محمدعلی مرآتی دبیر چهاردهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران در گفتگو با خبرنگار موسیقی خبرگزاری صبا، درباره تفاوت این دوره از جشنواره نسبت به دوره‌های گذشته گفت: موضوع اصلی این است که این جشنواره برخلاف دوره‌های گذشته، ژانرمحور نیست و برای جذب حداکثری موسیقی اقوام، چه از نوع سازی و چه از نوع آوازی، موضوعی را برای این جشنواره به عنوان «وحدت در کثرت موسیقایی اقوام» انتخاب کردیم که شامل محورهایی از جمله سنت، اصالت و آفرینش‌های درون‌قومی و بین‌قومی است.

او درباره انتخاب این موضوع برای جشنواره چهاردهم توضیح داد: ایران کشوری‌ست که از اقوام زیادی تشکیل شده است؛ عملا این تنوع اقوام، تنوع زبانی و تنوع موسیقایی را به دنبال دارد که همان مفهوم کثرت موسیقایی است. همچنین از طریق زبان رسمی‌اش که ریشه در زبان های اقوام دارد عامل وحدت را برای اقوام به وجود آورده است، درنتیجه ما این تعریف را برای جشنواره امسال انتخاب کرده‌ایم.

مرآتی ادامه داد: سنت به معنی هویت و شناسنامه یک قوم است. آثاری که در این جشنواره به دستمان می رسند لازم و ضروری‌ست که نمایانگر هویت قومی‌شان باشند. اصالت به عنوان عنصر و محور دوم متر و معیار است که همیشه درمقابل فرهنگ‌پذیری نقش قدرتمندی را ایفا می‌کند و عموما مقابل هرچیزی که می‌خواهد تغییری کند، می‌ایستد.

دبیر چهاردهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران درباره معیار پایانی جشنواره خاطرنشان کرد: در آخر آفرینش‌های درون‌قومی و بین‌قومی به این معنی است که موسیقی اقوام، یک موسیقی پویا و مستمری است که در دل خود گونه‌های مختلفی را به وجود می‌آورد. اگر به هرکدام از اقوام و موسیقی‌های‌شان نگاه کنیم در هر دوره‌ای موسیقی‌های اصلی را از درون خود متولد می‌کنند. باید گفت ما در هرکدام از استان‌های کشور یک قوم ثابت نداریم بلکه اقوامی وجود دارند که در کنار یکدیگر و با وجود تبادلات فرهنگی و زبانی در زندگی روزمره‌شان، موسیقی‌های جدیدی را به وجود آورده‌اند که مقبولیت عام دارند و جزو گونه های اصیل به حساب می‌آیند.

وی تاکید کرد: هدف چهاردهمین جشنواره موسیقی نواحی این است که خیلی دقیق‌تر، زایش‌ها و خلاقیت‌های موسیقی اصیل را رصد و ثبت کند. باید گفت این جشنواره قصد دارد، عناصر مورد نظر را برای رسیدن به تنوع و تکثری که از موسیقی اقوام سراغ داریم، نشان دهد.

چهاردهمین جشنواره موسیقی نواحی به صورت آنلاین برگزار می‌شود

این موسیقی‌شناس در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به اینکه چهاردهمین جشنواره موسیقی نواحی همچون سال گذشته به صورت آنلاین برگزار می‌شود، درباره تمهیدات صورت گرفته برای اجرای آنلاین عنوان کرد: باتوجه به تجربه‌ای که در جشنواره آنلاین سال گذشته به دلیل پاندمی کرونا داشتیم، متوجه شدیم که پتانسیل و ظرفیتی در فضای مجازی وجود دارد که باعث می‌شود جشنواره مخاطب خود را در دنیا بیشتر کند. طبق تحقیقی که داشتم، برخی از اجراهایی که در دوره گذشته به صورت آنلاین پخش می‌شد بین ۱۰ تا ۱۵ هزار نفر تماشگر داشت.

وی ادامه داد: امسال هم باتوجه به وجود ویروس کرونا، می‌خواهیم از طریق فضای مجازی ظرفیتی ایجاد کنیم و جشنواره را با کیفیتی بیشتر و امکانات دقیق‌تری که از طرف انجمن موسیقی، دفتر موسیقی و ستاد جشنواره در کرمان در نظر گرفته‌ ایم برگزار کنیم و به جذب مخاطب بین‌المللی بپردازیم، همچنین درنظر داریم اجراها برای مخاطبان داخلی به صورت رایگان پخش شود.

مرآتی درباره تمهیداتی که برای گروه‌های موسیقی حاضر در جشنواره که به اجرا می‌پردازند، اندیشیده شده بیان کرد: سال گذشته دوره سیزدهم گروه‌های موسیقی یک تا سه نفر در یک فضای باز که فاصله اجتماعی مناسبی داشت روی صحنه اجرا می‌کردند. این اجراها جز یک تیم خیلی مختصر فیلبرداری، هیچ مخاطبی وجود نداشت.

دبیر جشنواره موسیقی تصریح کرد: این تجربه به ما ثابت کردکه می‌شود جشنواره‌ها را در کشور به صورت آنلاین برگزار کرد. به نظر من وظیفه ما این است که نگذاریم به دلیل شرایط کرونا نبض شکوفایی فرهنگی کشور در موسیقی اقوام بمیرد والبته به پروتکل‌های بهداشتی هم عمل کنیم، تا جشنواره برگزار شود. بنابراین امسال باتوجه به تجربه‌ای که از جشنواره سال گذشته داریم، فکر می‌کنم می‌توانیم با دقت بیشتری این جشنواره را باکیفیت خیلی خوب ارایه دهیم.

این استاد دانشگاه در بخش دیگری از صحبت‌هایش در پاسخ به این پرسش که فکر می‌کند چرا جشنواره‌های فیلم به صورت حضوری برگزار می‌شوند ولی جشنواره‌های موسیقی را باید آنلاین ببینیم، گفت: من به عنوان دبیر جشنواره به این مساله ورود نمی‌کنم چراکه جشنواره‌های فیلم را پیگیری نکرده و دلیل مسئولان برای این مساله را نمی‌دانم ولی چهاردهمین جشنواره موسیقی نواحی همچنان برای اجرا شدن، به پروتکل‌های بهداشتی کرونا پایبند است. فکر می‌کنیم که اگر این جشنواره به صورت مجازی برگزار می‌شود به این دلیل است که به مخاطب‌مان که در همه جای ایران  و جهان حضور دارد و از طریق تلفن همراهش آن را می‌بیند، احترام می‌گذاریم.

مساله مهم کشف استعدادهاست

مرآتی تاکید کرد: اگر به دنیای مجازی الان توجه نکنیم از قافله تغییرات ارتباط با مخاطب در دنیا عقب خواهیم ماند بنابراین جشنواره امسال به صورت خیلی جدی‌تر، با کیفیت بهتر و با درگاه‌های مجازی دقیق‌تری برای مخاطبان در ایران و جهان به صورت رایگان پخش خواهد شد. فکر می‌کنم مساله مهم، انجام شدن این جشنواره و کشف استعدادهاست بنابراین باید بتوانیم خیلی دقیق مبانی‌های علمی و اجرایی آن را انجام دهیم.

وی در بخش پایانی صحبت‌هایش درباره آسیب‌هایی که به موسیقی نواحی در دوران کرونا وارد شده است، مطرح کرد: موسیقی اقوام هم همچون دیگر گروه‌های شغلی در دوران کرونا، به خصوص از منظر اقتصادی و درآمدزایی آسیب‌های جدی دید. البته باید گفت این نوع موسیقی در لحظه لحظه زندگی مردم کاربرد و کارکرد جدی‌ای دارد و بخشی در فضای باز و به صورت محدود اجرا می‌شود ولی باز هم نمی‌شود آسیب‌هایی که این هنرمندان متحمل شده‌اند را نادیده گرفت.

دبیر جشنواره موسیقی نواحی در پایان درباره کمک‌هایی که به این بخش از موسیقی کشور شده‌ است، اظهار کرد: باید خیلی روشن بگویم که این مساله از حیطه مسئولیت و وظایف چهاردهمین جشنواره موسیقی نواحی خارج است ولی به عنوان عضو کوچکی از جامعه موسیقی اقوام درجریان هستم که در یک یا ۲ نوبت به هنرمندان موسیقی اقوام، تسهیلات مالی در دوران کرونا از طرف صندوق هنرمندان پرداخت شده است. از همه مهم‌تر چتر حمایتی- درمانی این صندوق بسیار فعال است و تا الان توانسته تعداد زیادی از این هنرمندان موسیقی اقوام را از نظر درمانی زیر چتر حمایت خود بگیرد. البته تمهیداتی در این جشنواره برای ثبت ‌و شناسایی موسیقیدانان اقوام دیده شده تا بانک اطلاعاتی کشور در این زمینه تکمیل تر گردد. امیدوارم که این حمایت‌ها تداوم داشته باشد.

فروغ گشتیل

انتهای پیام/