جعفر صادقی نویسنده، فیلساز و تدوینگر سینمای مستند و داستانی که پنج سالی است روی یک پروژه مستند کار می کند، روند ساخت فیلم‌ مستند را طولانی دانست و در گفتگو با خبرنگار سینمایی صبا اظهار کرد: ذات و مشخصه فیلم مستند این است که مرحله پژوهش و تحقیق آن بسیار زمان‌بر است برای همین گاهی مجبور می‌شوم چند پروژه مستند را با هم پیش ببرم. من حدود پنج سال است روی چهار مستند در تهران و گرگان کار پژوهشی انجام می‌دهم و امیدوارم بتوانم به زودی ساخت یکی از آنها را شروع کنم.

کارگردان فیلم مستند «سمفونی حمید» درباره فیلم‌هایی که در دست ساخت یا پژوهش دارد، خاطرنشان کرد: از پنج سال پیش تحقیق مستند «جسم افسون» را آغاز کردم و طبق برنامه‌ریزی، دو سال دیگر هم طول خواهدکشید. فیلم مستند دیگری که قصد ساخت آن را دارم یک مستند اجتماعی درباره یکی از محله‌های جنوب شهر گرگان است که در وسط گرانترین محله، با مشکلات زیادی رو به روست. فیلم سوم نیز به سبک دو فیلم ورزشیِ ساخته شده‌ام «سمفونی حمید» و «فرشاد آقای گل»، به موضوع یک شخصیت مطرح ورزشی خواهد پرداخت.

به گفته وی، مستند چهارم هم که «تاریخچه بسکتبال گرگان» نام دارد، روند و سیر ورزش بسکتبال در شهر گرگان را روایت می‌کند. این فیلم آخر هم مراحل ساخت و تحقیق آن از پنج سال پیش شروع شده و تا ۲ سال دیگر هم ادامه دارد.

نکته جالی که این کارگردان مطرح کرد این بود که ورزش اول شهر گرگان، بسکتبال است و مردم آن علاقه زیادی به این ورزش دارند.

این کارگردان فیلم مستند با اشاره به گذر دوره سخت کرونا و رونق ساخت فیلم مستند چنین توضیح داد: گرچه ساخت فیلم مستند پس از گذر از دوران سخت کرونا دوباره جان گرفته اما در مجموع، شیوع این ویروس به ساخت فیلم، چه مستند و چه داستانی ضربه جبران‌ناپذیری وارد کرد.

جعفر صادقی، حمایت از فیلم مستند را فقط مختص موضوعات ثابت و امتحان پس داده دانست و بیان کرد: متاسفانه در کشور ما، اگر هم حمایتی از فیلم مستند می‌شود، فقط شامل موضوعاتی ثابت و امتحان پس داده می‌شود که این کار باعث آسیب به سایر حوزه‌های فیلم مستند می‌شود. در حال حاضر صدا و سیما یا ارگان‌هایی که بودجه ساخت فیلم دارند، فقط از موضوعات خاصی حمایت می‌کنند و مستندسازانی که حمایت نمی‌شوند، مجبورند با بودجه شخصی فیلم خود را بسازند. تا اینجا من با این قضیه مشکل ندارم زیرا اگر موضوعی دغدغه فیلمساز باشد با هزینه شخصی هم فیلم را می‌سازد، اما مشکل از جایی شروع می‌شود که فیلم‌های مستقل در جشنواره‌ها مورد بی‌مهری قرار می‌گیرند و کنار گذاشته می‌شوند. این‌کار باعث می‌شود روز به روز موضوعات فیلم مستند محدودتر شود و فقط با نوعی مستند خاص و حمایتی مواجه شویم به همین دلیل، در چند سال گذشته، فیلم‌های مستند از موضوعات چالشی و حتی اجتماعی خالی شده است.

صادقی به عنوان کارگردانی که هم در شهر تهران و هم در گرگان فیلم مستند می سازد، درباره تفاوت موضوع در شهر و شهرهای دیگر گفت: در شهرستان‌ها می‌توان موضوعات ناب‌تری برای ساخت فیلم مستند پیدا کرد. اگر کمتر به ساخت فیلم‌های آپارتمانی در تهران بها داده شود و به ساخت فیلم مستند در شهرستان‌ها توجه شود، فیلم های بسیار خوبی ساخته می‌شود اما این امر مستلزم این است که بدانیم در شهرستان امکانات کمتر است و اتفاقا باید حمایت بیشتری از قشر مستندساز صورت گیرد.

او افزود: حتی نگاه جشنواره‌های ملی هم به فیلم‌های شهرستانی، نگاه درستی نیست. سوژه فیلم‌های مستندِ شهرستانی مورد بی‌توجهی قرار می‌گیرد در صورتی که مشکل شهرهای کوچک به همه ایران مربوط می‌شود مثل از بین رفتن جنگل‌ها، خشک شدن رودها و … که تبعات آن دامن همه کشور را می گیرد. اگر این حمایت صورت گیرد ما با تنوع فیلم‌های مستند رو به رو خواهیم شد. نمونه این دو نگاه متفاوت را در ساخت فیلم‌هایی که در تهران و یا در شهرستان ساختم، دیدم. فیلم‌های زیادی ساخته‌ام اما دو فیلمی که مربوط به شخصیت‌های ورزشی و معروف است، مورد اقبال قرار گرفت.

این مستندساز و پژوهشگر در پایان تصریح کرد: گاهی محکوم می‌شوم که چرا برای ساخت فیلم، فقط سراغ افراد معروف می‌روم ولی من سراغ موضوعات دیگر هم می‌روم ولی رسانه اخبار این شخصیت‌ها را بیشتر دوست دارد و بیشتر به آن می‌پردازد.

مریم ادیبی

انتهای پیام/