این مطلب را مینویسم چون توهین به یک روزنامهنگار و منتقد سینما که از سالها پیش باب بوده، با سکوت اهالی این حرفه، منجر به تکرار آن میشود و دیگر سکوت در برابر بی ادبی معنای خود را از دست میدهد و توهین و هتاکی میشود ورد زبان هر آدمی که مدعی کار فرهنگی است اما در عمل آن کار دیگر میکند.
با این وجود باز هم در شان خود نمیبینم که جوابی به بی فرهنگی قشری خاص بدهم، بلکه فکر میکنم در این مقطع دیگر باید هم سوزن و هم جوالدوز را به جامعه منتقدان سینمای ایران بزنم و بگویم ایراد از خودمان است که برخی هنوز نمیدانند منتقد سینما خوردنی است یا پوشیدنی!
اگر معتقد هستیم آثار تولید شده در سینما و تلویزیون و همچنین پلتفرمهای نوظهور در ایران ضعیف هستند یک طرف ماجرا سازنده اثر است ولی طرف مهمتر و تاثیرگذارتر نقش منتقدان و تحلیلگران سینما در این فرهنگسازی است.
متاسفانه منتقدان سینمای ما اکثرا آثار سینمایی و تلویزیونی را نمیبینند و فقط میگویند چرت است! اگر از نگاه حرفهای اثری ضعیف هم باشد باید درباره آن اصولی و حرفهای نوشته شود تا مخاطب بر اساس آن تحلیل کارشناسان تصمیم بگیرد اثر فوق ارزش دیدن دارد یا خیر. وقتی دوستانی که بهصورت حرفهای در وادی نقد و تحلیل قلم میزنند فقط به فیلمهای خارجی توجه دارند و مدیران فرهنگیمان هم با شعار این که اقتصاد سینما باید احیا شود برای فیلمهایی که صرفا بفروش هستند و نه فرهنگساز ارزش قایل میشوند، تهیهکنندهای هم پیدا میشود که در این خلاء کوچکترین نقدی به اثرش را بر نمیتابد و سرش را بالا میگیرد و با حاشیهسازی و توهین و ادبیات کوچهبازاری اثر خود را فرهنگی جلوه میدهد.
مگر غیر از این است که منتقد سینما باید همچون فیلتری عمل کند تا بین تولیدکننده، عرضهکننده و مخاطب توازن برقرار شود و در واقع در جهت ترویج فرهنگسازی درست گام بردارد؟ وقتی این اتفاق بیفتد و تمام تولیدات سینما و عملکرد مدیران فرهنگی مورد نقد و تحلیل قرار بگیرد افراد بی فرهنگی که اشتباها و با رانت وارد این حرفه شدهاند اتفاقا متوجه میشوند که منتقد سینما هم خوردنی است و هم پوشیدنی! این افراد متوجه میشوند که چوب نقد را باید بخورند و ضعفهایی را که یک کارشناس گوشزد میکند، چون رخت عافیت بپوشند. آنها تا زمانی که به قدرتی وصل هستند، در ظاهر پابرجا میمانند و ذات حرفه سینما حذف آدمهای بیفرهنگ، بیسواد و کارنابلد است.
تصورم این است که انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی دیگر باید نقش جدی خود بر سینمای ایران را جدیتر بگیرد و این کار با دادن بیانیه و اطلاعیه به سر انجام نمیرسد بلکه تمام اعضای آن باید با همت و پشتکار و بهصورت جدی پا به میدان بگذارند. هیچ تصمیم مدیر فرهنگی و هیچ اثری که روی پرده میرود نباید از دید منتقدان پنهان بماند و باید با نقد و تحلیل دقیق و کارشناسانه فیلم، سینما و مدیران فرهنگی، مطالبهگری را در دستور کار خود قرار دهند و این مهم میتواند با جا انداختن این حرفه به عنوان یک شغل و طراحی و راه اندازی یک رسانه قوی به عنوان مرجعی برای تولیدکنندگان، عرضهکنندگان و مخاطبان سینما اتفاق بیفتد.
امیر افشارفتوحی- عضو انجمن صنفی منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران و دبیر تحریریه روزنامه صبا
هنوز دیدگاهی منتشر نشده است