«ادبیات کودک: پساانسان­گرایی، پسا کرونا و جهان در شرایط مجازی

مرکز مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز

۲۹ و ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۰، دانشگاه شیراز

مقدمه: با توجه به تجربیات تازه­ انسان معاصر، به نظر می‌رسد تصورات نسبت به مفاهیم انسان، زندگی و به پیروی از آن علوم انسانی در حال دگرگونی بنیادینی است. این تجربیات جدید را می‌توان در سه عرصه­ زیر مطالعه و بررسی کرد:

۱) اندیشه‌ پساانسان‌گرایی به عنوان واکنشی به انسان‌گرایی مسلط در علوم انسانی ظاهر شده و روزبه‌روز بر گستره و ژرفای آن افزوده می‌شود. این رخداد زمینه را برای تحولاتی ژرف در علوم انسانی و تربیتی فراهم آورده‌است. هم‌اکنون متاثر از تحولی که پساانسان‌گرایی در مفهوم انسان، رابطه‌ انسان و طبیعت، رابطه‌ انسان و جامعه و روابط انسان‌­ها با هم ایجاد کرده، برداشت‌­ها از مفهوم کودکی نیز دگرگون‌ شده و این دگرگونی رهاوردهای نظری و عملی نوینی برای نظام‌­های تعلیم و تربیت و نیز ادبیات کودک به همراه آورده است؛ برای نمونه ویکتوریا فلنگن(۲۰۱۷) تلویحات پساانسان‌گرایی را در ادبیات کودک بررسی کرده و کارین موریس(۲۰۱۶) همین کوشش را در قلمرو فلسفه برای کودکان به انجام رسانده‌است. اینک به نظر می‌رسد مخاطب نهفته‌ ادبیات کودک دیگر آنی نیست که پیش‌تر تصور می‌شد.

۲) همه‌گیری بیماری کرونا (کوئید ۱۹) و شرایط دشوار، تجربه‌نشده و پیچیده‌ای که پدید آورده، بشر را با واقعیت­‌هایی تلخ روبه‌رو کرده است. تجربه‌های عمیق و همه‌گیر مرگ، ترس، دوری و تنهایی که همگی برای انسان دردناک و جبران‌ناپذیرند، راهی جز بازبینی ژرف در سبک زندگی، در باورها و تصورات، در فلسفه و ایدئولوژی برای او باقی نمی‌گذارد. آن‌چه تا کنون از این رویداد تلخ در ادبیات کودک بازتاب یافته صرفاً به تلاش برای آگاهی‌بخشی به کودکان و توانمندسازی ایشان برای مواجهه با این بیماری محدود می‌شود؛ اما طبیعتاً با عبور از دوران کرونا فرصتی تازه برای بازنگری در آن‌چه رخ داد و در نتیجه در ارکان مادی و معنوی زندگی انسان به وجود خواهد آمد.

۳) گسترش فناوری‌­های دیجیتال و فضای مجازی که در دوران پیشاکرونا با رشد حیرت‌انگیز خود بر پدیده­‌هایی مانند تعلیم و تربیت، کتاب، هنر و ادبیات، سرگرمی و ارتباطات تأثیری ژرف گذارده بود با وقوع کرونا با سرعت بسیار فزاینده‌تری به رشد و غلبه‌ خود ادامه داده و بر همه جنبه‌های زندگی فردی و اجتماعی انسان مسلط شده است؛ پدیده‌ای که طبیعتاً در دوران پساکرونا نیز همچنان استمرار خواهد یافت. گروهی از افراد، که پیش از این ضرورتی برای استفاده از فن‌آوری دیجیتال و فضای مجازی به شکلی گسترده احساس نمی‌کردند، در دوران کرونا به دلیل ضروت­‌های حرفه‌ای یا برای غلبه بر احساس تنهایی، دوری و ترس به آن تن داده‌اند و به تبع این تن دادن از امکانات شگفت‌انگیز این پدیده آگاه و به آن علاقه‌مند شده و خوگرفته‌اند.

محورهای همایش: ضمن این‌که هر پژوهشگر می‌تواند با خلاقیت خود بر مبنای مقدمه یادشده موضوعی را برای بحث برگزیند، محورهای همایش «ادبیات کودک: پساانسان­گرایی، پساکرونا و جهان در شرایط مجازی» به این شرح پیشنهاد می‌شود:

– ضرورت بازبینی در نقد و نظریه‌ موجود ادبیات کودک و آثار خلاق منتشرشده در این قلمرو با توجه به تحولات یادشده

– چگونگی نقدپساانسان‌گرایی به ادبیات کودک مدرن و تاثیر آن در بررسی آثار ادبی و هنری در قلمرو ادبیات کودک

– بررسی و مقایسه­ نمونه‌های آثار پساانسان‌گرا در ادبیات کودک و نوجوان ایران و جهان

– تحلیل آثار منتشرشده برای کودکان و نوجوانان در ایران و جهان در پیوند با کرونا

– تاثیر تحولات دوران پساکرونا بر نقد و نظریه و نیز آثار خلاق ادبیات کودک

– تاثیر تحولات عصر دیجیتال بر ادبیات کودک و پیش‌­بینی مسیر آن در آینده

– ضرورت آینده­‌نگری دست­‌اندرکاران ادبیات کودک و نوجوان در نظر و عمل با توجه به درهم‌تنیدگی این سه رخداد (پیدایی اندیشه‌ پساانسان‌گرایی، رسیدن به دوره‌ پساکرونا، و دیجیتالی‌شدن)

مرکز مطالعات ادبیات کودک از همه استادان، دانشجویان، منتقدان، پژوهشگران و هنرمندان ادبیات کودک کشور دعوت می‌کند که با پرداختن به موضوع پیشنهادی، در همایش اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۰ این مرکز شرکت جویند. این همایش همچون همایش‌های پیشین از هر گونه بحث تازه نیز که خارج از حیطه‌ موضوع پیشنهادی باشد استقبال می‌کند و می‌کوشد بازتاب‌دهنده‌ پژوهش­‌های تازه‌ای نیز باشد که در سال­‌های اخیر انجام شده و تا کنون در هیچ مجله یا همایشی ارائه نشده‌اند. همچنین طبق روال همیشگی، مقالات برتر برای چاپ در مجله‌ مطالعات ادبیات کودک داوری خواهند شد.

چند توضیح:

لطفا چکیده (همراه با کلیدواژه) مقاله‌ خود را بین ۳۵۰ تا۴۰۰ واژه تا تاریخ ۹۹/۱۲/۱۵ به این نشانی بفرستید: koodak@rose.shirazu.ac.ir

شورای علمی همایش نتیجه‌ بررسی خود را تا تاریخ ۹۹/۱۲/۲۹ به آگاهی پژوهشگران خواهد رساند.

به دلیل رعایت اصول مربوط به ایمنی جمعی، همایش به صورت مجازی برگزار خواهد شد.»

انتهای پیام/