف و رسیدن به یک درجه استاندارد، این اتفاق افتاد.

سال ۱۳۹۵ نیز فیلم‌نامه نویسی پیشرفته را زیر نظر استاد جابر قاسمعلی گذراندم و آموزش خود را تکیمل‌تر کردم.

سال ۱۳۹۶ فیلم‌نامه نویسی را متمرکز تر پیش بُردم و تقریبا از حدود سال ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹، فیلم‌نامه‌های بلندی که نوشته بودم، نظر سازندگانی را جلب کرد و آن فیلمنامه‌ها به مرحله تولید و ساخت رسید.

در طول این مسیر، این که می‌گویند: «باید کفش‌های آهنین باید داشته باشی»، دقیقا همین است و مهم‌ترین شاخصه‌های آن «پشتکار» و «استمرار» است. و اینکه باید عاشق این کار باشی و نباید ناامید بشی. در طول این مسیر روزهای سختی را آدم ممکن است تجربه کند ولی «ادامه دادن» و «استمرار» باعث می‌شود تا از ناامیدی‌ها عبور کنی و منفعل نشوی.

مدام مطالعه کردن، فیلم دیدن، نوشتن و تمرین شما را پخته می‌کند و باید به آن به عنوان وظیفه نگاه کرد.

آینده غیر قابل پیش‌بینی‌ست، سینما در  وسعت یک دریا جریان دارد و مدام هم باید یادبگیری و می‌توانم این طور توصیف کنم که: «تو زمان زیادی را در تاریکی می‌دویدی و حالا در انتها، یک نوری را می‌بینی و به سمتِ آن نور می‌دَوی.»

[میان برداشت]

یادآوری یک شعر از مصاحبه‌کننده:

هرچند دخمه را بسیار، خاموش و کور می بینم
در انتهای دالانش، یک نقطه‌ی نور می بینم

هرچند شب دراز آهنگ، نالین زمین و بالین سنگ
در انتظار روزی خوش، دل را صبور می بینم

سیمین بهبهانی

برداشت چهار

[انتخاب فیلم‌نامه‌نویس در ژانرهای مختلف]

پدرام افشار: کمدی برای من در زیر ژانرهای مختلفِ آن بسیار جذاب است. من ابتدا مانند بعضی دوستان فکر می‌کردم که باید فقط «تک ژانر» پیش بروم و فقط با کمدی مسیرم را ادامه دهم. اما اتفاقاتی که پیش آمد باعث شد که این تفکر را بگذارم کنار و تک بُعدی به این مسئله فکر نکنم و ژانرهای دیگر را نیز تجربه و کار کنم.

یک ایده‌آل است که هم بتوانی در ژانر کمدی بنویسی و هم در درام یا جنایی. هر قصه‌ای را سعی می‌کنم به درون خودم نزدیک کنم و ایجاد حس برانگیختگی برای خودم اهمیت دارد. معتقدم ابتدا باید خودم به احساس برانگیختگی سینمایی برسم تا این احتمال را نیز بدهم که مخاطب نیز به این حس می‌رسد و این به باورِ شخصی هر کسی برمی‌گردد.

برداشت پنجم

[هر آنچه دل تنگت می‌خواهد بگو]

پدرام افشار: در انتها می‌خواهم بگویم که خانواده‌ی فیلم سینمایی «تمساح خونی» که حدود صد نفری هستند، من هم عضو کوچکی از آن‌ها هستم. عاملِ موفقیت این فیلم، هم‌دلی و کوشش تک‌تک عوامل کار است و از همگی می‌خواهم تشکر کنم.

آقای کامران حجازی تهیه‌کننده «تمساح خونی» شرایط ساخت این اثر را از همان پیش تولید طوری مدیریت کردند که همگی با طیب خاطر کار کردیم. در نهایت باید از آقای جواد عزتی نیز تشکر کنم که برای کارِ اول‌شان به عنوان کارگردان، به بنده اعتماد کردند که برای من بسیار ارزشمند است.

پایانِ گفت‌و‌گو با: «پدارم افشار»؛ فیلمنامه‌نویس سینما

***

مصاحبه‌ و طراحی متن از: فرید اخباری

فیلم سینمایی «تمساح خونی»؛ هم‌چنان در سینماهای سراسر کشور در حال اکران و صدرنشینِ گیشه‌ی سینما است.