به گزارش خبرنگار صبا، نشست خبری سریال «برادرجان» به کارگردانی محمدرضا آهنج و تهیه کنندگی محمدرضا شفیعی صبح امروز یکشنبه ۱۲ خرداد با حضور بازیگران، تهیه کننده و کارگردان این سریال در موسسه فرهنگی هنری وصف صبا برگزار شد.

محمدرضا شفیعی تهیه کننده این سریال رمضانی در ابتدای این نشست بیان کرد: سریال «برادرجان» ماحصل زحمت شبانه روزی گروهی هشتاد نفره است تا مهمان مردم در ماه رمضان باشد.

محمدرضا آهنج در پاسخ به پرسشی مبنی بر افت فیلمنامه در نیمه سریال گفت: اعتقادی به این موصوع ندارم و همین که تا نیمه سریال توقع شما برآورده شده نمره قابل قبولی است.

وی همچنین در پاسخ به طرح موضوع حق الناس در این سریال که تکراری است، بیان کرد: از زمان قتل هابیل به دست قابیل موضوعاتی شکل گرفته که تا ابد تکرار می شود و جذاب است. ضمن اینکه بازخوردها نشان می دهد که این قصه جذاب است و اگر باز هم چنین موضوعی پیشنهاد شود از منظر جدید مایلم به آن بپردازم چراکه معتقدم این قصه هنوز شنیدنی و ساختنی است.

شفیعی درباره دیالوگ های فیلم و سبک نعمت الله در فیلمنامه و دیالوگ نویسی بیان کرد: هر نویسنده ای امضای خودش را دارد. آثار نعمت الله خاصیتی دارد که اگر اسمش را هم بردارید می توان تشخیص داد که نویسنده اوست. دیالوگ های او محاوره ای نیست و طنین خاص خودش را دارد که شکلی پینگ پنگی به خود می گیرد و این حسن است و طراوتی به سریال و فیلم می دهد. در این فیلمنامه استفاده به جا از ضرب‌المثل‌ها و پاسخ‌های درست را در دیالوگ‌ها می‌بینیم.

حسام منظور هم در این باره گفت: قرار نیست دیالوگ های دراماتیک شبیه زندگی باشد. در تئاتر و سبنما این اصل نیست که دیالوگ شبیه زندگی واقعی باشد. درباره حق الناس هم باید بگویم قتل، جنایت، دزدی همه تکراری است اما نگاه مولف به آن طراوت می دهد. اگر خشونت نباشد بازیگری کسل کننده می شود و این کنش ها نقش را جذاب می کند.

وی درباره صحنه های خشونت هم گفت: خشونت حد و مرز تعیین شده ای ندارد اگر حد و مرز قایل شویم آن وقت درباره فیلم‌های تارانتینو چه باید بگوییم، اما گاهی ضرورت، کنش دراماتیک بازیگر است و نشان دادن خشونت ترویج خشونت نیست.

این بازیگر با اشاره به اینکه تاکنون تحقیقاتی صورت نگرفته که خشونت در یک اثر نمایشی باید در چه حدی باشد، گفت: تاکید می کنم نمایش خشونت به معنای ترویج آن نیست.

سعید چنگیزیان هم گفت: چرا دنبال نکات مثبت در خانواده های دیگر این سریال نیستید. به جای پرداختن به خشونت های آشکار در سریال می توان به خشونت زیرین در روحیه حنیف هم اشاره کرد. چرا به این موضوع دقت نکردید که من در نقش ستار دچار تغییر و تحول شدم و به مرور دیگر خشونتی از این شخصیت دیده نمی شود.

علی نصیریان هم دراین باره اظهار کرد: در نمایش و تئاتر شما از تخیل خودتان اضافه می کنید چون عکسبرداری از واقعیت نیست. وحدت موضوع از نظر نظام ارسطویی درست است اما در دنیای امروز بسیاری از اینها شکسته شده است چراکه اساس کار دراماتیک جنگ است، چون دنیا در حال جنگ و برخورد است.

ستاره «برادرجان» به مساله تکراری بودن تم سریال نیز اینگونه پاسخ داد: اگر غزل های حافظ را بخوانید تم و موضوع آن با بسیاری از شاعران قبل از خودش تکراری است، اما نوع آن به گونه‌ای است که انگار تازه است.تم و سوژه ها همه تکراری است اما نوع برخورد با آن متفاوت است.

وی افزود: من هم به دیالوگ ها ایراد دارم گاهی دیالوگ ها برای به خاطر سپردن دشوار بود چون پیچیده بود اما بازخوردها به این سریال مثبت بود و البته همه گروه به دلیل ضیق وقت خیلی تحت فشار بودند و اگر فرصت ما بیشتر بود می شد بهتر کار کرد و نقد کرد. با این حال از همه متشکرم چون شاهد فشار و زحمت آنها بودم که اگر چه بی عیب نیست اما جذابیت داشته و مردم را راضی کرده است.

نصیریان درباره دورخوانی پیش از تولید سریال گفت: در دورخوانی ها پیشنهاد تغییر می دهیم و بازیگر با کارگردان و نویسنده دورخوانی می کند و مشورت صورت می گیرد.

وی افزود: دیالوگ های روی کاغذ نمایش نیست، نمایش باید اجرا شود. بازیگر عروسک خیمه شب بازی کارگردان نیست و خودش خلاق است بنابراین علاوه بر نویسنده اصلی، کارگردان، بازیگر و مخاطب هم به نوعی نویسنده هستند.

آفرین عبیسی نیز بیان کرد: برای اجرای نمایش گاه چند ماه تمرین می کنند تا به اجرا برسد اما در سینما و تلویزیون این طور نیست بنابراین برای من بسیار دشوار بود و در برخی قسمت ها نمی توانستم همراهی کنم. گاهی از من خواسته می شد خشونت بیشتری در کلام داشته باشم و من نمی توانستم زیرا این خشونت ها من را آزار می داد.

وی افزود: در مجموع تجربه جدیدی بود و آقای آهنج و سایر همکاران خیلی به من کمک کردند که از آنها تشکر می کنم.

شیوا ابراهیمی دیگر بازیگر «برادر جان» نیز درباره متن این سریال توضیح داد: این سریال سومین اثری بود که من با متن آقای نعمت الله کار کردم و به عنوان بازیگر می دانم با چه چیزی قرار است مواجه شوم. امضای نعمت الله همین است. متن ریشه کار است ولی از فیلتر کارگردان، بازیگر، تصویربردار رد می شود و هرکدام حسی را به آن متن اضافه می کنند.

وی درباره بدآموزی خشونت ها در این سریال گفت: بدآموزی زمانی شکل می گیرد که نتیجه کار خشونت آمیز مثبت باشد بنابراین باید به نتیجه حاصل از خشونت توجه داشت.

ندا جبراییلی هم درباره متن سریال گفت: تنوع شخصیت ها تفاوت ها را ایجاد می کند و این تفاوت تفکری در شخصیت های سریال دیده می شود، اگر چه ممکن است دیالوگ ها شبیه هم به نظر برسد. با خانم ابراهیمی هم موافقم که در این سریال خشونت مذمت شده است‌.

آفرین عبیسی درباره بازخوردهای سریال گفت: بزرگی گفته است از تجربیات دیگران استفاده کنیم چراکه فرصت کوتاه است اما همه ما طوری هستیم که می خواهیم همه چیز را خودمان تجربه کنیم. من هم خشونت را در این سریال در کنار دیگران تجربه کردم و خوشحالم که مخاطبان سریال هم از این تجربیات استفاده کرده اند و علاوه بر لذت بردن از سریال از آن یاد هم گرفته اند.

در ادامه درباره دستمزدهای ۸۰۰ میلیونی نصیریان در این سریال پرسیده شد که نصیریان با تعجب گفت: دستمزد خیلی خوبی را گفته اند! اعتبار زیادی برایم قایل شده اند‌.

حسام منظور هم گفت: برای استاد نصیریان باید دستمزد ۸۰۰ میلیاردی در نظر گرفته شود.

محمدرضا آهنج نیز در پاسخ به پرسشی درباره واقعی نبودن صحنه های سریال توضیح داد: ما برنامه «در شهر» نمی سازیم. این انتظار غلطی است که چاووش باید در زندگی امروز حضور واقعی داشته باشد. چرا نسبت به فیلم های هندی و هالیوودی این انتظار نیست که صحنه های واقعی شاهد باشید اما برای سریال های ایرانی دنبال صحنه هایی در واقعیت هستید.

وی تاکید کرد: فضای فیلم رئالیستی است ولی قالب و فرم آن غیراینجایی است. ما در کنار سخنان خشونت بار، به روح رحمانی هم معتقدیم که در سخنان مادر خانواده حلول می کند. یکی از بجاترین سکانس ها جایی است که خاله آراز او را دعوت به انار خوردن می کند. من از این سکانس دفاع می کنم.

وی افزود: جهان خارج از متن جهانی است که در کوچه و بازار از سوی بیننده ساخته می شود.

این کارگردان درباره حضور قانون در این سریال بیان کرد: قانون به وقت خودش در سریال حضور می یابد.

محمدرضا شفیعی نیز دراین باره توضیح داد: همه شخصیت ها را باید در موقعیت های مختلف آنها دید. گاهی شخصیتی در این سریال تهدید می شود و امکان شکایت ندارد از آن طرف آقای نصیریان در شرایطی یک طرفه قرار می گیرد که شکایت می کند و به نتیجه نمی رسد. سریال را باید کامل دید.

آهنج در ادامه این نشست، شخصیت دایی را یکی از شخصیت های تقریبا بی نقص و عیب دانست که حضور موثری دارد. وی در این باره گفت: زندگی خصوصی او واکاوی می شود و در پس زمینه ماجرا حضور جدی دارد. یکی از رندی های تهیه کننده و کارگردان این است که برای نقش های کوچک هنرمندان بزرگ دعوت کنند تا عمق بیشتری به داستان بدهند.

ندا جبراییلی هم درباره حضور قانون در سریال گفت: در این سریال قانون لزوما نمی تواند کافی باشد و خانواده چون مدرکی ندارند نمی تواند به حقش برسد، هر کدام راه حلی را انتخاب می کنند و این نقدی است بر جامعه امروز که برخی قانون را دور می زنند و راه حل شخصی در پیش می گیرند. باید دید در این سریال چه شخصیتی سراغ چه راه حلی رفته است.

محمدرضا آهنج با اشاره به بازخورد مثبت سریال در میان اهالی قانون و قوه قضاییه گفت: یکی از دوستان مسئولیت دار در قوه قضاییه به من گفت اگر قرار بود روزی در قوه قضاییه فیلمی با مبانی حق الناس و مال مردم خوری بسازیم حتما همین قصه را سفارش می دادیم. این اتفاق خوبی است که یک کارشناس حقوقی چنین نظری دارد و این برای من جالب بود.

وی درباره مناسب نبودن صحنه های این سریال برای سن کودکانی که در آن ساعت کنار خانواده پای تلویزیون هستند، بیان کرد: جامعه امروز با قدیم تفاوت بسیاری کرده است. حضور بچه ها در مهدکودک و مدرسه خارج از کنترل تربیتی خانواده ها هستند و به نظرم باید کنار تصاویر سریال محدوده سنی سریال ها را مشخص کنند. برای این سریال هم باید محدوده سنی ۱۲ سال یا ۱۴ سال در نظر گرفت که اگر این طور باشد به نفع ماست چون طبق تجربه، مخاطب بزرگسال را زیادتر می کند‌.

آهنج درباره تعامل با نویسنده در این سریال و تدوین آن گفت: من بابت این سریال مسئولیت معنوی دارم و پول می گیرم بنابراین از آن دفاع می کنم و نویسنده و تهیه کننده هم پشتوانه من هستند. آقای نعمت الله در دورخوانی ها نقش موثری داشت و سر تدوین هم توافق کردیم که به دلیل ضیق وقت او حضور داشته باشد که به هر حال سلیقه و نگاه ایشان را در تدوین شاهدیم. شاید اگر وقت بیشتری بود، من در تدوین حضور داشتم و  سلیقه و نگاه خودم را استفاده می کردم.

وی درباره سانسور بخش هایی از سریال گفت: بله در برخی قسمت ها، بخشی از دیالوگ ها بنا به سلیقه و نوع نگاه ناظر پخش حذف شد که اگر من جای آنها بودم این کار را نمی کردم.

محمدرضا شفیعی در ادامه نشست توضیح داد: ما با متن و داستانی یک خطی مواجه بودیم که شخصیت ها و موقعیت های مختلفی داشت. قصه گاهی در عرض و گاهی در طول پیش می رود و به نظرم آقای نعمت الله کار پیچیده ای کرد. نویسندگانی که بتوانند قصه سریال را در عرض جذابتر کنند و پیش ببرند بسیار محدودند و این کار سختی است که آقای نعمت الله کردند و این ویژگی این سریال است.

آهنج درباره سوالی که چرا تصاویر مرتبط با ماه رمضان در سریال دیده نمی شود، گفت: من به این نوع سریال ها و فیلم ها نقد دارم که چرا باید به این شکل مناسبتی شوند. چرا باید در سریال ماه رمضان حتما سفره افطار باشد. در دنیای امروز این شکل پرداختن به موضوع ضدتبلیغ است.

شفیعی تهیه کننده سریال درباره نقدی که بر این سریال در یکی از رسانه ها صورت گرفته است، گفت: جایی در این مطلب انتقادی گفته شده است که این سریال با بیانات مقام معظم رهبری مبنی بر ترویج نماز و معنویات همخوانی ندارد در حالی که من در جلسه رهبری حضور داشتم و ایشان تاکید داشتند که منظور نماز خواندن بازیگر جلوی دوربین نیست بلکه باید ترویج نماز خواندن و عواطف صورت بگیرد.

وی افزود: گاه تاثیر یک دیالوگ بیشتر از هزار پلان نشان دادن نماز خواندن است.

این تهیه کننده درباره زمان کوتاه ساخت سریال توضیح داد: این که چند ماه قبل از ماه رمضان به فکر سریال رمضان می افتیم و همه چیز را می خواهیم فدای زمان کنیم عجیب است. فیلمسازی زمانبندی خود را دارد و باید به اندازه باشد. صرفه جویی در زمان یعنی ضربه زدن به اثر به خصوص آثار مناسبتی.

شفیعی درباره این نقد که چرا همه شبکه ها سریال درام پخش می کنند، گفت: اگر هر سه شبکه سریال های ملودرام در رمضان پخش می کنند مسئولیت آن با ما نیست و بهتر است در چینش سریال های شبکه ها دقت بیشتری شود.

وی با اشاره به شخصیت های سریال بیان کرد: موضوع حق الناس موضوع به روزی است که در سریال مطرح می شود و آقای نعمت الله در شخصیت پردازی طوری عمل کرد که مثلا چاووش دارای ابعاد مختلف شخصیتی است، شخصیتی منفی که عاشقانه همسرش را دوست دارد و این موضوع شخصیت منفی او را تلطیف می کند.

این تهیه کننده افزود: در تلویزیون ما موظفیم بسیاری از اصول اخلاقی را تذکر بدهیم. در «برادر جان» این آموزه های اخلاقی دیده می شود مثلا به عشق در تلویزیون چندان پرداخته نمی شود و ما این عشق در ۶۰ سالگی را در این سریال نشان دادیم.

آهنج از حضور علی نصیریان در این سریال تشکر کرد و گفت: ما این توفیق را داشتیم که از محضر استاد نصیریان در این سریال کسب فیض کنیم و برای من حضور ایشان مایه مباهات بود.

علی نصیریان هم در پاسخ گفت: این اولین بار بود که وارد کاری نمایشی می شدم که فیلمنامه آن را تا انتها نخوانده بودم و به گروه اطمینان کردم زیرا احساس کردم گروه خوبی هستند و آن چه امروز می بینم فراتر از توقع من بود. مهم این است که فرصت ما بسیار کم بود و اگر فرصت بیشتر بود کار بهتری را شاهد بودیم.

وی همچنین با بیان این که متن خوب در آثار نمایشی کم وجود دارد، اظهار کرد: در زمینه متن و فیلمنامه خوب ضعف داریم ولی تلاش می کنیم که آثار خوبی را ارائه کنیم.

نصیریان درباره ضرورت وحدت موضوع در متن توضیح داد: من روی وحدت موضوع در این سریال حرف دارم و فکر می کنم که قصه های فرعی قصه اصلی را تحت الشعاع قرار داد.

مارال فرجاد بازیگر دیگر این سریال که در اواخر نشست حضور یافت، در سخنان کوتاهی از دیده شدن این سریال و بازخوردهای مثبت آن ابراز خرسندی کرد.

حسام منظور نیز درباره دستمزدهای کلان بازیگران توضیح داد: به جز عده معدودی از بازیگران، دیگران چنین دستمزدهایی دریافت نمی کنند و بیشتر همکاران من هنوز مستاجرند.

نصیریان هم در پایان سخنانش از بازی سعید چنگیزیان و حسام منظور تجلیل کرد و گفت: همه گروه بازی خوبی داشتند و این نشان می دهد که با رفتن ما نسل بازیگران خوب تمام نمی شود.

در پایان این نشست اعلام شد که  طبق نظرسنجی های صداوسیما، این سریال با افزایش ۸/۳۰ درصدی مخاطب روبرو بوده است.