به گزارش صبا، «از زمین صفر» یک فیلم گلچین محصول ۲۰۲۴ به کارگردانی ۲۲ کارگردان مختلف فلسطینی است. این فیلم از ۲۲ فیلم کوتاه شامل فیلم‌های مستند، داستانی، انیمیشن و تجربی است که همه آن‌ها به وضعیت کنونی مردم غزه در بحبوحه جنگ رژیم صهیونیستی و حماس پرداخته‌اند.

داستان‌های ارایه شده در این مجموعه طیفی از احساسات متفاوت از انعطاف پذیری و تراژدی گرفته تا امید و یافتن شادی در مکان‌های بعید را تصویر کرده است.

گزارشی که به تازگی توسط مجله پزشکی «لنست» منتشر شده با مروری تلخ از جنگ رژیم صهیونیستی و غزه نشان می‌دهد تعداد کشته‌شدگان فلسطین بسیار بیشتر از آن چیزی است که ابتدا تصور می‌شد و رقم ۱۸۶ هزار نفر کشته با دلایل مستقیم و غیرمستقیم، مانند بیماری و گرسنگی را از زمان آغاز بمباران اسرائیل در ۷ اکتبر مطرح کرده است.

هدف «از زمین صفر» نیز این است تا داستان‌هایی را که توسط خود مردم غزه گفته می‌شود، نشان دهد.

«از زمین صفر» در پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم امان در ۵ ژوئیه ۲۰۲۴ نمایش داده شد و سپس در اواسط جولای امسال در هفتادمین جشنواره فیلم تائورمینا به نمایش درآمد. اولین نمایش این فیلم در آمریکای شمالی در چهل و نهمین جشنواره بین‌المللی فیلم تورنتو در ۹ سپتامبر ۲۰۲۴ در بخش مستند جشنواره خواهد بود.

این فیلم که به عنوان نماینده فلسطین برای رقابت بخش فیلم بلند بین‌المللی نود و هفتمین دوره جوایز اسکار انتخاب شده، شامل این فیلم‌های کوتاه است:

«خارج از کادر» به کارگردانی نداء ابوحسنه

«بهشت در جهنم» به کارگردانی کریم ساتوم

«افسون» به کارگردانی بشار البلبیسی

«بیداری» به کارگردانی مهدی کریره

«جاد و ناتالی» به کارگردانی اوس البنا

«نه» به کارگردانی هانا الیوا

«همه چیز خوب است» به کارگردانی نیدال دامو

«تاکسی وانیسا» به کارگردانی اعتماد ویشا

«۲۴ ساعت» به کارگردانی علا دامو

«سلفی» به کارگردانی ریما محمود

«بدون سیگنال» به کارگردانی محمد الشریف

«پوست نرم» به کارگردانی خامس مشهراوی

«فلش بک» به کارگردانی اسلام الزریعی

«قطعه قطعه» به کارگردانی باسیل المقوسی

«پیشنهاد» به کارگردانی مصطفی النبیح

«روز مدرسه» به کارگردانی احمد الدانف

«فرح و مریم» به کارگردانی ویسام موسی

«سربار» به کارگردانی علا ایوب

«معلم» به کارگردانی تامر نجم

«بازیافت» به کارگردانی رباب خمیس

«اکو» به کارگردانی مصطفی کلاب

«متاسفم سینما» به کارگردانی احمد حسونه

پس از شروع جنگ بین اسرائیل و حماس، رشید مشهراوی که از کارگردان‌های فلسطینی است، صندوقی برای سینما و فیلمسازان در غزه و با هدف حمایت از فیلمسازان جوان فلسطینی برای بیان خود و بیان داستان‌های خود از طریق سینما تاسیس کرد. مشهراوی از مراحل تولید و پس از تولید این ۲۲ فیلم کوتاه که در پایان سال ۲۰۲۳ در قسمت‌های مختلف نوار غزه فیلمبرداری شده بودند، حمایت کرد. وی با شرکت تولید فیلم فرانسوی «کورینی پروداکشنز» و لورا نیکولوف تهیه کننده این کار را انجام داد و هماهنگی بین همه گروه‌ها در غزه، دریافت مواد و نظارت بر مراحل پس از تولید را بر عهده داشت.

این فیلم قرار بود اولین نمایش جهانی خود را در هفتاد و هفتمین جشنواره فیلم کن داشته باشد، اما از آنجا که سازمان دهندگان گفتند قصد دارند سیاست را از جشنواره دور نگه دارند، آن را رد کردند و در پاسخ، مشهراوی به نشانه اعتراض، فیلم را در شهر کن اما بدون حمایت جشنواره کن به نمایش درآورد.

واقعیت کنونی غزه در ۲۲ روایت

هر یک از این فیلم‌ها نمایی هیجان‌انگیز از واقعیت کنونی غزه را ارایه می‌کنند تا به کمک آن تراژدی‌های فلسطین ویران و اقداماتی را که مردم برای زنده ماندن باید انجام دهند، عیان کنند.

در «بهشت ‌جهنم» فیلمی کوتاه به کارگردانی کریم ساتوم، مردی در یک کیسه جسد در غزه از خواب بیدار می‌شود. ابتدا، او مطمئن نیست که چگونه در پلاستیک ضخیمی که برای مردگان در نظر گرفته شده، جا گرفته، زیپ را باز می‌کند و از بسته بیرون می‌آید و خود را در میان چادرهای پناهجویان در برابر یک منظره ویران شده می‌بیند. شروع به راه رفتن می‌کند و سعی دارد روز گذشته خود را مرور کند. به یاد می‌آورد که روی بتن برهنه خوابیده بود و از سرما می‌لرزید، بعد به یکی از سازمان‌هایی که شست و شو و دفن مردگان را رایگان انجام می‌دهند، رفته بود و کیسه جسد خواسته بود. ابتدا درخواست او رد شد، او اعتراض کرد و گفت: اگر شهید شوم کیسه نمی‌دهید؟ خب بگذار الان هم از آن استفاده کنم. به این ترتیب، کیسه به او داده شد؛ پلاستیکی ضخیم که تنها چاره او در برابر سرما بود، یک پیروزی ناچیز «بهشت جهنم».

در «سینما متاسفم»، احمد حسونا، فیلمساز کهنه کار غزه، نامه ای عذرخواهی به این هنر ارایه می‌کند و می‌گوید که نمی‌تواند به کار ادامه دهد زیرا باید بقای خانواده خود را تضمین کند. این فیلم ادای احترامی تکان دهنده به سینما است، همانقدر که چشم اندازی تند از زندگی یک خلاق در میان جنگ است.

مشهراوی در این باره گفت: احمد هرگز این فرصت را نداشت که فیلم‌هایش را در جشنواره‌ها به نمایش بگذارد یا حتی فیلم‌هایش را در پرده بزرگ ببیند. زمانی که برای این پروژه به سراغش رفتم و به او گفتم که تضمین می‌کنم این پروژه در سراسر جهان نمایش داده شود، او گفت نمی‌خواهد این کار را انجام دهد، چون چند روز قبل برادرش را از دست داده بود. او همچنین در شمال غزه زندگی می‌کند، جایی که آمبولانس‌ها نمی‌توانند به آنجا دسترسی داشته باشند. تنها راه رسیدن مواد غذایی و پزشکی به آنها از طریق هوایی است.

به این ترتیب مشهراوی به او پیشنهاد کرد که عدم تمایل خود را برای کار روی یک پروژه از طریق فیلم نشان دهد.

در «بازیافت» نشان داده می‌شود که مردم چگونه باید با منابع کمیاب کنار بیایند. این فیلم به کارگردانی رباب خمیس حول محور مادری می‌چرخد که از یک سطل آب برای آب دادن به فرزندانش، حمام کردن، تمیز کردن کف خانه و شستن لباس‌ها استفاده می‌کند.

هانا الیوا، بر جنبه متفاوتی از زندگی در جنگ تاکید کرده است. او نمی‌خواست داستان‌های ویرانی و تراژدی را دنبال کند، بلکه می‌خواست بر تمایل انسان به جستجوی نور در تاریک‌ترین شرایط تمرکز کند. فیلم کوتاه او با عنوان «نَه» این کار را انجام می‌دهد. در این فیلم گروهی از جوانان غزه در حالی که سرودهای مقاومت و امید را می‌خوانند، در منظره‌ای ویران، رگه‌های شادی را می‌پراکنند.

به گفته مشهراوی فیلمسازانی که در این پروژه شرکت کردند، تکنیک‌هایی را برای سازگاری با شرایط به یکدیگر آموزش دادند. در بیشتر فیلم‌ها صدای هولناک پهپادها و هواپیماهای بالای سر به گوش می‌رسد. برای صداپیشگی، وی به فیلمسازان پیشنهاد کرد در ماشین‌هایی با پنجره‌های بسته سعی کنند تا صدایی تا حد امکان تمیز خلق کنند.

مشهراوی گفت: زمانی که این را به یکی از فیلمسازان گفتم، او راه حل مناسب‌تری ارایه کرد. او پیشنهاد کرد که به داخل کمد بروید و آن را با یک فرش بپوشانید و یک فضای عایق ایجاد کنید. وقتی صدا را فرستاد، کیفیت استودیویی داشت و من این تکنیک را با دیگر فیلمسازان به اشتراک گذاشتم.

فیلم‌هایی که کامل نشدند هم تکان دهنده هستند. به عنوان مثال «تاکسی ونیسا» ساخته اعتماد ویشا حول یک راننده تاکسی می‌چرخد ‌که مردم و کالاها را با کاروان و قاطر در غزه جابه‌جا می‌کند. در اواسط راه، فیلم متوقف می‌شود و ویشا دوربین را به طرف خودش می‌گیرد و می‌گوید که نتوانسته پروژه را کامل کند، زیرا در روز سوم فیلم‌برداری، زمانی که یکی از اعضای خانواده‌اش در یک حمله هوایی کشته شد، فاجعه‌ای رخ داد.

مشهراوی گفت: هیچکس نمی‌تواند از او بخواهد که فیلم را کامل کند. ما به او گفتیم که فیلم را فراموش کند و مراقب خودش باشد. هفته‌ها بعد، تیم تصمیم گرفت فیلم را با بیانیه‌ای از ویشا تکمیل کند تا آنچه برای پروژه اتفاق افتاده بود روشن شود و فیلم وارد مجموع شد.

مشهراوی افزود: متاسفانه چندین پروژه داشتیم که به نتیجه نرسید. برخی داستان‌ها نتوانستند به نتیجه برسند، زیرا فیلم‌ساز فیلم، رایانه‌اش و هر چیزی که داشت بمباران شده بود. به عنوان مثال، فیلمی در مورد زنی بود که در آستانه زایمان به بیمارستان می‌رود. اما در بیمارستان فضایی برای او وجود ندارد. بیمارستان مملو از مرگ است و جایی برای زندگی جدید نیست.

مشهراوی گفت: همه این داستان‌ها بخشی از واقعیت هستند.

این فیلم ۲۸ سپتامبر ۲۰۲۴ در هفدهمین جشنواره فیلم فلسطین تورنتو نیز نمایش داده می‌شود.

نشر اول: مهر