به گزارش خبرنگار موسیقی صبا، روز هجدهم ذی‌الحجه از بزرگ‌ترین اعیاد شیعیان است که بنابر روایات در روز هجدهم ذی‌حجه سال دهم هجرت پیامبر اکرم (ص) به دستور خدا امام علی (ع) را به مقام خلافت و امامت منصوب کرد.  واقعه غدیر در سفرحجه الوداع سال دهم هجری و در سرزمین غدیر خم روی داد.در احادیث شیعه تعابیری هم، چون عیدُاللهِ الاکبر (بزرگ‌ترین عید الاهی)، عید اهل بیت محمد (ص) و اشرف الاعیاد (والاترین عید) برای این روز به کار رفته است.شیعیان در سراسر جهان این روز را جشن گرفته، مراسم مختلفی در گرامی‌داشت آن برگزار می‌کنند. در قرون اخیر برگزاری این جشن از شعائر شیعه محسوب می‌شود.

در این سال‌ها علاقه و ارادت اهل موسیقی به امام اول شیعیان به طرق مختلف ازجمله در قالب ساخت قطعاتی در این زمینه صورت عملی به خود گرفته و از قضا هم برخی از این آثار، ارزش موسیقایی هم داشته و به قلوب شیعیان هم راه یافته است.

در ادامه مروری بر این قطعات داشته‌ایم:

[کل صبحا و کل اشراق ایا‌]

شاید معروف‌ترین و شناخته‌شده‌ترین اثر موسیقایی با موضوع امام علی (ع) در کشور ما، موسیقی سریال [امام علی (ع)] باشد. همان آهنگ معروف که برای همیشه در ذهن ایرانیان باقی خواهد ماند. آهنگساز این اثر استاد فرهاد فخرالدینی است. فخرالدینی برای ساخت تیتراژ این سریال به سراغ یکی از نغمه‌های اصیل و قدیمی موسیقی ایران‌زمین، ساخته‌ عبدالقادر مراغه‌ای رفت.

موسیقی سریال برگرفته از آثار عبدالقادر مراغه‌ای است. عبدالقادر غیبی مراغی مشهور به عبدالقادر مراغه‌ای شاعر، موسیقی‌دان، نوازنده و هنرمند ایرانی قرن نهم هجری بود. لقب او معلم ثانی در موسیقی است. وی علاوه بر اینکه نوازنده چیره‌دست عود بود در خوشنویسی و شعر و نقاشی هم تبحر داشت و حافظ قرآن بود.آواز تیتراژِ سریال “امام علی (ع)” را صدیق تعریف خواند.

[علی ‌ای هُمای رَحمت تو چه آیتی خدا را]

یکی دیگر از آثار به‌یادماندنی در وصف امام علی (ع)، اثری است با نام [علی‌ای همای رحمت] که آوازش را محمد اصفهانی خوانده است. شعر این قطعه هم برای همگان آشنا و از سروده‌های شهریار است. آهنگ و تنظیم این اثر بر عهده شهریار فریوسفی بوده است.

[شاهان همه مسکین او خوبان قراضه چین او]

محسن چاوشی هم قطعه خود را که حال و هوای متفاوت‌تری نسبت به دیگر قطعات دارد را با نام [قراضه چین] خواند. چاوشی در این اثر باز هم به سراغ یکی از غزلیات مولانا در کتابِ غزلیات شمس تبریزی رفت. بخش‌هایی از این قطعه را آوازهایی بر روی چند بیت از حافظ به خود اختصاص داده است.

[ای کاروان من دزد شب رو نیستم]

علیرضا عصار خواننده موسیقی پاپ قطعه [قدسیان آسمان] را نیز در وصف مولا علی (ع) با همراهی محمد اصفهانی خواند. این آهنگ یکی از قطعات آلبوم “کوچ عاشقانه” است که نعیمی استرآبادی آن را سروده است. در این قطعه نامی از امام علی (ع) برده نشده است. اما چون حال و هوای عرفانی داشت با استقبال بسیاری از سوی مخاطبان روبه‌رو شد.

[علی علی یاعلی]

روزبه نعمت‌الهی چند سال پیش تک آهنگ [علی] را در فضای مجازی ارائه داد. او در این تک‌آهنگ از غزل شهریار استفاده کرد و با ملودی خود و تنظیم پیام قربانی این تک آهنگ را ساخت.

[بهترین حرف]

مجید اخشابی صدای نرم و لطیفی دارد و مردم هم به ویژه با تیتراژخوانی‌هایش در تلویزیون خاطرات خوبی از او دارند. برای همین شنیدن قطعه‌ای در وصف حضرت علی(ع) با چنین ویژگی و پیشینه ذهنی، تاثیرش را بر مخاطب می‌گذارد: «حسرت گل بوی عطر جانمازت یا علی/ آسمان‌ها ابری راز و نیازت یا علی/ خانه‌زاد کعبه‌ای و با خدا همخانه‌ای/ تو عیار بندگی و بهترین پیمانه‌ای» همصدایی و جمع‌خوانی ترجیع بند «شاه مردان یا علی شیر یزدان یا علی/ اعتبار گردش این چرخ گردان یا علی» هم بجا و مناسب است و ارادت شیعیان به حضرت امیر را نمایندگی می‌کند.

[باباحیدر]

قطعه باباحیدر با صدای فرمان فتحعلیان، یکی از مشهورترین قطعات درباره عشق و ارادت به حضرت علی (ع) است. فتحعلیان که ارادتش به امیرالمومنین را بارها در آثارش نشان داده، در این قطعه هم دلبستگی‌اش را به خوبی عیان می‌کند و چون حرف‌هایی که می‌زند و می‌خواند از دل برمی آید، بر دل مخاطبان و شنونده‌ها هم می‌نشیند و تاثیرش را می‌گذارد: «یعنی آن روز که حق بود و دگر هیچ نبود/ در پس پرده معبود علی بود به سجود/ من مست مستم باباحیدر مدد/ من مست مستم باباحیدر مدد».

[ خاک آستان علی]

خشایار اعتمادی با آن صدای گرم و خش‌دارش سال‌ها پیش قطعه‌ای به نام خاک آستان علی خواند که پر از حس و حال و ارادت به مولا امیرالمومنین است و فارغ از هر مناسبت و جشن و عیدی می‌توان آن را با جان و دل گوش داد. صدای محمد اصفهانی که آن «علی علی علی جان علی علی علی جان» را می‌گوید، شنونده را به خوبی جذب قطعه می‌کند و بعد هم آن همسرایی، فضا را برای علی خوانی کم‌نظیر خشایار اعتمادی مهیا می‌کند: « من آمده‌ام به کوی علی که سر فکنم به پای علی/ گداخته از جفای همه گریخته در وفای علی» آن «علی است مقتدای همه» به نوعی همان حرف رسول گرامی اسلام در روز عیدغدیر خم و تاکید بر ولایت حضرت امیر است.