«انتهای خیابان مهر» نام آخرین اثر کامران
قدکچیان است. او فیلمش را به هیات انتخاب جشنواره فیلم سپرد اما آنها نپذیرفتند
که در جشنواره نمایش داده شود، قدکچیان همواره فیلمهایی ساخته است که مخاطب از آن
استقبال میکند و به گفته خودش چندان موقع ساخت فیلم به جلب نظر جشنوارهها فکر
نمیکند؛ او میگوید: جشنواره فیلم فجر بسیار بسته تصمیم میگیرد و فیلمهایی را
مورد توجه قرار میدهد که با بودجه دولتی ساخته شده است، او معتقد است پروانه
معصومی یکی از بهترین بازیهای کارنامه کاریاش را در این فیلم داشته است. یکی از
ویژگیهای بارز «انتهای خیابان مهر» حضور چنگیز وثوقی بعد از ۱۵ سال بر پرده سینماست.
با این کارگردان به گپی نشستیم که در ادامه میخوانید.
از موانع تولید «انتهای خیابان مهر» بگویید و
روایتی از تولید را از ابتدای پیشتولید تا زمانیکه فیلم را به پایان رساندید، در
اختیار خوانندگان قرار دهید؟
داستان فیلم در
شیراز اتفاق میافتد و کلا در این شهر فیلمبرداری شده است. عوامل این فیلم هم
عبارتند از دکتر عبدالمحمد نجیبی؛ تهیهکننده، مجید کرباسیان؛ مجری طرح و امین حیایی،
مژگان بیات، پروانه معصومی، بیژن بنفشهخواه، سحر زکریا، مهران رجبی و چنگیز وثوقی
که بازیگران فیلم هستند. ما برای استفاده از آثار باستانی که متعلق به خودمان است،
مانند حافظیه یا سایر اماکن تاریخی شیراز، ارگ بم و… مجریان آنجا برای ما دردسر
درست میکردند و نمیگذاشتند کار خودمان را انجام دهیم. نمیدانم این هماهنگیها
آن هم برای تبلیغات گردشگری که حتی رئیسجمهور هم میگوید جایگزین مناسبی برای نفت
محسوب میشود، چه کار شاقی است؟ برای تبلیغ کردن صنعت گردشگری، چه چیزی مهمتر،
بهتر و تاثیرگذارتر از ساختن یک فیلم در این زمینه است؟ من نمیدانم مدیران هماهنگ
نیستند یا اصولا علاقهمند به همکاری با سینما نیستند. به هر حال ما از این دست
مشکلات در شیراز بسیار داشتیم.
مدیران منطقهای همکاری نمیکردند؟
هم مدیران منطقهای و هم میراث فرهنگی تهران. در اینجا هم
ما با مدیر میراث فرهنگی مشکل داشتیم. اجازه نمیدادند اصلا ما دوربین ببریم. حتی
دوربین عکاسی را هم اجازه نمیدادند وارد این اماکن شود. اصلا انگار نمیدانند که
فیلم سینمایی چه تفاوتی با عکاسی از اماکن تاریخی دارد! اصلا درک نمیکردند.
درنهایت با هزار جور پارتیبازی و گرفتاری فیلمبرداری کردیم. بلیت خریدیم و یواشکی
دوربینمان را درآوردیم و یواشکی فیلمبرداری کردیم. خیلی مسخره است به خدا!
فکر میکنم بعد از ۱۵ یا ۱۶ سال است کهآقای
چنگیز وثوقی در فیلمی بازی میکنند.
بله. وثوقی خیلی وقت بود که کار نمیکرد. با نقش ما نزدیک
بود و ما هم از وی خواستیم که در فیلم بازی کند. البته آقای وثوقی بیمار هستند و
ما نیز در زمان ساخت فیلم ملاحظه حال او را کردیم.
شما از باسابقههای سینمای ما و یکی از
کارگردانهایی هستید که بر سینمای ایران تاثیر گذاشتهاید. انگیزه شما از ساختن
این فیلم چه بوده است؟
همواره فیلمهای من به مسائل اجتماعی میپردازد، قصه
«انتهای خیابان مهر» نیز اجتماعی و رومانتیک است و من بسیار این قصه را دوست
داشتم. این فیلمنامه را فرهاد توحیدی نوشته است و از قصه خوشم آمد البته مقداری با
آقای توحیدی گپوگفت داشتیم و فیلمنامه را بازنویسی کردیم تا این فیلمنامه باب
سلیقه من از آب درآمد و توانستم فیلم را بسازم.
«انتهای خیابان مهر» چه تفاوتهایی با دیگر
آثار شما دارد؟
فیلمهای قبلی من نیز اجتماعی بودهاند منتها در سبک و
ژانر، تفاوتهایی وجود دارد. یک فیلم اکشن است، دیگری عاشقانه. یک فیلم «جنون» را
نیز از سال قبل دارم که در ژانر وحشت است. به هرحال «جنون» نیز فیلمی اجتماعی است،
منتها ژانرها فرق میکند.
«انتهای خیابان مهر» را در چه ژانری دستهبندی
میکنید؟
ژانر عاشقانه ملودرام.
بهترین اتفاقی که در اکران میتواند برای
فیلمتان بیفتد از منظر شما چیست؟
این فیلم ظرفیت اینکه به آن توجه شود مخصوصا به بازی
پروانه معصومی، کاملا دارد ولی من انتظارم این است که فیلم مورد توجه تماشاگران
قرار گیرد یعنی همواره مخاطبان برای من بسیار مهم بودهاند و همیشه اینگونه فکر
کردهام و فیلم ساختهام، هرگز دنبال این نیستم که فیلمی بسازم که جشنوارهها از
آن استقبال کنند، خیلی خوب است که فیلم هم نظر منتقدان را جلب کند و هم نظر مردم
را ولی من فیلمی که صرفا در جشنوارهها مورد استقبال واقع شود و مردم در اکران
عمومی از آن استقبال نکنند نمیسازم و سلیقه شخصیام هم نیست، فیلم من یک عاشقانه
آرام است که مردم آن را دوست خواهند داشت.
درباره اینکه «انتهای خیابان مهر» نتوانست
نظر هیات انتخاب جشنواره فیلم فجر را جلب کند بگویید؟
از وضعیت جشنواره که همواره دولتی اداره میشود گلهمند هستم.
درست است که جشنواره، کلا دولتی است اما نگاهها بسیار بسته و دولتی اتفاق میافتد.
از این بابت نهتنها من بلکه کل اهالی سینما از جشنواره گلهمند هستند و این اتفاق
برایشان میافتد. بیشتر تقسیمبندیها در جشنواره، براساس ارگانهای دولتی انجام
میشود و این اصلا اتفاق خوبی نیست. برخی از آثار با نگاه درست و عادلانه قضاوت
نمیشوند و نگاهها به فیلمهای جشنواره فیلم فجر، محتاطانه و دولتی است. انشاءاله
در آینده همهچیز منظم و مرتب پیش رود و نسبت به سالهای گذشته جشنوارههای بهتری
را شاهد باشیم و اهالی سینما نیز از جشنواره راضی شوند.
فیلم «انتهای خیابان مهر» کاملا با بودجه خصوصی
ساخته شده است؟
دقیقا. حتی بنیاد فارابی هم کمکی به این فیلم نکرده است.
یک نکته کلیدی که در بهتر دیدهشدن و درک شدن
فیلم شما توسط مخاطبان به آنها کمک میکند را بگویید.
فیلم من موضوعی دارد که بسیار خاص است. در این فیلم عشقی
وجود دارد که در ۵۰ سال پیش گم شده است. در راه پیدا کردن این عشق و رسیدن آنها به
یکدیگر، عشقی جدید شکل میگیرد و این دو داستان تا انتهای فیلم، موازی یکدیگر
مقایسه میشوند. یک عشق پیر و یک عشق جدید مدرن.
اشاره کردید که با آقای توحیدی که یکی از
بهترین فیلمنامهنویسان حال حاضر سینمای ما هستند، همکاری کردید. از این همکاری
بگویید که چگونه شکل گرفت و اصلا چه چالشهایی در راه تکمیل فیلمنامه داشتید.
من با فرهاد توحیدی سال ۱۳۷۵ مجموعه تلویزیونی «بهشت گمشده»
را کار کرده بودم، یعنی ما سابقه همکاری با یکدیگر را داشتیم ولی برای «انتهای
خیابان مهر»، آقای توحیدی یک خط داستانی داشت که به یک فیلم سینمایی بهنام «نامهای
به ژولیت» نوشته خوزه ریورا و با کارگردانی گری وینیک مربوط میشد. این فیلم مهجور
بود و حتی نمایش آن نیز بسیار مهجور واقع شد و چندان مورد استقبال قرار نگرفت. این
فیلم را هم من دیده بودم و هم آقای توحیدی. هر دوی ما این فیلم را دوست داشتیم.
حدود هفت سال پیش، این طرح را نزد تهیهکنندهای بردیم که آن را کار کنیم اما بهلحاظ
مالی و حواشی آن سالها، این اتفاق رخ نداد. یک روز در سال گذشته، از طرف دکتر
نجیبی خلاصه این فیلمنامه به من پیشنهاد شد. وقتی آن را خواندم، دیدم فیلمنامه
توحیدی است. به توحیدی زنگ زدم و با نجیبی قرار گذاشتیم و سهتایی نشستیم و برای
تولید آن، اقدام کردیم. شکلگیری همکاری ما به این صورت بود اما بخشهایی از
فیلمنامه با ذائقه من هماهنگ نبود، با توحیدی نشستیم و گفتوگو کردیم، فیلمنامه
بازنویسی شد و رفتیم سر کار و تولید فیلم اتفاق افتاد.
علی مینایی
There are no comments yet