نیما فراهی در این
گفت‌و‌گو تاکید داشت فیلم‌ساختن در ژانر وحشت آسان است و معقتد بود مدیران سینمایی
اگر به سینما تعصب داشته باشند به تنوع ژانر توجه می‌کنند تا این سینما رشد کند.

گفته‌اید فیلمتان
برگرفته از واقعیت است، البته ابتدای خیلی از فیلم‌های ژانر وحشت جهان به‌همین شکل
درباره فیلم اطلاع‌رسانی می‌کنند و حال چقدر این سخن شما به حقیقت نزدیک است یا چه
حد برای همراه‌کردن حس مخاطب بیان شده است؟

فیلم «زار» کاملا
برگرفته از یک حقیقت است. البته بهتر است این‌گونه بگویم که براساس قصه‌ای واقعی
ساخته شده است؛ اتفاقی که این فیلم به آن می‌پردازد، ‌اتفاقی است که برای خودم رخ
داده است، به این شکل که چندی پیش به‌همراه دوستان به سفری رفته بودیم و در آن سفر
ماجراهایی به وقوع پیوست که به روایت این فیلم نزدیک است.

«زار» جزو معدود فیلم‌هایی است که
در سینمای ایران و در فضای ژانر وحشت ساخته شده است و جالب است که «زار» در خارج
از ایران مورد توجه قرار گرفته و نامش در لیست بهترین‌ فیلم‌های ترسناک سال ۲۰۱۷
مطرح شده است. نام فیلم، به‌سرعت ذهن را سمت قصه‌هایی می‌کشاند که از «جن» می‌گویند.
روایتی که ۹۰درصد آثار ژانر وحشت دنیا بر این محوریت می‌چرخد، فیلم شما چه تازگی‌ای
در پردازش دارد که مورد توجه قرار گرفته و در این فهرست مهم جلوه کرده است؟

ژانر وحشت یکسری زیر
ژانرهای مخصوص به‌خودش را دارد که همه این‌ها تقریبا قصه‌های مشابه به هم دارند.
وقتی قصه‌های فیلم‌های مطرح دنیا در این ژانر را هم نگاه کنید، از «جن‌گیر» گرفته
تا «حلقه» و… اغلب قصه‌هایشان نزدیک به‌هم است. مسئله شناخت ژانر است، هرکسی که
این ژانر را بشناسد و ابعادش را رعایت کند فکر می‌کنم می‌تواند فیلم قابل قبولی در
این ژانر بسازد. البته این را هم باید بگویم که سالانه در ایران در ژانر وحشت فیلمی
ساخته نمی شود و در سینمای جهان نیز فیلم خوب و قابل کم تولید می‌شود. اگر به آثار‌هالیوودی
این ژانر هم دقت کنید، هر هفت یا ‌هشت سال، ‌شاید یک فیلم خوب ساخته شود. به‌نظرم
همدلی گروه «زار» باعث شد این فیلم مورد توجه قرار گیرد.

این همدلی و همراهی برای
رسیدن به یک اثر خوب در اکثر پروژه‌ها در زمان تولید وجود دارد، ‌این دلیل نمی‌تواند
به‌تنهایی در مورد توجه قرار گرفتن یک اثر موثر باشد.

واقعا این‌طور نیست.
فیلم ما لوباجت بود. عوامل دستمزدهایی خیلی کمتر از آنچه باید می‌گرفتند، ‌دریافت
کردند و همراهی در گروه بسیار زیاد بود. به‌نظرم وقتی در یک اثر، ‌عوامل دستمزد خیلی
بالایی را درخواست نمی‌کنند و کار خوب در می‌آید، همدلی زیاد است بنابراین نقش
همدلی در موفقیت فیلم زیاد است.

سینماگران سینمای ایران
استقبال کمی از ساخت اثر در ژانر وحشت دارند، «شب بیست‌ونهم»، «پارک وی» و «خوابگاه
دختران» شاید از معدود فیلم‌هایی باشند که دراین فضا ساخته شده‌اند…

شیوه روایتی آثاری که
نام بردید با «زار» فرق می‌کند و این آثار در مختصات ژانر وحشت قرار نمی‌گیرند. «خوابگاه
دختران» یک فیلم درام جنایی کمدی حساب می‌شود چون بیشتر مولفه‌های سینمای کمدی را
دارد. «پارک وی» نیز درام روانشناختی سایکودرام است برای همین این آثارخیلی زیر
مجموعه ژانر وحشت قرار نمی‌گیرند. تنها «شب بیست‌و‌نهم» را می‌توان در ژانر وحشت
برشمرد که آن هم مولفه‌های سینمای وحشت را برنمی‌تابید بلکه فیلمی بومی و ترسناک
بود.

با این اوصاف فیلم شما
در چه ژانری قرار می‌گیرد؟

«زار» در فضای ژانر
ترسناک ژاپنی شکل می‌گیرد. این‌که چرا به سمت ساخت فیلم در این ژانر رفتم باید
بگویم که تقریبا تمام عوامل این فیلم، قبل از این‌که بخواهیم سینماگر باشیم، مخاطب
سینما بودیم و از دنبال کردن فیلم‌های ترسناک لذت می‌بردیم و پیگیر آثار ساخته شده
در این ژانر در سینمای جهان بودیم، همین موضوع، موجب شناخت بهتر از فضای این ژانر
می‌شد. ساختن فیلم ترسناک واقعا کار سختی نیست. کسانی که قبلا فیلم ترسناک ساختند،
‌کسانی بودند که شاید خیلی با اطلاعات کافی این کار را نکردند و درنهایت فیلم
خروجی مناسبی نداشته است. همیشه به شوخی این را می‌گویم؛ «ژانر ترسناک در ایران
مثل بچه شده که اصلا درس نمی‌خواند و اگر یکسال هم تصمیم بگیرد درس بخواند کسی
باورش نمی‌کند.» وگرنه ساختن فیلم ترسناک کار آسانی است، معتقدم ساختن فیلم اکشن خیلی
دشوارتر از ساختن فیلمی در ژانر وحشت است؛ باید شناخت کافی از این گونه سینمایی وجود
داشته باشد.

از این شناخت که بر آن
تاکید دارید بگویید با این توجه که اکثر سینماگران ایرانی در توجیه این‌که چرا سمت
ژانر ترسناک نمی‌روند می‌گویند که تجهیزات کافی نداریم و نیز مجوز ساخت صادر نمی‌شود.

سخنانشان بی‌ربط و دور
از واقعیت نیست؛ هم به این آثار به‌راحتی مجوز ساخت نمی‌دهند و هم سانسور و خط
قرمز زیاد است. فیلم «زار» یکسال است که ساخته شده ولی هنوز برای آن پروانه دریافت
نکرده‌ام. در خصوص تجهیزات باید گفت که اسپیشیال‌افکت داریم ولی هزینه بالایی دارد
با توجه به این‌که می‌شود فیلم ترسناک را بدون اسپیشیال‌افکت هم ساخت برای این‌که
بسیار قصه‌های بومی وجود دارد که بدون این تکنیک‌ها و تجهیزات با استفاده از فضا‌سازی
درست می‌توان به فیلم ترسناک با پردازش مناسب رسید. نکته‌ای که فیلمسازان باید به
آن توجه داشته باشند این است که فیلمسازی به داشتن علم فیلمسازی نیاز دارد، ‌منظور
از علم داشتن رفتن به دانشگاه نیست، منظور فیلم دیدن و کتاب خواندن است. به‌هر حال
سینما یک الف و ‌ب دارد که ۶۰ سال است فیلمسازان با همین الف و ب کار می‌کنند، هرکسی
آن را مرور کند و دانش آن را به‌دست می‌آورد می‌تواند فیلمساز خوبی شود. البته که
بخش مهم دیگری هم وجود دارد و آن سرمایه است، منظور از سرمایه یک پول هنگفت نیست، مقداری
لازم است که بتوان کار را شروع کرد و مسئله بسیار پراهمیت‌تر انتخاب درست عوامل
است.

درباره سرمایه اولیه
برای ساختن فیلم گفتید! فیلم «زار» با چه میزان سرمایه ساخته شد، از این بعد سوال
می‌کنم که بخشی از فیلمسازان به این علت سراغ ژانر وحشت نمی‌روند زیرا ادعا می‌کنند
که پرداختن به این ژانر بسیار پرهزینه است.

اتفاقا ساختن اثری در
ژانر وحشت از بعضی از ژانرهای دیگر کم‌هزینه‌تر است، ‌همین که در این ژانر نباید
از بازیگر مطرح استفاده کرد برای کاهش هزینه پراهمیت است. فیلم «زار» با هزینه‌ای
کمتر از یک میلیارد ساخته شد، اگر برنامه‌ریزی بهتری داشتیم می‌توانستیم میزان هزینه‌ها
را هم پایین‌تر بیاوریم، ‌به‌هر حال فیلم اولم بود و رخ‌دادن این اتفاقات در آن
طبیعی است.

مبحثی که وجود دارد این
است که در سینمای ایران، بجز فضای ملودرام و جنگ، هر فیلمسازی در هر فضای دیگری
فیلم بسازد از نگاه بسیاری از سینماگران و داوران جشنواره‌ها زنگ تفریح است و به
دیده جدی به آن اثر نگاه نمی‌کنند هرچند که اثر موفقی هم باشد، عقیده شما چیست؟

موضوعی که الان مطرح می‌کنم
تنها حرف من نیست. اگر کسی در مقام مسئول نه در مقام مخاطب، تعصبی به سینما داشته
باشد قاعدتا به تنوع ژانر علاقه‌مند است تا سینمای ایران بتواند پیشرفت کند.
سینمای ژانر اکشن، ‌کمدی و ترسناک پرفروش‌ترین ژانرها در دنیاست. مسئله این است که
قوانین کشور ما آن چیزی نیست که تصمیمات براساس آن‌ها گرفته می‌شود بلکه مشکل این
جاست که براساس سلایق تصمیماتی چنین گرفته می‌شود. وقتی فیلمی ساخته می‌شود، ‌مجوز
اکران می‌گیرد ولی یک هفته از اکرانش نگذشته است از پرده نمایش پایین کشیده می‌شود
و حتی وزیر فرهنگ و ارشاد هم پاسخگو نیست. بنابراین سرمایه‌گذاران می‌ترسند به سمت
ژانرهای ریسک‌پذیر بروند. ژانر ملودرام آن‌قدر درسینمای ما تجربه شده است که به‌هر
شکلی در سینمای ما فروش دارد و احتیاجی به کمک مالی ندارد، دولت همین پولی را که
برای فیلم‌های ملودرام خرج می‌کند می‌تواند برای ساخت ژانرهای دیگر بگذارد تا تنوع
ژانر ایجاد شود ولی این کار را نمی‌کند و چرایی این حمایت نکردن را باید از
مسئولان پرسید.

فیلم شما مراحل سخت
دریافت مجوز ساخت را گذراند و الان آماده اکران است، یک فیلم با ژانری متفاوت از
ملودرام‌هایی که ساکن ثابت پرده‌های سینما شده‌اند، وضعیت این فیلم برای رسیدن به
مجوز نمایش چگونه است؟

اکران یکسری ویژگی‌ها
دارد. فیلمی که بتواند به‌راحتی اکران بگیرد باید یکسری المان‌ها را داشته باشد. منظورم
از المان در فضای ساختاری نیست، ‌منظورم افرادی است که در آن فیلم وجود دارند. من
به‌عنوان یک فیلم اولی طبعا چنین قدرتی ندارم، خیلی از کارگردان‌ها هم ندارند، تعداد
افراد محدودی هستند که این قدرت عمل را دارند و می‌توانند اکران بگیرند. فیلم ژانر
وحشت، بازیگر مطرح هم ندارد و روی بازیگر هم به آن اکران نمی‌دهند، تنها تهیه‌کننده
می‌ماند که باید آن‌قدر قوی باشد که به‌عنوان صاحب اثر بتواند اکران فیلم را از وزارت
فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کند و به این دلیل که تهیه‌کننده اولیه را تغییر
دادیم تا الان نتوانستیم به مجوز اکران برسیم.

پورکیان تهیه‌کننده فیلم
بود چرا تغییر کرد ؟

اکثر تهیه‌کننده‌های
فعلی سینما تنها یک نام هستند و سرمایه‌گذار است که بودجه ساخت را می‌آورد و همراه
عوامل در تولید و مراحل بعدی حضور دارد. تهیه‌کننده‌ای که بر این باور باشد این
فیلم امکان دریافت مجوز اکران را ندارد به‌حتم برای رسیدن به این مجوز هم تلاش نمی‌کند.
به‌همین دلیل به این نتیجه رسیدیم که از تهیه‌کننده دیگری بخواهیم در کنارمان قرار
بگیرد که شاید بشود «زار» به پرده نمایش برسد. این تغییر تازه انجام گرفته و برای
همین باید دید پس از این چه سرنوشتی برای «زار» رقم می‌خورد.

چرا نام فیلم «زار» است درحالی
که چندان به مراسم زار که در جنوب کشور از آن می‌گویند نمی‌پردازد؟

در جنوب کشور معتقدند که
«زار» یک بادی است که وقتی می‌وزد انسان‌ها تسخیر می‌شوند، در فیلم نیز به مقوله تسخیرشدن
پرداخته‌ایم بنابراین نام فیلم را «زار» گذاشتیم ولی روایت این کار، هیچ ربطی به
مراسم زار ندارد.