به گزارش صبا، مشخص شد که درگیری پیش آمده نه در حریم تخت جمشید که در «حسین کوه» نقش رستم و نزدیک کتیبه های شاپور رخ داده و حفاران غیرمجاز نیز با سنگ‌پرانی و چاقوکشی با مامورین یگان حفاظت میراث فرهنگی درگیر شده اند.

نقش رستم بر دامنه کوه حاجی آباد یا کوه استخر و آنطور که مردم محلی می نامند، «حسین کوه» در ۶ کیلومتری تخت جمشید احداث شده است. کتزیاس، تاریخ‌نگار و پزشک یونانی که در سال های ۴۱۵ تا ۳۹۸ پیش از میلاد مسیح پزشک پروشات همسر داریوش دوم هخامنشی و پس از آن پزشک اردشیر دوم، پادشاه هخامنشی بود، حسین کوه نقش رستم را با نام «دوگنبدان» خوانده و درباره اش نوشته است: «کالبد پادشاهان ایران را به پارس برده و در کوه دوگنبدان به درون آرامگاه می‌گذاشتند. داریوش فرمان داد تا در کوه دوگنبدان آرامگاهی درآوردند. این کار چنانکه خواست وی بود، انجام شد.» حسین کوه درست همان مکانی است که حفاران غیرمجاز در چندین مرحله به نقاط مختلف آن و در آخرین عملیات به یک کتیبه تدفینی در گورهای صخره ای آن زدند.

حفاران پشت کتیبه ساسانی را خالی کردند

براساس پیگیری های صدای میراث از یگان حفاظت میراث فرهنگی، سه حفار غیرمجاز در سنین ۳۷ تا ۴۰ سال که یکی از آن ها از ساکنین مرودشت و دو حفار دیگر ساکن نورآباد ممسنی در استان فارس بودند، ساعت ۱۱ شب ۲۳ اردیبهشت ماه (سه روز قبل) به کوه حسین در نقش رستم فارس وارد شدند. این کوه ۳۰ کیلومتر طول دارد و حفاران غیرمجاز با ابزارهای ابتدایی نظیر بیل و کلنگ و چکش و تیشه راهی نقش رستم شده بودند و در حال خالی کردن پشت یک کتیبه آرامگاهی متعلق به دوره ساسانی دستگیر شدند.

نقوش حک شده بر این سنگ نگاره تدفینی ۲۰٫۳۰ سانتیمری به معرفی متوفیان و دفن شدگان در آرامگاه صخره ای دوره ساسانی کوه حسین نقش رستم پرداخته بود و نزدیک آن چندین کتیبه ساسانی دیگر مشهور به کتیبه های شاپور ساسانی قرار دارد. کوه حسین همچنین دارای آثاری از دوره پیش از تاریخ تا دوره های متاخر است و بیش از ۳۰ کتیبه ساسانی در این نوار کوهستانی وجود دارد.

حفاران، گودالی پشت این کتیبه ایجاد کردند و براساس ارزیابی‌های اولیه، ظاهرا قصد ورود به پشت کتیبه ساسانی برای یافتن اشیای تاریخی را داشتند و در این اقدام چند ضربه نیز به نقاط مختلف کتیبه ساسانی با چکش وارد کرده اند که منجر به آسیب دیدگی این اثر شده است. بازجویی از آن ها البته همچنان ادامه دارد تا مشخص شود آن ها قصد سرقت کتیبه یا یافتن اشیای تاریخی پشت این سنگ نگاره را داشتند؟»

به گفته آن ها، «عملیات اخیر برای دستگیری حفاران غیرمجاز در «کوه حسین» نقش رستم انجام شده نه در محدوده تخت جمشید و حریم این اثر جهانی و حفاران غیرمجاز نیز حین فعالیت در عملیات شبانه خود با یگان حفاظت میراث فرهنگی مواجه شدند و شروع به سنگ پرانی و چاقوکشی برای نیروهای این یگان کردند.»

براساس گزارش یگان حفاظت میراث فرهنگی، «یکی از اعضای یگان حفاظت میراث فرهنگی در این درگیری از ناحیه سر مورد اصابت سنگ قرار می‌گیرد و مصدوم می شود. حفار دیگر نیز با یک چاقو به مامور یگان حفاظت حمله می کند که چاقو به کفش این مامور برخورد می کند و خوشبختانه آسیبی به او نمی رسد.»

دستگیری ۴ حفار در نقش رستم یک هفته قبل از حفاری در کوه حسین

اعضای یگان حفاظت میراث فرهنگی همچنین به صدای میراث خبر داده اند که «یک هفته قبل از این عملیات، در فاصله ۳ کیلومتری محل حفاری کتیبه ساسانی آرامگاهی کوه حسین، ۴ حفار غیرمجاز دیگر در حال کندن زمین دستگیر شدند که ۳ تن از آن ها تبعه افغان و یک ایرانی نیز به عنوان سرگروه حفاراتن غیرمجاز افغان بازداشت شدند.»

یگان حفاظت میراث فرهنگی کشور یکی از محروم‌ترین یگان های حفاظتی در برخورداری از تجهیزات حفاظت از محوطه تاریخی و باستانی است. آن ها هنوز به دوربین های نصب شده بر لباس تجهیز نشده اند و موتورسیکلت های فرسوده و قدیمی و خودروهای خارج از چرخه در اختیار دارند. حتی نیروی انسانی کافی و مناسب نیز برای بکارگیری در بخش یگان حفاظت میراث فرهنگی وجود ندارد.

به همین دلیل است که اعضای این یگان به صدای میراث گفته اند، محوطه های باستانی ایران بویژه در استان فارس که آثار بسیار متعددی از دوره های پیش از تاریخ تا معاصر دارد بصورت روزانه در حال دستبرد و تخریب از سوی حفاران غیرمجاز هستند