داوود کیانیان؛ نمایشنامه‌نویس، کارگردان، مدرس تئاتر، ۳۰دی‌ماه
سال۱۳۲۱ در تهران به‌دنیا آمد.

داوود کیانیان که یکی از تاثیرگذارترین هنرمندان تئاتر مشهد
محسوب می‌شود، در ۱۰سالگی به‌همراه خانواده خود به این شهر مهاجرت کرد. کیانیان در
سال۵۰ فوق‌دیپلم هنر در گرایش تئاتر را از اولین دوره انستیو تربیت مربیان امور هنری
دریافت کرد و از آن پس به‌عنوان مربی تئاتر در دبیرستان‌های مشهد به تدریس پرداخت.

البته کیانیان کار تئاتر را از زمان دانش‌آموزی خود و
سال۱۳۳۵ آغاز کرده بود. نخستین بازیگری او، ایفای نقش پدر در نمایش «کس نخارد پشت من»
به کارگردانی عباس مستوفی در دبیرستان فردوسی مشهد بود. او با بازی در نقش فیلیپو در
نمایش «ویولن‌ساز کره مونا» اثر فرانسو اکوپه و کارگردانی و اجرای آن در دبیرستان کشاورزی
در سال۱۳۳۷ به فعالیت هنری خود ادامه داد.

اما فعالیت‌های تئاتری داوود کیانیان به‌صورت حرفه‌ای از
سال۱۳۴۴ آغاز شد. او در این سال گروه تئاتر «پارت» را بنیان گذاشت و در این سال به‌عنوان
نویسنده، کارگردان و بازیگر نمایش «مطرود» را در تالار رازی دانشکده پزشکی مشهد
روی صحنه برد.

البته در دورانی که کیانیان فعالیت حرفه‌ای تئاتر را آغاز
کرد، بحث آموزش را از یاد نبرد. او آموزش تئاتر را با گروه «پارت» پی گرفت و در
کنار اجرای تئاتر به آموزش این هنر به علاقه‌مندان تئاتر پرداخت.

یکی از دغدغه‌های گروه «پارت» در سال‌های قبل از انقلاب،
اجرای تئاترهای دینی بود. آن‌ها تلاش می‌کردند زندگی شخصیت‌های اسلامی را روی صحنه
به تصویر بکشند. یکی از این نمایشنامه‌ها، «باران» بود که مضمون دینی داشت. این
نمایشنامه را داوود کیانیان نوشته بود و در سالن هلال‌احمر فعلی مشهد اجرا شد. قصه
نمایش، روایتی تاریخی بود از هنگام خشکسالی در ایران به زمان جنگ جهانی دوم و دعای
باران با حضور نیروهای نظامی بیگانه.

«باران» از آن دسته نمایش‌هایی بود که حتی طلبه‌های شهر را نیز
به سالن تئاتر آورد. یکی از تماشاگران نمایش «باران» دکتر علی شریعتی بود که تعریف
و تمجید او از «باران» و دعوت گروه برای اجرا در حسینیه ارشاد تهران آغاز دوستی بین
او و اعضای گروه تئاتر پارت به‌ویژه داوود کیانیان شد.

گروه تئاتر «پارت» یکی از پیشتازترین و معتبرترین گروه‌های هنری
زمان خویش بود. اعضای این گروه و در راس آن‌ها سرپرست گروه؛ داوود کیانیان، با شناخت
ادبیات نمایشی جهان، آثاری را تولید می‌کردند که با مسائل روز جامعه ایران هماهنگی
و مطابقت داشت. به‌عنوان‌مثال در نمایش «پیوندتان مبارک» کار داوود کیانیان که در
سال۵۷ در مشهد و تهران روی صحنه رفت از فیلم و اسلاید استفاده شده بود که در آن زمان
اصلا باب نبود.

یکی از مهم‌ترین نکات زندگی داوود کیانیان این بود که او
همواره تئاتر کودک و نوجوان را بسیار مهم و حیاتی می‌دانست و حتی گروه تئاتر
«پارت» شاخه‌ای دیگر به‌نام گروه تئاتر کودک یا گروه شماره دو پارت داشت که اغلب بازیگران
آن را نوجوانان تشکیل می‌دادند. این گروه نخستین گروه حرفه‌ای نوجوانان بود که برای
کودکان و نوجوانان نمایش‌های بسیاری را به صحنه بردند. «بچه‌ها و سگ‌ها» نخستین نمایش
این گروه بود که داوود کیانیان نوشت، کارگردانی کرد و در حین تمرینات به بازیگران نمایش
درس‌‌های بازیگری داد. این نمایش که در سال۵۳ در سالن خانه نمایش مشهد روی صحنه
رفت، با استقبالی چشمگیر، متجاوز از چهل روز
با صف تماشاگران که بلیت خریده بودند، مواجه شد. «دو ضربدر دو»، «داد و بیداد» و…
نمایش‌های دیگر گروه شماره۲ پارت بود که توسط نوجوانان و بعضی از اعضای گروه بزرگسالان
تئاتر پارت به اجرا درآمد. استقبال از این نمایش‌ها سبب شد برخی از آن‌ها که اغلب
با نویسندگی و کارگردانی داوود کیانیان اجرا می‌شدند، در شهرهای دیگر هم روی صحنه
بروند.

در ادامه راه، گروه تئاتر «پارت» به حوزه تئاتر خیابانی هم
وارد شد. آن‌ها با این کار، تئاتر و نمایش را به دل جمعیت بردند. آن‌ها در قالب
اجراهای خیابانی، تئاتر مبتنی بر سنت تعزیه و برخورداری از تئاتر برشت را به مردم عرضه
کردند.

کیانیان در مدتی که در مشهد زندگی می‌کرد آثاری همچون «دو جلاد»،
«آن کس که مادر است»، «پهلوان اکبر می‌میرد»، «زنده‌باد بچه‌ها»، «عید خونین»، «صد بار اگر توبه
شکستی بازآ»، «چوب دو سر طلا»، «پرنده و فیل» و… را با گروه «پارت» روی صحنه برد.

داوود کیانیان سال۷۰ به تهران آمد و جذب کانون پرورش فکری کودکان
و نوجوانان در تهران شد و مدیریت مرکز تولید تئاتر کانون را به مدت ۱۰سال به عهده گرفت.
در همان سال‌ها کتاب «تئاتر کودکان و نوجوانان» را منتشر کرد. این کتاب، چکیده‌ای از
تجربه‌های کیانیان در زمینه تئاتر کودک در گروه تئاتر پارت و تئاترهای دانش‌آموزی
بود. او سال۸۷ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نشان درجه‌یک هنری را دریافت کرد.

داوود کیانیان چندی است که دیگر در زمینه بازیگری و
کارگردانی تئاتر فعالیت نمی‌کند و اهتمام خود را بر نگارش نمایشنامه و پژوهش در
تئاتر با محوریت آثار کودکان و نوجوانان قرار داده است. ازجمله آثار منتشر شده
کیانیان در زمینه پژوهش تئاتر می‌توان به «تئاتر کودکان و نمایش خلاق»، «نگاهی گذرا
به تاریخچه تئاتر کودکان در ایران»، «کند و کاو در مسائل ادبیات نمایشی برای کودکان
و نوجوانان» و… و مقاله‌های «تئاتر کودکان و جشنواره»، «وضعیت اسف‌بار تئاتر کودکان
و نوجوانان»، «چرا می‌خواهید نمایش بدهید؟»،
«نمایشنامه بعد از نمایش» و… اشاره کرد.

فعالیت‌های او چه در زمینه نگارش نمایشنامه و کارگردانی و
چه در حوزه پژوهش، جوایز و تقدیرنامه‌های بسیار زیادی را برای او به ارمغان آورده
است.

او که در این سال‌ها علاه‌ بر داوری در چندین دوره از
جشنواره‌های تئاتر، در سمت‌هایی همچون مسئول مرکزهنرهای نمایشی مشهد، مسئول مجمع بین‌المللی
تئاتر کودکان(آسی‌تیژ) در ایران و… فعالیت می‌کرد، این روزها به‌عنوان رئیس بنیاد
ملی نمایش کودک و نوجوان که بنیادی غیردولتی است فعالیت می‌کند و به‌نوعی یکی از مهم‌ترین
مراکز پژوهشی تئاتر کودک و نوجوان محسوب می‌شود.

البته این بنیاد یکی از فعالیت‌هایی است که او در تئاتر
ایران بنیان گذاشته است. او پیش از این جشنواره‌های بسیار زیادی همچون «تئاتر نوجوانان
و جوانان» در مشهد، جشنواره تئاتر زندان‌های کشور و… را راه‌اندازی کرده بود.