به گزارش صبا، علی الفت که سابقه مستندسازی در حوزه جنگ را دارد، تاکید کرد: آنچه در شرایط بحرانی تجربه می‌شود، یکبار بیشتر اتفاق نمی‌افتد. وقایعی که بسیار مهم بوده و جزئیات آن ممکن است بدها اهمیت قابل توجهی داشته باشد. به همین دلیل مستندسازی که در جنگ و شرایط بحرانی نسبت به تولید فیلم اقدام می‌کند به نوعی تاریخ شفاهی را برای آیندگان ثبت و ضبط کرده است.
وی معتقد است شاید بسیاری از نهادها و ارگان‌ها در زمان بحران فعالیت خود را متوقف کنند اما مسئولیت مستندسازان چیزی شبیه نظامیان و امدادگران است. به‌طوریکه به مانند این مشاغل می‌بایست فعال بوده و نسبت به ثبت وقایع اقدام کنند. در واقع این اقدام به اندازه فعالیت‌های نظامی ‌و امدادرسانی اهمیت دارد چرا که این مستندات بعدها می‌تواند میراثی برای آیندگان باشد. می‌توان به جرئت گفت بخشی از مستندسازی برای تاریخ و مهمترین آن در زمان بروز جنگ‌ها و شرایط بحرانی اتفاق می‌افتد.
الفت در پاسخ به این سوال خبرنگار صبا که آیا امکان حضور میدانی مستندسازان در زمان وقوع جنگ جهت تولید محتوا وجود دارد یا نه، فعالیت مستندسازان در شرایط بحرانی را در دو دسته اصلی تقسیم کرد و ادامه داد: بخشی از فعالیت‌ها همان حضور میدانی و بخشی تحقیقی است. در بخش تحقیقی از منابعی ماند فیلم‌ها و اخباری که در زمان وقوع جنگ ثبت شده استفاده می‌شود. در حضور میدانی نیز مستندساز مستقیماً در کوچه و خیابان حاضر شده و یافته‌های خود را ثبت می‌کند.
وی گفت: آنچه به عنوان خلأ تولید محتوا وجود دارد این است که عملاً در کشور ما پروتکل‌های منظمی‌ که نوع فعالیت فیلم ساز را در جنگ و بحران مشخص کند، وجود ندارد. هر چند ما تجربه‌های موفقی در مستندسازی جنگ داشته‌ایم اما هنوز به یک انسجام فرهنگی و قانونی نرسیدیم.
این کارگردان به وقایع سال ۸۷ اشاره کرد و یادآور شد: در آن مقطع زمانی انجمن مستندسازان خانه سینما با نیروی انتظامی ‌تفاهم نامه‌ای را در خصوص ثبت و ضبط وقایع منعقد کردند اما بعدها این تفاهم نامه یک سویه ملغی شد. این ناهماهنگی‌ها دست و پای مستندساز را بسته و به عنوان مثال نمی‌تواند آنطور که باید تصویر زنده از سطح شهر ثبت کند.
الفت افزود: شاید برخی نهادها و ارگان‌ها به فراخور نیاز و خواست خود نسبت به ثبت تصاویر اقدام کرده باشند اما بعدها در اختیار مستندساز قرار داده نمی‌شود.به همین دلیل امروز ما به تدوین چنین پروتکلی برای فعالیت فیلم‌ساز در شرایط بحران نیاز داریم.

حضور مستقیم فیلمساز در صحنه جنگ اثرگذاری بیشتری دارد
این کارگردان در پاسخ به میزان اثرگذاری مستندهای تولید شده آن هم با شرایط فعلی افزود: بی‌شک زمانی که مستندساز به صورت مستقیم در میدان حاضر شده و نسبت به ضبط وقایع اقدام کند، اثرگذاری بیشتری هم خواهد داشت.تولید او بر اساس واقعیتی زنده خواهد بود و مردم نیز تأثیرپذیری بیشتری از چنین فیلمی‌ خواهند داشت.
الفت معتقد است در کنار تدوین پروتکل‌ها آموزش مستندسازان نیز اهمیت دارد. اینکه مستندساز چه تصویری را ثبت کند و یا به لحاظ رعایت مسائل امنیتی از ثبت چه تصویری خودداری کند.
کارگردان مستند «عقرب زرد»، مستندی که برای معرفی شهید علی چیت سازیان ساخته شده است، تاکید دارد که از دیگر سختی‌های تولید مستند جنگ بعد از وقوع آن موضوع تحقیق و پژوهش است. به طوریکه زمان‌برترین مرحله تولید مستند همان مرحله تحقیق و پژوهش آن است.
الفت که در حال انجام امور پژوهشی روی چند سوژه مستندسازی است، اضافه کرد: بخشی از زمان تحقیقات صرف راستی‌آزمایی داده‌ها می‌شود و اینکه داده‌ها چقدر قابلیت تبدیل شدن به تصویر را دارند. گاهی ممکن است داده‌ها جذابیت داشته باشند اما عملاً مستندساز از تصویر سازی و بخشیدن عینت تصویری به آن عاجز باشد.