پگاه زارعی/ صبا؛ در آستانه سالروز ولادت حضرت زهرا سلام‌الله علیها، هزاران نفر از زنان و دختران کشور، صبح سه‌شنبه ۲۷ آذرماه ۱۴۰۳ با رهبر انقلاب اسلامی دیدار کردند؛ به همین منظور با دکتر ندا ملکی، مجری رسانه ملی و عضو هیات علمی دانشگاه تهران که عهده دار اجرای این دیدار نیز بود با توجه به اهمیت ابعاد رسانه‌ای، اجتماعی و فرهنگی این رویداد به گفت‌وگو پرداختیم.

از تجربه اجرای دیدار مقام معظم رهبری با بانوان قشرهای مختلف جامعه برایمان بگویید.

شورانگیزترین و هیجان انگیزترین اجرایی که در طول حیات حرفه‌ای خود داشتم، اجرای همین دیدار بود؛ نهایت آرزوی من، بالندگی و بلوغ در اجرا و از همه مهم تر تولد و طلوع فرصتی برای دیدار یار و عرض ارادت به محضر عزیزی که سال‌هاست محبت ایشان در جان و دل من ریشه دوانده و رشد کرده است. این دیدار برای من همه و همه، زنده شدن دوباره بود. چنین دیداری نیازمند مدیریت هیجان، مراقبت بر انتخاب کلمات و جملات است و می‌بایست گزاره‌ها دقیق، کوتاه و رسا باشد و بسیار مهم است که آن فرد اجراکننده مراقب این امر باشد که حقی از ایشان و جمع تضعیع نکند و زمان را رعایت کند. زیاده گویی نیز نزد ایشان لطفی ندارد چرا که خودشان استاد سخن و پیر بلاغت و فصاحت هستند. اجرا نزد ایشان قوانین خاصی دارد و مجری نمی‌بایست از این ساختار و قوانین عبور کند البته منظورم بیشتر مدت زمان اجرایی است که در اختیار مجری قرار دارد وگر نه انتخاب محتوا به عهده شخص مجری است.

در این دیدار، زنان و دختران ایرانی با صلابت و اقتدار به درخواست‌های خود اشاره کردند، چه نکاتی را به ذهن خود سپردید؟

دیدار خود من با حضرت آقا دو بخش داشت، یک بخش که نزد مردم بود و به همراه آن‌ها به محضر مقام معظم رهبری رسیدم و برنامه را اجرا کردم و بخش دیگر هم پس از دیدار عمومی بود و معظم له فرموده بودند که قصد دارند سخنران ها و مجری را ببینند. نوبت به بنده که رسید، مشخص بود حضرت آقا بنده را از قبل می شناختند و اجرایم را دیده بودند و رزومه بنده هم از قبل به ایشان داده شده بود. رهبر معظم انقلاب فرمودند خیلی خوب اجرا کردید و بلافاصله پس از این موضوع فرمودند اما چرا فقط دو فرزند دارید و جالب است که چند دقیقه ایستادند و کاملا پدرانه، مشفقانه و بسیار صمیمانه که فقط این رابطه می تواند بین پدر و دختر باشد با من درباره فرزندآوری صحبت فرمودند. این که رهبر انقلاب اسلامی ایران وقت گرانبهای خود را آن هم چند دقیقه و حالت سر پا و ایستاده صرف موضوع فرزندآوری می‌کنند، مشخص است که این موضوع چقدر می‌تواند برای کشور مهم باشد و موضوع جمعیت و بحران مربوط به آن دارای اهمیت بسیار بالایی است و رسانه ها می بایست بیشتر از این ها به آن بپردازند و با اهتمام جدی در کنار مردم و به ویژه جوان‌ترها، چالش‌های مرتبط با این موضوع را مرتفع کنند. اکنون من ماندم و تجربه شکوهمند دیداری که سراسر التیام، مرهم و نور و شعف بود! حقیقتا معنای این بیت شعر: «مرده بودم، زنده شدم دولت عشق آمد و من دولت پاینده شدم» برای من محقق شد. چون بنده بعد از اینکه در آذر ماه سال گذشته، مادرم را از دست دادم وجودم همه درد شده بود. سوگ مادر عجیب است و انسان اولین و مهمترین چهره دلبستگی را که امن ترین شخصیت زندگی‌اش است را از دست می دهد و با بحران عاطفی جدی رو به رو می‌شود. سوگ فقط پایان زندگی یک مادر ‌نیست. بلکه متاسفانه برای فرزندان او از دست دادن بسیاری از معانی همچون امید، حمایت و معنای زیستن است؛ انسان در این شرایط تا سرپا شود، طول می کشد و شاید بسیاری از دوستان و نزدیکان حتی حوصله مراوده و معاشرت با انسان را نداشته باشند. چون این سوگ به قدری در جان و تن ریشه می دواند که آدم را برای دیگران غیرقابل تحمل می‌کند. نه اینکه رفتار خاصی سر بزند بلکه انسان به قدری اندوهناک است و خوشحال نیست که این موضوع برای دیگران خوشایند نیست؛ وجود من همه در سوگی که نمی شد آن را فریاد زد، پر درد شده بود؛ شنیدن و دیدن سوگ حوصله سر بر است و به صورت مطول نمی‌توانید درباره آن سخن بگویید؛ گویی این دیدار شنیدن همه دردهای آن دوران بود که حتی دوستان به ظاهر دوست هم از دیدن و شندیدن آن رمیده بودند.

چه موضوعات و مسائلی در این دیدار بیشتر مورد توجه قرار گرفتند و چگونه زنان حاضر در این جلسه به آن‌ها واکنش نشان دادند؟

رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مد ظله العالی، طلایه دار تکریم بانوان و پاسداشت والایی مقام آن‌ها در عصر حاضر هستند؛ امسال رنگی که بر حسینیه قالب شده بود، رنگ صورتی بود. رنگی که شاید دختر خانم ها و بانوان به آن خیلی علاقمند باشند. امسال از قشرهای مختلف، بانوانی با ظاهر و پوشش های محلی و متفاوت در جلسه حاضر بودند و نظم جلسه نیز بر عهده تعدادی از دختران جوان و نوجوان بود و حتی همه برنامه ریزی‌های دیگر برای برگزاری این جشن باشکوه در حضور مقام معظم رهبری به صورت تمام و کمال در اختیار بانوان گذاشته شده بود. بالای جایگاهی که حضرت نشسته بودند، حدیثی نگاشته شده بود، حدیثی که منتسب به پیامبر گرامی اسلام بود و ایشان فرموده بودند:« جبرئیل درمورد زنان به من بسیار سفارش می کرد» و همه این ها نشان از اهمیت تکریم بانوان و رعایت حقوق ایشان داشت. حضرت آقا با واژه های عجیبی جلسه را آغاز کردند و فرمودند:« این جلسه استثنایی است»؛ همین جمله یعنی موضوع زنان برای من کاملا متفاوت است البته ایشان در دیدار با نخبگان جوان کشور یا دیدار با جوانان نیز این واژه ها را به کار می‌برند یا معمولا در دیدار بانوان و مشخص است که این موضوع برای ایشان قابل توجه است. شور و اشتیاق بانوان هم برای دیدار را نمی توان با کلمات توصیف کرد و امیدوارم آرزومندان دیدار با مقام معظم رهبری، این امر برایشان محقق شود و روزی چهره نورانی ایشان را ببینند و در آن فضای پر از اشتیاق و پر از معنویت قرار بگیرند. ایشان تاکید داشتند که زنان، انقلاب را به پیروزی رساندند و زن را فراتر از روزمرگی‌ها و دغدغه‌های معمولی و تعریف‌های دم دستی از زنانگی، توصیف کردند و این که فرمودند:« زنان انقلاب اسلامی ایران را به پیروزی رساندند» یعنی نقش آن ها مثال زدنی بود و هیچکس نمی توانست این جایگاه را تصاحب کند و کاری که زنان کردند از دست مردها بر نمی آمد.

واکنش رهبر انقلاب به نظرها و پیشنهادهای  زنان چگونه بود و آیا تغییرات یا اقداماتی پس از این دیدار در نظر گرفته شده است؟

نفر اول جمهوری اسلامی ایران در فضایی کاملا صمیمانه، اقشار مختلف جامعه ایران را از جای جای ایران اسلامی به حضور می پذیرند و با آن ها دیدار می کنند و آن ها به راحتی در محضر ایشان قرار می گیرند و پیشنهادات، انتقادات، نکات و حتی دانش خود را درباره مباحث مختلف کشور با رهبر به اشتراک می گذارند و این موضوع یک امر بسیار والایی است و در فضایی کاملا امن اتفاق می افتد که انسان را حقیقتا یاد زمان حکومت امیر مومنان حضرت علی ابن ابی طالب (ع ) می اندازد. به هر حال سیره حکومتی جمهوری اسلامی ایران هم برگرفته از سیره حکومتی رسول گرامی اسلام و امیر مومنان علی ابن ابی طالب (ع) است. کتابی هست با نام «اخبار الوافدات من النساء علی معاویه بن ابی سفیان» که در آن زنانی که از ارادتمندان علی ابن ابی طالب علیه السلام بودند نزد معاویه می‌روند و نسبت به روش حکمرانی معاویه و ظلم هایی که داشته طرح شکایت می کنند؛ آنجا معاویه نکته ای را به زنان پرورش یافته مکتب امیر مومنان علی ابن ابی طالب (ع) می گوید آن هم این است که شما زنان را علی چنان تربیت کرده که به فهم عمیق در دین رسیدید و زیر بار هیچ ظلم و ستمی نمی روید. پرورش یافته مکتب امیرالمومنین حق را بی کم و کاست می گوید و زیر بار ظلم نمی رود. پرورش یافته مکتب انقلاب اسلامی ایران هم همین است و همواره زنانی که در این مکتب پرورش یافتند زبانشان در گفتن حقیقت، بدون لکنت و کاملا رسا است و در دیدار با مقام معظم رهبری هم این اتفاق می افتد و خود ایشان تاکید می کنند که بانوان صحبت هایشان را مطرح کنند و فعالانه به سخنرانی ها گوش می دهند. زمانی هم که سخنرانی را آغاز می فرمایند دقیقا نسبت به مطالب مطرح شده از سوی بانوان بازخورد نشان می دهند و به پرسش‌های ایشان پاسخ می دهند.
ایشان اغلب در دیدار با بانوان به نکاتی اشاره دارند که خود در حکم مفاهیم بنیادین یا نقشه راه حرکت به سمت افق مطلوب درزندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی زنان است که با وجود همه تلاش ها گاه نادیده گرفته می شود. از جمله موضوعاتی نظیر ضرورت تکریم زنان در خانه و رفع ستم در خانه برای تحقق خانواده آرمانی، تاکید بر مادری به عنوان نقش بی بدیل زنانه، ارتقای بینش سیاسی اجتماعی در نقش آفرینی های مستقیم و غیر مستقیم زنان و دستاوردهای انقلاب و ارائه الگوی جهانی پیشرفت زنان .
امسال موضوع زوجیت از سوی ایشان مطرح شد و حضرت آقا به نقش همسری و زوجیت تاکید کردند که مردم توجه داشته باشند و بدانند که زوجیت تضاد نیست بلکه به معنای همراه بودن با یکدیگر است و به نظر می آمد تاکیدشان بر پرهیز از تجردزیستی بود که ممکن است یکی از مشکلات مرتبط با خانواده در جامعه باشد. همچنین به استفاده از ظرفیت علمی بانوان اشاره شد و ایشان تمام قد از موضوع اجتهاد بانوان حمایت کردند و نکاتی را درباره تقلید از بانوان مجتهده مطرح فرمودند و درباره شکست بسیاری از سدها و مرتفع کردن موانعی که بر سر راه به کارگیری ظرفیت های علمی و تخصصی زنان ممکن است، وجود داشته باشد مسائلی را مطرح کردند. همچنین ایشان درباره نقش زنان در مقاومت و تاثیر صبر و معرفت زن در تحولات فرهنگی و دینی در جهان معاصر صحبت کردند؛ همه می دانیم این موضوع صبر و مقاومت زنان مقاومت موجب رشد اسلام گرایی در دنیا شده و زنان صالح می توانند تاثیر دو چندانی بر تحولات مثبت فرهنگی در دنیا داشته باشند.
نکته قابل توجه اینجاست که همه این موارد هر سال از سوی مقام معظم رهبری به صورت ویژه اشاره می شود اما وظیفه تکرار و بسامد بخشیدن آن با نخبگان این حوزه است و می‌بایست نخبگان و زنان این سخنان را تبدیل به گفتمان گفتمان و راهبردها را عملیاتی کنند.

این دیدار چه تأثیری بر جامعه و به ویژه بر زنان خواهد گذاشت؟

به نظر می آید چنین دیدارهایی در درجه اول موجب ارتقای عزت نفس بانوان ایرانی و بارور شدن احساس خود ارزشمندی در ایشان می‌شود و همچنین ایجاد حس خود باوری و پی بردن به توانایی ها و ظرفیت ها و استعدادهای ویژه ای که در وجود زنان گذاشته شده، رقم می زند. و از سوی دیگر اینکه ما در پیام های کوتاه و روایت های کوتاه این دیدار را تعریف کنیم شاید دور از حق باشد و امیدوارم اهالی رسانه و نخبگان به روایت های متعدد و دقیق از این دیدار بپردازند و انشاءالله الله بتوانند پیام این دیدار را به گوش همه جهانیان به ویژه بانوان جهان اسلام برسانند.

پیام خاصی برای جامعه دارید که بخواهید آن‌ را به اشتراک بگذارد؟

آن‌هایی که به حضرت آقا علاقه دارند و به ایشان عشق می ورزند، بدانند این عشق باید تبعیت و پیروی به همراه داشته باشد؛ اگر بانویی پس از صحبت های حضرت همچنان در انتخاب همسر گرفتار کمال گرایی نامطلوب شود و تجرد را به تاهل ترجیح دهد قدری با عشق و علاقه به رهبر انقلاب همخوانی ندارد یا این طور نباید باشد که افرادی محضر ایشان برسند و در صفحات خود عرض ارادت نسبت به ایشان داشته باشند اما نسبت به منویات ایشان بی توجه باشند. محبت نسبت به ایشان فصل مشترک همه ما هست و این امر می بایست بین ما اتحاد و انسجام ایجاد کند و موجب تالیف قلوب و وحدت قلوب شود و ما را از تفرقه و پراکندگی و تشتت نجات دهد. ان شاء الله بتوانیم در سایه سار این محبت آینده‌ای درخشان، پر امید و پر فروغ برای بانوان ایران عزیز بیافرینیم.