به گزارش خبرنگار سینما صبا، روز چهارم جشنواره تهران، با بادهای پاییزی همراه بود اما مشتاقان سینمای کوتاه و هنرمندان پرشور این عرصه، باردیگر یک روز شلوغ را در این جشنواره ثبت کردند. روزی که اعلام نام داوران بخشهای مختلف و حضور چهرههای معتبر سبب شد تا همه فیلمسازان به داوری و قضاوت تخصصی این رویداد امیدوار شوند. در این روز برگزیدگان بخش کتاب و سینما طی مراسمی معرفی شدند و نشستهای نقد و بررسی آثار با حضور منتقدان شناختهشده با هیجان همیشگی همراه بود.
اولین نشست از سلسله نشستهای تخصصی «۴۱_ ۲۰» این رویداد در روز چهارم درباره نساختن با موضوع «گذر از کلیشههای تولید» به دبیری عطا مجابی و با حضور مهدی کرمپور دوشنبه ۳۰ مهر، ساعت ۱۰:۳۰ در سالن ۱۲ پردیس سینمایی ملت برگزار شد.
در ابتدا عطا مجابی، دبیر نشست توضیحاتی درباره محور جلسه ارائه کرد و گفت: در روزگاری هستیم که فیلمساختن سخت شده است. شاید مهمترین دلیل نساختن مخاطبین تربیت شده با تجربه بصری و عاطفی است به همین دلیل رقابت برای دیده شدن آثار زیاد شده است.
او به رقابت فیلمهای کوتاه ایرانی برای دیده شدن پرداخت و با تاکید براینکه هرفیلم برای دیده شدن حداقل باید با ۱۵۰۰ فیلم رقابت کند، ادامه داد: این رقابت یک پارادوکس را به وجود آورده که باید چه بسازیم و چگونه بسازیم که موفق شویم.
در ادامه این نشست مهدی کرمپور، فیلمساز و تهیه کننده که تجربه ساخت فیلم کوتاه و فیلم بلند را دارد، به تشریح شیوههای نوین تولید و مشاغل تولید از دید یک تهیه کننده پرداخت و گفت: وقتی درباره فیلم نساختن میخواهیم صحبت کنیم، این کار خیلی دشوار است چون در دوران فعالیت ما دسترسی به دوربین و نگاتیو خودش یک پدیده و پیدا کردن یک دوربین ۱۶ میلیمتری سخت بود.
او خاطرنشان کرد: در دورههای قبلتر از ما دوربینهای ۸ میلیمتری وجود داشت که شرایط آن سختتر بود؛ بعد از ورود ویدئو شرایط بهتر شد و امروزه با موبایل دیگر، فیلمسازان از قید ابزار رها شدهاند و همگی میتوانند بدون دغدغه ابزار و تجهیزات آنچه را در ذهن دارند، بسازند اما فاکتورهای دیگری باید رعایت شود.
این فیلمساز به ذکر تجارب خود پرداخت و عنوان کرد: من سال ۱۳۷۵ فیلم کوتاه دعوت را بدون هیچ کاتی ساختم و به همین خاطر دوماه تمرین کردم اما امروز فیلمساز جوان این امکان را دارد که با موبایل به عنوان قلم تمرین کند.
کرمپور، ساختار و قصه و رویکرد فیلم را در ساخت آن مهم خواند و ادامه داد: نگاه فیلمساز به موضوع اتفاقی است که در هیچ دانشکده سینمایی آموزش داده نمیشود بلکه بهواسطه زیست فرد بهدست میآید. یک فیلمساز نهایتأ طی شش ماه در حالت عادی فرایند تولید فیلم را یاد میگیرد اما رویکرد به موضوع و نگاه به قصه آن چیزی است که در دانشگاههای سینمای آموزش داده نمیشود.
او رویکرد فیلمساز به موضوع را یک اتفاق ویژه قلمداد و تاکید کرد: نگاه و رویکرد فیلمساز براساس قراردادی که او با مخاطب دارد، در موفقیت فیلم نقش دارد. مهمترین بحث برای فیلم فروش است برعکس آنچه همه بهدنبال جشنوارهها هستند. فستیوالها هدف نیستند بلکه جایی برای عرضهاند تا فیلمسازهای بهتری شویم.
این تهیهکننده عنوان کرد: فیلمسازی فرمول ندارد اما امروز ابزارهای جدید و نوین برای ارائه بهوجود آمده که نمونه آن پلتفرهای جدید است. فیلمسازان جوان در نقاط مختلف ایران میتوانند بینالمللی فکر کنند اما بومی فیلم بسازند و این یک مزیت رقابتی است. به نظرم مزیت فیلمسازان جوان در ایران شناخت آنها نسبت به سوژه و خردهفرهنگهاست که داریم و میتوانیم از آن یک امکان جهانی بسازیم.
در ادامه همین نشست تام پالمن، فیلمساز و تهیهکننده به مرور تجارب خود پرداخت و خطاب به فیلمسازان جوان فیلم کوتاه گفت: من به شما توصیه میکنم بیشتر سعی کنید فیلمی بسازید که داستان خلاقانه داشته باشد چون فیلم کوتاه با نوآوری در داستان پیوند خورده است.
او سپس مسیرهای جذب سرمایه را تشریح کرد و گفت: پول یک مولفه مهم برای تولید است اما تمام آن چیزی نیست که لازم داریم درحالی که شیوه پیچینگ و ارائه طرح به تهیه کننده مهم است.
دومین نشست تخصصی «۴۱ ـ ۲۰» روز چهارم چهل و یکمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران با موضوع «اشتباهات پرتکرار در فیلم کوتاه» به دبیری عطا مجابی و با حضور نیما عباسپور و آرش رصافی دوشنبه ۳۰ مهر، ساعت ۱۳:۳۰ در سالن ۱۲ پردیس سینمایی ملت برگزار شد.
آرش رصافی یکی از استادان این نشست تخصصی ضمن خرسندی برای حضور در این جلسه عنوان کرد: با توجه به عنوان نشست در ابتدا باید بگویم ما نمیتوانیم به فیلمسازان بگوییم چه کنید و چه نکنید و صرفا میتوانیم به فیلمسازان برای ساخت اثری کاملتر توصیههایی کنیم. با توجه به آثار زیادی که در حوزه فیلم کوتاه در این سالها دیدهام، برخی مضامین و نکات در ذهن من ایجاد شده است تا بتوانیم مواردی که میتواند کمک کننده باشند، بیان کنیم. معتقدم در گام نخست باید از فیلم تجربی شروع کنیم چراکه سینمای تجربی آغاز هر اتفاق است و پس از تمام این سالهایی که سعی شده تعریف مناسبی از فیلمهای تجربی گفته شود، همچنان نیاز است از این گونه سینما صحبت کنیم.
او ادامه داد: در آثار تجربی بخشی داریم به نام روایت تجربی، در این بخش به فیلمهایی که ساختارشکنانه قصهای را روایت میکنند، میپردازد. فیلم تجربی مدام درحال تغییر و ارائه تعریف جدید است. کتاب «سینمای تجربی در عصر دیجیتال» نیز به تغییرات سینمای تجربی میپردازد. ما نیز امروز میگوییم که چه نکاتی باعث میشود اثر ما از یک فیلم تجربی فاصله بگیرد.
نیما عباسپور دیگر استاد این نشست گفت: ای کاش مسعود مددی و سعید پوراسماعیلی نیز در کنار ما حضور داشتند. متاسفانه برخلاف تلاشهایی که در این سالها صورت گرفته است، عموما فیلمهایی که امروز با عنوان تجربهگرا میبینیم، داستانی برای روایت دارند و نکاتی وجود دارد که وقتی کار تجربی میکنیم به آن بیتوجهیم. در ابتدا باید بگویم که فیلمهای تجربی انتزاعی هستند بنابراین نمیتوانند قصهگو باشند. ما ادعا میکنیم درحال ساخت فیلم تجربی هستیم اما هیچ تجربهای برای ما در پی ندارد.
رصافی عضو شورای سیاستگذاری جشنواره چهل و یکم فیلم کوتاه ادامه داد: زمانی که عناصری در اختیار دارید و سینما هم امکاناتی را به شما میدهد، باید با تمام عوامل مانند یک شیمیدان به ترکیبی درست برسید؛ کاری که در فیلم تجربی باید رخ دهد آن هم بدون توجه به عناصر دراماتیک. حال با سینمای مطلق چگونه میتوان بر مخاطب تاثیر گذاشت؟ فیلمی که قصه و عناصر درام ندارد چه لزومی دارد دیده شود؟ نکته این است که چیزی که باعث توجه به اثر تجربی میشود در این است که فیلم تجربی میتواند نجاتدهنده سینما باشد و باعث ایجاد تغییر و تکامل در آینده سینما شود.
رصافی در ادامه توضیح داد: فیلم تجربی برای سازنده لذت «خلق» دارد و برای بیننده لذت «کشف» دارد و طبیعتاً سازنده دنبال این نیست تا اتفاقی که برای فیلم داستانی رخ میدهد برای فیلم تجربی نیز رخ دهد. البته این نکته مهم است که محیطی که در آن زیست میکنیم نیز بر لذت از فیلمسازی ما تاثیرگذار است و حتی در انتقال این لذت نیز نمایان میشود. زمانی که عجولانه میخواهیم به نتیجه برسیم و در این مسیر و ساخت اثر لذتی نمیبریم، دلیلی هم برای ساخت نداریم.
او با اشاره به اینکه تجربه اول به معنای ساخت فیلم تجربی نیست، بیان کرد: همچنان این دیدگاه اشتباه وجود دارد که ساخت فیلم برای اولین بار به معنای ساخت یک اثر تجربی است. بلکه فیلم تجربی به این معناست که نباید سراغ داستان رفته باشد، عناصر درام در آن جایی ندارد و ساختار ضد پیرنگ نمیتواند شرط کافی برای ورود به فیلم تجربی باشد. در فیلم تجربی چیزی به نام ایده ناظر وجود ندارد و این گونه به دنبال یک پیام و مفهوم مشخص و انتقال آن به مخاطب نیست.
در اثر تجربی شاید به کشفی برسیم اما لزوما به این معنی نیست که فیلمساز پیش از ساخت به دنبال پیام و مفهوم بوده است و در نهایت ماجراجوییهای سینمایی که در تصویر میبینیم به تنهایی نمیتواند یک اثر را به فیلم تجربی تبدیل کند.
عباسپور در پایان این بخش گفت: باید بپذیریم در محیطی که زندگی میکنیم، باورهایی نسبت به آثار تجربی وجود دارد که اشتباه است. خوشبختانه آموزشهایی که رخ داده و همچنین برگزاری کارگاهها و این نشستهای تخصصی، کمی این باور را تغییر داده است که فیلم تجربی مجموعهای از خرابکاریها، اولین تجربه فیلمساز و یا فیلمی قصهگو نیست.
نشست تخصصی مصطفی احمدی کارگردان سینما و هانا میروننکو پخشکننده جهانی با عنوان «اقتصاد فیلم کوتاه» ظهر روز ۳۰ مهرماه در پردیس ملت محل برگزاری چهل و یکمین جشنواره فیلم کوتاه تهران برگزار شد.
در ابتدا مصطفی احمدی بیان کرد: فیلم کوتاه به ما این امکان را میدهد که بدانیم چگونه با امکانات محدود فیلم بسازیم البته نمیشود با بودجه محدود مثلا یک فیلم تاریخی با کیفیت ساخت. فیلمسازان بزرگ هم گاهی برای پروژههای بزرگ خود نیازمند صبر بودند فکر نکنید وقتی یک فیلمنامه خوب را در ذهن دارید، فردا باید برید فیلمش را بسازید بلکه آن را کنار بگذارید، سراغ پروژه دیگر بروید و بعداً که شرایطش فراهم شد آن را بسازید. شما فیلمساز کوتاه هستید و باید به اهداف خود فکر کنید انتظار مخاطب از فیلم را دچار اختلال نکنید آنها میخواهند یک فیلم جسورانه بسازند. شما چندان موانع سینمای بلند را ندارید پس با آزادی عمل فیلم بسازید از این فرصت برای عاشقی کردن و عشق به سینما استفاده کنید. فیلم کوتاه یعنی همه آدمهایی که سر صحنه هستند عشق به سینما دارند. اینطور هم نباشد که در مورد همه عوامل از افراد حرفهای استفاده کنید.
وی گفت: نمیدانم چرا ما برخی عبارات را دچار دستانداز کردیم. مثلا کلمه روشنفکر الان مثل یک فحش است یا کلمه آماتور روزگاری معنای خوبی داشت و کسی بود که نگاه مالی و اقتصادی به فیلم نداشت. جشنوارههای فیلم کوتاه به دلیل اینکه اولین آوردگاه نمایش فیلم هستند از چند جهت مهم هستند؛ اینکه در جریان آن ما آدمهای شبیه به خودمان را میبینیم. از دل این مصاحبتها، حرف زدن ها و… جریان ایجاد میشود. جریان این نیست که همه یک نگاه واحد به موضوعات داشته باشید. اگر به سینمای دهه هفتاد آمریکا نگاه کنید میبینید آدمها شبیه هم فیلم نمیسازند اما شرایط تولیدی مشابه دارند. در حال حاضر چیزی که میتواند به سینمای ایران ضربه بزند شرایط تولیدی است. شرایط تولیدی سینمای ایران یک چیز من درآوردی و غلط است و فقط شما میتوانید آن را سامان دهید.
در ادامه همین نشست هانا میروننکو هم عنوان کرد: تخصص من در حوزه ترویج فیلمهای کوتاه است و کمک میکنیم فیلمها تا حد ممکن به موفقیت برسند. در این ارایه میخواهم ابتدا فیلم کوتاه و بعد درباره بازارهای فیلم کوتاه صحبت کنم.
وی گفت: اولین نمایش یک فیلم در جشنوارهها مهم است چون برخی از جشنوارهها به این امر نیاز دارند، برخی ندارند. قبل اینکه در فستیوالها باشید، مشخص کنید و ببینید دستهبندی فیلم شما چگونه است. خریداران فیلم بر اساس همین دستبهبندی دنبال فیلم شما میآیند.
وی عنوان کرد: آنچه اهمیت دارد این است که جشنوارهها اصلا به این توجه نمیکنند که فیلم شما چقدر هزینه در بر داشته است تلاش شما برای ساخت یک فیلم هم برایشان مهم نیست بلکه داستان خلاقانه و یونیک برایشان مهم است. اینکه صدای شما به جهان برسد و مخاطبان جهانی داشته باشید در این صورت خریدار و پخشکننده پیدا میکنید. جشنوارهها دنبال کشف استعدادهای جوان هستند مثلاً کن دوست دارد بگوید این استعداد را من پیدا کردم به محتوای سیاسی و اجتماعی فیلم شما کار ندارند بلکه به هنر واقعی و صدای مستقل شما نیاز دارند پس سعی کنید خودتان باشید و دنبال موضوعات پیچیده نروید. برای جشنوارهها، داستانهای شخصی خیلی اهمیت دارد.
میروننکو مطرح کرد: وقتی فیلمسازان جوان تصمیم میگیرند فیلم خود را در جشنوارهها ثبتنام کنند برایشان سخت است چون در بسیاری از مواقع فیلم رد میشود یا طول میکشد که جواب نهایی را بدهند. اگر در صد جشنواره شرکت میکنید ممکن است در ده درصد آنها پذیرفته شوید پس صبور باشید.
این پخشکننده ادامه داد: با توجه به رقابت زیاد ممکن است فیلم شما از این گردونه خارج بماند. از جهت دیگر جشنوارهها دنبال نمایش گوناگونی فرهنگها هستند چون میخواهند از سراسر دنیا صداهای مختلفی را بشنوند.
چهارمین نشست از سلسله نشستهای تخصصی «۴۱_ ۲۰» این رویداد در روز چهارم درباره نساختن با موضوع «تولید فیلم کوتاه با به کارگیری هوش مصنوعی» به دبیری عطا مجابی و با حضور مصطفی ضابط دوشنبه ۳۰ مهر، ساعت ۱۷:۳۰ در سالن ۱۲ پردیس سینمایی ملت برگزار شد.
مصطفی ضابط در ابتدای این نشست گفت: حوزه فعالیت ما، بررسی تکنولوژی های جدید و فواید بازی های کامپیوتری است که بچههای مدرسهای میتوانند از این بازیها برای یادگیری بهتر درسهایشان استفاده کنند.
وی ادامه داد: دو تکنولوژی مهم همچون هوش مصنوعی و واقعیت مجازی اخیرا بسیار حائز اهمیت شده است حتی در جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران هم برای هر دوی این تکنولوژیها بخشی اختصاصی در نظر گرفته شده است.
ضابط افزود: اکنون با کمک شما میخواهم فرایند ساخت فیلم کوتاه با هوش مصنوعی را آموزش دهم و با کمک یکدیگر و هوش مصنوعی یک فیلمنامه را برای یک فیلم کوتاه آماده کنیم. وسایل مورد نیاز برای ساخت فیلم کوتاه، یک تلفن همراه یا یک کامپیوتر، اینترنت و فیلترشکن است که اگر هر کدام از این سه وجود نداشته باشند، کار پیش نمیرود.
در ادامه این نشست حضار ایدههای خود را مطرح کردند و مصطفی ضابط همه آنها را با هوش مصنوعی اجرا و همه ایده هارا ترکیب کرد و مرحله به مرحله پیش رفت.
عباس احمدی نیا که مسئولیت ارائه بلیتهای این رویداد را برعهده دارد، گفت: طبق برنامه ریزیهایی که در دبیرخانه جشنواره صورت گرفت، بحث فرایند رزرو بلیت قبل از جشنواره با ساز و کار جدید نسبت به سال های گذشته و بر اساس پارامتر های جشنواره های بین المللی انجام شد به این دلیل که از ظرفیت ها استفاده بهینه صورت بگیرد.
وی افزود: برای تمامی صاحبان آثار ظرفیت ویژه ای تخصیص داده شد و هر صاحب اثر سهمیه جداگانهای را برای اثر خود دریافت کرد، همچنین به همه کسانی که کارت جشنواره را داشتند ظرفیت مشخصی طی روزهای مشخص داده شد.
احمدینیا تصریح کرد: برخی گروههای خاص نظیر اعضای پاتوق فیلم کوتاه تهران و دانشجویان نیز توانستند با تخفیف نیم بها و ۲۵ درصدی بلیتهای مورد نظرشان را تهیه کنند و همینطور اعضای کانون دانش آموختگان انجمن سینمای جوانان از تخفیف صد در صدی بابت رزرو بلیت تمام فیلم های جشنواره بهرهمند شدند.
وی خاطر نشان کرد: تاکنون ۲۲ هزار و ۷۱۳ قطعه بلیت در جشنواره به فروش رسیده است.
وی درباره میزان استقبال عنوان کرد: نکته مهم دیگر این است که امسال علاوه بر اینکه در بخشهای اصلی استقبال خوبی داشتیم در بخشهای جنبی هم مانند استعداد نو، کتاب و سینما ضریب اشغال تقریبا ۱۰۰ درصدی داشتیم. همچنین ضریب اشغال بلیتهای جشنواره و سالنها در کل تقریبا ۸۱ درصدی بود که امسال این اتفاق منحصر به فرد و ویژه است.
احمدینیا افزود: همانطور که به صورت آنلاین بحث رزرو را داشتیم، دبیرخانه و موسسه سینماشهر تمهیداتی انجام دادند که موجب شد به صورت حضوری نیز امکان رزرو و دریافت بلیت میسر شود.
وی در پایان گفت: یکی از اتفاقات ویژه امسال این است که استقبال در بخشهای مختلف زیاد بود، با مدیریت جشنواره در همه سانسها، ابتدا کسانی که بلیت تهیه کرده بودند، سر صندلی های خود مینشستند و پس از آن دیگر علاقه مندان وارد سالن ها میشدند و روی راه پله ها مینشستند و فیلمها را تماشا میکردند و این موضوع نشان از اهمیت و توجه و علاقه به جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران دارد.
هیات نظارت بر آرای مردمی چهل و یکمین جشنواره بینالمللی فیلمکوتاه تهران ۱۰ فیلم برتر از نگاه تماشاگران در روز سوم جشنواره را به ترتیب حروف الفبا، به این شرح اعلام میدارد:
آپاترید
بدرود پاریس
پس از پدر
تنها کنار هم
جشن هنر
دادرسی
راوی
زیر سایه بلوط
سیزده سالگی
شازده کوچولو
اعضای نظارت بر آرای مردمی نادره ترکمانی، میترا مهتریان، رضا فهیمی و سعید کشاورز هستند.
لازم به ذکر است تعداد ۲۵۳۵ تعرفه در روز سوم در اختیار مخاطبان قرار داده شد.
حبیب ایلبیگی معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی و مرتضی رزاق کریمی در چهارمین روز از چهل و یکمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران از بخشهای مختلف این رویداد بازدید و با مهدی آذرپندار دبیر جشنواره دیدار کردند.
بهرام رادان بازیگر و تهیهکننده مطرح سینما با حضور در پردیس سینمایی ملت به تماشای آثار فیلمسازان این رویداد نشست.
محمد حمیدی مقدم مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی، هاشم میرزاخانی مدیرعامل موسسه سینماشهر، عبدالحسین بدرلو قائم مقام و معاون مستند مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، مسعود سفلایی مدیر گروه سینمایی هنر و تجربه و معاون انیمیشن مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی به خانه چهل و یکمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران آمدند و با همراهی مهدی آذرپندار دبیر این رویداد از بخشهای مختلف بازدید کردند.
نیکنام حسینپور رئیس مرکز روابط عمومی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در روز چهارم از جشنواره چهل و یکم با مهدی آذرپندار دبیر این رویداد دیدار و از بخشهای مختلف جشنواره بازدید کرد.
علاوه بر فیلمسازان و سینمادوستان جوان حاضر در چهل و یکمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران تعدادی از هنرمندان شناخته شده مانند نادر فلاح، محمدرضا شریفینیا، شقایق فراهانی، مهوش وقاری، بابک نوری و …نیز این روزها به تماشای آثار این رویداد در پردیس سینمایی ملت مینشینند.
در تهران گردی یک روزه فیلمسازان بخش بینالملل چهلویکمین جشنواره فیلم کوتاه تهران، آنها از بازار تجریش دیدن کردند.
چهل و یکمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران به دبیری مهدی آذرپندار تا ۲ آبان در پردیس سینمایی ملت در حال برگزاری است.
هنوز دیدگاهی منتشر نشده است