به گزارش خبرنگار موسیقی صبا، رسول ادیب، ویولنیست، نوازندۀ کمانچه و مدرس موسیقی، ۲۶ بهمن ۱۳۶۷ در کرمانشاه به دنیا آمد. او ویولن را نزد استادانی چون ارسلان کامکار، پدرام فریوسفی، پیام طونی و علی صالحی‌پور فراگرفت و آموزش کمانچه را نیز با استادان اردشیر کامکار و شروین مهاجر تجربه کرد. این هنرمند اجراها و جشنواره‌های زیادی در داخل و خارج از کشور داشته‌است؛ ازجمله کنسرت با ارکستر وزیری به سرپرستی استاد کیوان ساکت، کنسرت با سالار عقیلی و… و اجراهای دیگر که چون بسیارند از آن می‌گذریم.

در ادامه، گفت‌وگویی کوتاه با این هنرمند داشته‌ایم که در پی می‌آید:

*** چرا موسیقی ایرانی هنوز بین‌المللی نشده و از راهی طولانی برای رسیدن به این جایگاه سخن می‌گویند؟

-ایران همیشه در جغرافیایی به وسعت خاورمیانه دچار آشوب بوده‌است، به‌خاطر این‌که اهمیت استراتژیک زیادی برای کل دنیا داشته و دارد؛ درنتیجه همیشه دچار جنگ و درگیری‌ بوده و هیچ‌وقت مثل اروپای غربی به ثبات نرسیده‌ است تا در آن یک فضای عمیق موسیقایی شکل بگیرد و داشته‌ها به نسل بعدی انتقال پیدا کند. این موضوع باعث شده که عمق این دریا همیشه کم باشد. ازطرفی، به‌دلیل همین درگیری‌ها و جنگ‌ها، فلسفه و تفکر عمیقی در این سرزمین شکل نگرفته و همیشه درگیر خرافات بوده‌ است.

اگر دقت کنید در یونان و اروپا مکاتب فلسفی و فکری زیادی در جامعه وجود داشته و کمتر به خرافات و رمالی و فال‌گیری پرداخته شده‌است، اما همین موضوع در سرزمین ما، مانعی برای اندیشیدن بوده و هست و از این نظر، فلسفه و تفکر در جامعه ما رواج نیافته تا به موسیقی ما بُعدهای مختلف ببخشد؛ بنابراین هرچه از موسیقی ایرانی می‌شنویم درواقع از بُعد حسی و احساسی است.

*** آیا موسیقی سنتی ما حُزن‌آلود است؟ عده‌ای یه نوآوری در آن اعتقاد دارند و می‌گویند این موسیقی، دست‌وبال هنرمند و خواننده را بسته‌ است.

-این‌ جمله را که «موسیقی ما حزن‌آلود است»، من قبول ندارم، چون خودِ موسیقیِ دستگاهی و ردیفی ما بخشی از موسیقی ایران است که در زمان خاندان فرهانی به این شکل به نام موسیقی مرجع قرار گرفته و تا حدی دستخوش سیاست شده‌ است. این نگاه ماتم‌زده به موسیقی ایرانی نیز دلایل مختلفی داشته. در کل هر قوم در هر نقطه از ایران یک موسیقی خاص برای خودشان دارند که از موقعیت جغرافیایی گرفته تا فرهنگ‌ها و آداب آن قوم در موسیقی آن‌ها دیده می‌شود، مثلا موسیقی کُردی غالبا موسیقی شاد و پُرطربی است.

*** برخی می‌گویند دورۀ ویولن ایرانی تمام شده‌است و قدمای ویولن ایران، بهترین آثار را ارائه داده‌اند. چه دیدگاهی دارید؟

-به‌نظر من این‌طور نیست و ویولن ایرانی قطعا گنجایش رشد بیشتر را دارد، ولی به این‌خاطر کمرنگ شده که رپرتوار جدیدی برای ویولن ایرانی نوشته نشده‌است و نوازنده‌ها و استادان ویولن ایرانی کمتر به این موضوع پرداخته‌اند، مثل ساز بربط یا عود که در مرکزیت کشور به آن توجه زیادی نکرده‌اند و بسیار کمرنگ شده‌است، اما شما می‌بینید که در جنوب کشور و مناطق عرب‌نشین همچنان از پایه‌های موسیقی آن نواحی است.

پریسا اسماعیلی‌نیا