عارف براتی مدیر اجرایی انجمن خوشنویسان ایران در گفتگو با خبرنگار تجسمی صبا درباره تاریخچه تشکیل این انجمن توضیح داد: انجمن خوشنویسان ایران یک تشکیلات تقریبا هفتاد و یک ساله و قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین تشکل هنری ایران است. انجمن از ۲۱ مهر سال ۱۳۲۹ شروع به فعالیت کرده که به همین دلیل این تاریخ به عنوان روز ملی خوشنویسی در تقویم ایران ثبت شده است و سال ۱۳۴۶ انجمن خوشنویسان ایران به ثبت رسمی رسید. اثرگذاری هنر خوشنویسی در عرصه فرهنگ و ادب کم‌تر از تولید محتوا نیست و محتوای عزیز و عظیمی مانند قرآن کریم به واسطه قلم خوشنویسان تحریر و کتابت و طی دوران‌ها دست به دست شده است یا اشعار و متون با ارزش، امثال، حکم و آیات ما به دست کتابت خوشنویسان در تاریخ ماندگار شده‌اند.

او افزود: این تشکیلات هم‌اکنون بالغ بر ۳۵۰ شعبه در ایران و خارج از کشور دارد که به تعلیم و آموزش هنر خوشنویسی می‌پردازند. این شعب از ۱ تا ۸ کلاس به صورت روزانه برگزار می‌کنند و طبیعی است که تولیدات موثری در حوزه بصری فرهنگ و هنر داشته‌ و خواهند داشت و همچنین هنرمندان زیادی را در این حوزه پرورش داده‌اند.

خرید آثار هنری از سبد خانواده حذف شده است

این هنرمند خوشنویس با اشاره به تغییر دولت در روزهای اخیر عنوان کرد: اکنون کابینه دولت سیزدهم با ریاست ابراهیم رییسی مستقر شده است که انجمن خوشنویسان ایران هم به دلیل شعارها و قول‌های او مبنی بر ایجاد حقوق عامه مردم و توجه به هنر و هنرمندان از او حمایت کرده است. ما بر تنگناهایی که بر دولت و ملت وجود دارد آگاهیم به ویژه موضوع تحریم‌ها که نقش موثری در فشار بر آحاد مردم داشته است و در این هجده ماه گذشته شیوع ویروس کرونا هم مزید بر علت شد و بخش عمده کسب‌‌ وکارها را به تعطیلی و ضعف کشاند. در حوزه هنر هم کسب‌وکار عمده هنرمندان به ویژه هنرمندان خوشنویس از بین رفت. زمانی که مشکلات اقتصادی گریبان خانواده‌ها را می‌گیرد آن‌ها عموما با توجه به ضروریات زندگی سعی می‌کنند برخی هزینه‌ها را که اولویت کم‌تری دارد حذف کنند. خرید آثار هنری به همین دلیل در اولین قدم از سفره مردم حذف شد.

تقلیل تعداد هنرجویان خوشنویسی در کشور

او با بیان اینکه هنرجویان خوشنویسی نسبت به سال‌های گذشته به یک سوم کاهش یافته اند، تصریح کرد: آماری به شما ارایه می‌کنم که مشاهده کنید بی‌توجهی دولت‌ها به حوزه‌های هنری چه فاجعه ای به بار می‌آورد.‌ امروز آمار هنرجویان خوشنویسی ما نسبت به ۱۰ سال پیش به یک سوم تقلیل پیدا کرده است و این کاهش آمار به این معناست که حوزه فرهیختگی، فرزانگی و فرهنگ و ادب کشور نیز تحت تاثیر قرار گرفته و در آینده به ضعف کشیده می‌شود. باتوجه به شرایط موجود و اخباری که دریافت می‌کنیم قطعا این آمار در دیگر رشته‌های هنری هم‌ صدق می‌کند و تعدادی آموزشگاه در این مدت تعطیل شدند.‌ این‌ سوال پیش می‌آید که آیا این جوانان نیاز به هنر و تغذیه روح ندارند؟ نیاز به انبساط خاطر و انعطاف فرهنگی ندارند؟ به این فکر کرده‌ایم که وقتی از این‌ها محروم می‌شوند به چه رویکردی سوق پیدا می‌کنند؟‌ در این شرایط فضای مجازی و فرهنگ غربی جای این موارد را می‌گیرد و دیدگاه و روان جوانان ایرانی را دگرگون می‌کند.

بعد از کرونا انجمن ما حمایتی از دولت دریافت نکرد

مدیر اجرایی انجمن خوشنویسان ایران خاطرنشان کرد: تشکیلات ما خودگردان است البته نه اینکه در این سال‌ها از حمایت دولت برخوردار نباشد اما کمک‌ها بسیار ناچیز و هرچند وقت یک بار بوده است. در دولت قبل، ما از حامیان دولت آقای حسن روحانی بودیم اما متاسفانه بعد از شیوع ویروس کرونا که وضعیت هنرمندان مناسب نبود ما حمایتی از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت نکردیم و هنرمندان به دلیل نجابت و سکوتشان نادیده گرفته شدند. هنرمندان ما امروز در ضعف کامل هستند و حتی حوصله تولید اثر هم ندارند. ما برای تامین هزینه اداری درخواست یک میلیارد تومان وام کردیم که بتوانیم حداقل دفتر مرکزی انجمن را اداره کنیم‌ اما تا کنون خبری نشده است.

وی افزود: هنر خوشنویسی اصلی‌ترین و ارزشی‌ترین هنری است که با فرهنگ کهن، ادبیات، دیانت و موسیقی ما همراه بوده است. در سراسر جهان، ایران را از زاویه هنر به عنوان تولیدکننده فیلم‌های خوب یا آثار نقاشی پرتعداد نمی‌شناسند اما هیچ موزه و گالری در دنیا پیدا نمی‌کنیم که آثاری از خوشنویسان معاصر و قدیم ما را در گنجینه خودشان نداشته باشند. اکنون آثار خوشنویسی قدیم‌ ما ازجمله مهم‌ترین آثار بزرگ‌ترین موزه‌های دنیا است و این برای کشور ما یک‌ سند محسوب می‌شود.

طی این چهار سال حتی نتوانستیم با وزیر ارشاد ملاقات کنیم

براتی با بیان اینکه ما احادیث و روایات مختلفی داریم که اشاره می‌کند اگر نمی‌توانید به مشکلات مردم رسیدگی کنید، حداقل با آرامش حرف آن‌ها را گوش کنید، عنوان کرد: سید عباس صالحی وزیر سابق وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پس از دریافت سه درخواست کتبی از انجمن خوشنویسان ایران یک زمان ملاقات به ما اختصاص نداد. این انجمن شامل هزاران استاد، دانشجو و هنرمند در ایران و خارج از کشور است که در آن حضور دارند و به آن چشم دوخته‌اند و هرکدام صاحب‌نظر و فرد بزرگی در عرصه فرهنگ و هنر ما هستند اما آقای وزیر طی دوره خدمتگزاری خودش یک وقت ملاقات برای ما اختصاص نداد که مطالبات آن‌ها را به گوشش برسانیم یا گزارشی از عملکردمان به او ارائه کنیم. حمایت از آن‌ها خواسته به حق هنرمندان است اما اکنون بعد از پایان دوران کاری وزرای مختلف ارشاد و در آخرین آنها عباس صالحی، چهار سال از وقت باارزش فرهنگ و هنر کشور به هدر رفت و او حتی حرف و گزارش ما را به عنوان یک جامعه بزرگ هنری کشور نشنید چه رسد به اینکه تدبیری کرده باشد.

او ادامه داد: در آخر دوره وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کتاب‌هایی را مبنی بر گزارش عملکرد تولید و منتشر کرده اما این عمدتا گزارش‌دهی خودساخته است در صورتی که در این مدت، خدمت ارزنده‌ای به هنر کشور نشد. در واقع باید گفت این دوره تلخ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هرگز از یاد و خاطر تاریخ خوشنویسان ایران محو نخواهد شد. اکنون نیز ما آگاهیم که دولت با کسری بودجه مواجه است و انتظار بیش‌ از حد توان هم نداریم اما به هر صورت نیاز به حمایت جدی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی داریم.

بودجه‌ها از طریق نهادهای مربوطه و به درستی توزیع شود

این هنرمند در ادامه درباره مطالبات صنف خوشنویسان از وزارت فرهنگ و ارشاد دولت سیزدهم عنوان کرد: ضمن تبریک استقرار دولت و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی جدید درخواست داریم که وزارتخانه مربوطه حداقل کمیسیون‌هایی تشکیل دهد و کار را به صاحبان هنر واگذار کند و به تبع آن مسئولان، مشکلات شناخته شده را چاره جویی کنند که این اتفاق مستلزم دیدارهای مستمر با اهالی فرهنگ و هنر کشور است و همچنین انتظار دیگر ما این است که بودجه‌ها از طریق نهادهای مربوطه و به درستی توزیع شود.

براتی درباره برگزاری دوسالانه خوشنویسی توضیح داد: ما همیشه پیگیر بوده‌ایم دوسالانه خوشنویسی را به طور منظم برگزار کنیم و خوشبختانه دوسالانه ششم با هماهنگی انجمن خوشنویسان و اداره کل هنرهای تجسمی در جریان است، آثار خوبی هم در این زمینه جمع‌آوری شده و ارزشیابی‌ها در حال انجام است. هنرها هم مانند فرهنگ‌ها همواره در حال انبساط است و این جشنواره‌ها و دوسالانه‌ها اعتبار دولت است و چهره کشور را بشّاش جلوه می‌دهد اما در این زمینه نفع یک طرفه به سود دولت است و باید فکری به حال معیشت هنرمندان هم بکنند.

هیچگاه سقف توسعه و برنامه‌های ما از یک طبقه بالاتر نرفته است

او درباره درخواست حقوق برای مدرسان خوشنویسی بیان کرد: ما در این تشکیلات درنهایا هزار مدرس داریم و بارها اعلام کرده‌ایم که حداقل یک پایه حقوق کارمندی برای آن‌ها درنظر بگیرید که بتوانند گذران زندگی کنند اما توجه نمی‌کنند. هر مدیریتی که در کشور ما از راه می‌رسد تمام بنا را خراب می‌کند و روی آن بنای جدید می‌سازد و اینگونه است که هیچگاه سقف توسعه و برنامه‌های ما از یک طبقه بالاتر نرفته است. دانش و تجربیاتی که داخل این صنوف هنری است سرمایه ملی کشور است و باید از آن‌ها به نحو احسن استفاده شود و نهادها و ارگان‌های دولتی باید از این پتانسیل تشکیلات خودساخته همانند انجمن خوشنویسان استفاده کنند. ما آماده‌ایم که برای هم‌سویی، پژوهش و تولید اثر هنری در کنار نهادها و ادارات دولتی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باشیم.

براتی در پایان از ثبت جهانی هنر خوشنویسی خبر داد و گفت: سازمان میراث فرهنگی و موزه میرعماد براساس خواسته خوشنویسان، ثبت جهانی هنر خوشنویسی را پیگیری می‌کنند و به نظر می‌رسد در دو سه ماه آینده این اتفاق رخ خواهد داد.

ندا زنگینه

انتهای پیام/

بیشتر بخوانید

هنرمندان کارمندان دولت نیستند/ ارتباطات بین‌الملل حلقه مفقوده هنر ما

دولت در برپایی جشنواره‌ها از مشورت صنوف تخصصی بهره ببرد/ به هنرمند نگاه بالادستی نکنند

فرصتی برای بروز تجربه و تخصص‌ مجسمه‌سازان فراهم کنید/ تخصیص بودجه به خرید آثار