علیرضا حسینمردی/صبا؛ «ملاقات محرمانه» Conclave جدیدترین ساخته ادوارد برگر، فیلمی است که از سوی اغلب منتقدان رسانه‌های جریان اصلی، مورد ستایش قرار گرفته، اما نه به دلیلی که در نوشته‌ها و حرف‌های آن‌ها مشاهده می‌شود.

داستان این فیلم درباره سازوکار انتخاب پاپ جدید در واتیکان است. در ابتدای فیلم پاپ فوت شده و کاردینال‌ها دورهم جمع می‌شوند و مانند یک مجمع انتخابات سیاسی، برای رسیدن به قدرت، نقشه می‌کشند، باج می‌دهند و اسرار یکدیگر را فاش می‌کنند.

رالف فاینس ستاره اصلی فیلم که از نامزدهای بهترین بازیگری در اسکار نود و هفتم هم هست، در نقش مدیر برگزاری این انتخابات ظاهر شده و علاوه براینکه در ایمان خود شک برده است، تفکرات مایل به چپ نیز دارد. کاردینال‌های لیبرال، قهرمانان فیلم و دنیای کاتولیک هستند و استنلی توچی نقش کاردینال بلینی، نماینده لیبرال‌ها را بازی می‌کند. سپس کاردینالی به‌زعم فیلمساز، مرموز، به‌نحوی به ‌بیننده معرفی می‌شود که مخاطب می‌تواند پیش‌بینی مهم شدن این کاراکتر در نتیجه نهایی انتخابات را بکند. فیلم با هدف قهرمان‌پروری از این کاردینال، او را رهبری دلسوز و نماینده واتیکان در مناطق جنگ‌زده نظیر کنگو، عراق و افغانستان نشان می‌دهد.

آدم بده فیلم از منظر سیاسی و فرهنگی، کاردینال تدسکو ایتالیایی است که با امکانات رفاهی فراوان در شهر ونیز فعالیت دارد و انگار با هلیکوپتر شخصی به این ملاقات می‌آید. جان لیثگو در نقش کاردینال ترمبلی ظاهر شده و چهره هفت‌خط این مجمع است؛ لوشیان ماساماتی نیز در نقش کاردینال آدایمی بازی کرده و نماینده سیاه‌پوستان خواهد بود.

چند جناح اصلی سیاسی می‌خواهند سکان هدایت را در دست بگیرند:

کاردینال تدسکو معتقد است که مراسمات مذهبی باید دوباره با زبان لاتین برگزار شود. او مخالف سرسخت گروه‌های رنگین‌کمانی و اعتقادات لیبرال بوده و می‌گوید که تعداد مسلمانان در اروپا زیاد شده و نباید با مسلمانان وفاق کرد. تدسکو به یک شخصیت تبدیل نمی‌شود و کاریکاتوری از محافظه‌کاران آمریکایی است.

کاردینال بلینی معتقد است که به‌قول امروزی‌ها، کلیسا باید ووک woke شود. باید زنان جزو رهبران کاتولیک‌ها باشند. او نیز انگار، فرستاده کمپین کامالا هریس به واتیکان است.

کاردینال ترمبلی نیز میانه‌رو است؛ اما علی‌رغم هفت‌خطی او، لیبرال‌ها او را به تدسکو ترجیح می‌دهند.

کاردینال آدایمی نیز یک محافظه‌کار تندرو از آفریقا است. تنها فرق وی با تدسکو، در رنگ پوست این فرد بوده و لیبرال‌ها در فیلم می‌گویند که آن‌ها راحت‌تر می‌توانند به دوستان خود بگویند که انتخاب اولین پاپ سیاه‌پوست، به‌نوبه خود یک ترقی محسوب می‌شود.

کاردینال لارنس صرفا جهات خوشنودی رای‌دهندگان شوهای اهدای جایزه هالیوودی یک دکلمه را بیان می‌کند. رالف فاینس نامزد اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد نیز شد. منتقد وال استریت جورنال درباره این بازیگر می‌گوید: «فاینس، کاراکتر لارنس را خیلی زجرکشیده نشان می‌دهد که آدم گاها فکر می‌کند که این کاراکتر مشکل گوارشی دارد. هیچ جرقه خلاقیتی در این اجرا دیده نمی‌شود؛ از بازیگری که نقش‌آفرینی‌های جذابی داشته است، انتظار بیشتری داشتم.»

کاردینال بنیتز با باقی قدرت‌طلبان ابن مجمع، متفاوت است؛ او یار مظلومان است و در یک دکلمه کوبنده به سبک نماینده دموکرات در کنگره آمریکا، به رغیب محافظه‌کار می‌گوید: «تو هیچ چیزی از جنگ نمی‌دانی، ما باید تفاوت‌های یکدیگر را بپذیریم. ما باید راوی پیام صلح در جهان باشیم.»

انگار شعارهای سیاسی فیلم کافی نبود که در اواخر فیلم می‌بینیم که پاپ برگزیده، چندان مرد نیست.

حتی منتقد نشریه بسیار لیبرال نیویورکر نیز این فیلم را به فصل انتخابات ریاست‌جمهوری در آمریکا تشبیه می‌کند. این نویسنده نیز در ادامه نقد خود نوشته است که از توانایی‌های ستارگان فیلم، به‌درستی استفاده نشده و بازی‌ها، بی‌روح هستند. او در بخشی دیگر اشاره داشت که فیلم، روایت توریستی از سازوکار انتخابات پاپ داشته و در مفاهیم مهم‌تر نظیر تزلزل ایمان، عمیق نمی‌شود.

هالیوود شاید جرات انتقاد مستقیم از اکثر مذاهب را نداشته باشد، اما در انتقاد یا حتی سیاه‌نمایی از مسیحیت و به‌ویژه کاتولیک‌ها، هیچ تعارفی ندارند. باتوجه به بالا گرفتن جنگ‌های فرهنگی در آمریکا، مذهبی بودن یا نبودن نیز جزو سیاست‌های دو جناح جمهوری‌خواه و دموکرات قرار گرفته است. فیلم «ملاقات مخفی» همچنین مستقیما وارد نبردهای سیاسی و فرهنگی شده است.

با نگاهی به مذهب رای‌دهندگان انتخابات ریاست‌جمهوری می‌بینیم که ۶۲ درصد از کل مسیحیان، به ترامپ رای دادند؛ ۵۶ درصد از کاتولیک‌ها در حالی به ترامپ رای دادند که در دو دوره گذشته، از نماینده دموکرات‌ها حمایت کرده بودند؛ ۸۰ درصد از یهودیان نیز به دموکرات‌ها رای دادند.

کاتولیک‌ها در چند دهه اخیر، بیشتر لیبرال‌ شده‌اند و با ارزش‌های سنتی مذهب فاصله گرفته‌اند. اما اکثر منابع کاتولیک، «ملاقات مخفی» را به باد انتقاد گرفتند. بیشاب رابرت برون درباره این اثر می‌گوید: «تک‌تک پیش‌نیازهای یک فیلم ووک را دارد… اگر ‌می‌خواهید فیلمی درباره کلیسای کاتولیک ببینید که از سوی تحریریه نیویورک‌تایمز نوشته شده، پس به تماشای این اثر بروید.»