ابوالفتوح یحییبنحبشبنامیرک سُهروردی، حکیم، متکلم، ادیب و فیلسوف
شهیر، معروف به شیخ اشراق، در سال۵۴۹ق در سهرورد از حوالی زنجان به دنیا آمد.
وی پس از آن که حکمت و اصول فقه را فرا گرفت در علوم حکمت و فلسفه سرآمد
همگان شد و بر اثر تیزهوشی، قوت حافظه و نیکاندیشی، در بسیاری از علوم زمان به استادی
دست یافت.
سهروردی چون در بسیاری از موارد، برخلاف رای قدما سخن گفته و از حکمت
ایرانی و اصطلاحات دین زرتشتی استفاده کرده بود، متعصبان او را به الحاد و بیدینی
متهم کرده و با نظر علمای حلب، فرمان به قتل او دادند تا اینکه سرانجام وی را در سال۵۸۷ق
در ۳۸سالگی به قتل رساندند. سهروردی آثار متعددی به فارسی و عربی دارد که «منطقالتّلویحات»
و «المقاومات»، «حکمهالاشراق» به عربی و «روزی با جماعت صوفیان»، «عقل سرخ» و «پرتونامه»
به فارسی از آن جملهاند.
سهروردی، حکمت اشراق را احیا کرد و آن را به کمال رسانید. در حکمت اشراق،
سیر و سلوک تنها زاده فکر نیست، بلکه بر اثر ریاضت و راهنمایی ذوق حاصل شده است.
ملاصدرای شیرازی و حاجملاهادی سبزواری از عقاید سهروردی بهره بردند و
از آن در ارائه و تبیین حکمت متعالیه استفاده کردند.
غلامحسین ابراهیمیدینانی اندیشههای سهروردی را کاملا ایرانی میداند
و بر این باور است که اندیشههای وی برگرفته از ایران باستان و حکمت ایرانی است. به
نظر دینانی سهروردی کسی است که حکمت ایرانی را در مقابل حکمت یونانی قرار داده است.
مصطفی محققداماد بر این باور است که سهروردی در زمینه دانش اصول فقه
نیز متبحر بوده است و رسالهٔ «التنقیه فی اصول فقه» نیز به او منسوب است. سهروردی علم
اصول فقه را اشراق علم دینی دانسته است.
نجفقلی حبیبی؛ استاد بازنشسته دانشگاه تهران، سهروردی را بهعنوان کسی
معرفی میکند که فیلسوف طبیعت است. سهروردی بهعنوان فیلسوف طبیعت، ستارگان را مخلوق
خدا میداند که جهان را تدبیر میکنند.
There are no comments yet