جشنواره کودک و نوجوان از نهم تا چهاردهم تیرماه سال ۹۶ در اصفهان
برگزار می‌شود. در این دوره از جشنواره فیلم‌های خوبی با حضور تهیه‌کنندگان و
کارگردانان مطرح سینمای کودک حضور دارند.

کارگردان این اثر سیدمحمدرضا خردمندان و تهیه‌کننده آن محمدرضا شفاه؛
مدیرعامل باشگاه فیلم سوره است.او متولد ۱۳۶۰در تهران است. مدرک کارشناسی
کارگردانی‌اش را از دانشکده صدا و سیما تهران و مدرک کارشناسی ارشد سینمایی‌اش را
از دانشگاه رن فرانسه اخذ کرده است. از سمت‌ها و فعالیت‌های او می‌توان به مدیرعاملی
موسسه خانه‌فیلم داستانی انقلاب اسلامی طی سال‌های ۹۱تا۹۲، مدیر بین‌الملل بیست‌و‌هشتمین
جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران و عضو شورای برگزاری سال ۹۰، مدیر انجمن
سینمای جوان تهران سال ۸۹، عضو شورای مرکزی و دبیر ارتباطات و امور بین‌الملل دوره
چهل‌ودوم اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان در اروپا سال ۸۶، عضو دو دوره‌ی
شورای مرکزی جامعه اسلامی دانشجویان به‌عنوان مسئول واحد فرهنگی طی سال‌های ۸۱تا۸۳،
تهیه‌کنندگی فیلم داستانی «لکه» (۱۳۹۲)، مجری طرح نماهنگ «ایستاده‌ایم»(۱۳۹۲)، تهیه‌کنندگی
فیلم داستانی «رو به قبله» (۱۳۹۲)، تهیه‌کننده مجموعه تیزرهای فرهنگی در رابطه با
مدینه فاضله اسلامی و سبک زندگی در هفتادقسمت به کارگردانی سیدمحمدرضا خردمندان طی
سال‌های ۹۱تا۹۲، تهیه‌کنندگی فیلم داستانی «… و دیگر هیچ نبود» به کارگردانی
محمدباقر مفیدی‌کیا (۱۳۹۱)، تهیه‌کنندگی فیلم داستانی «درختان حماسی » در رابطه با
آخرین دقایق زندگی شهید نواب صفوی به کارگردانی مرتضی علی عباس‌میرزایی (۱۳۹۱)، تهیه‌کننده
برنامه تلویزیونی «جشنواره ۲۷» ویژه بیست‌و‌هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه
تهران (۱۳۸۹) اشاره کرد. همچنین از سوابق علمی و پژوهشی وی می‌توان به تدریس
فیلمنامه‌نویسی در دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر تهران طی سال‌های ۹۱ تا ۹۲،
تالیف مجموعه تحقیقی بررسی سینمای ایران سال ۸۹ (به‌همراه محمدباقر مفیدی‌کیا و
مجدالدین معلمی) و عضو شورای سه نفره رصد سینمای ایران از سوی شورای فرهنگ عمومی
سال ۸۹، تالیف رساله تحقیقی به زبان فرانسه با عنوان تاثیر شعر فارسی بر سینمای
جنگ ایران (که به‌عنوان پایان‌نامه کارشناسی ارشد سال ۸۸ ارائه شد) و عضو هیات
موسس هسته علمی دانش‌پژوهان رشته‌های هنر در فرانسه سال ۸۵ اشاره کرد. گفت‌و‌گویی
را با محمدرضا شفاء ترتیب داده‌ایم که خواندنش خالی از لطف نیست.

درباره نحوه ساخت، تهیه و تولید فیلم «بیست و یک روز بعد» بگویید.

«بیست و یک روز بعد» در صدد احیای گونه‌ای از سینمای ایران است که
سابق برآن مخاطب داشته، جذاب بوده است و مردم در گستره نوستالژی‌هایشان و نیز مخاطبان
دهه‌های ۶۰ و ۷۰، خاطرات خوبی از این نوع سینمای ایران دارند؛ سینمای قصه‌گویی که
قهرمان دارد، با حال و احوال زندگی نوجوانان که امسال نوع جدیدی از آن ساخته شده
است. واقعیت این است که استقبال مخاطبان جشنواره فجر به ما نشان داد حرکت درستی را
شروع کرده‌ایم. همراه با خردمندان، کارگردان کار، سعی کردیم به این مدل از سینمای
ایران که کم به آن توجه شده بپردازیم و آن را احیا کنیم، البته را تا حدی که از
دستمان برمی‌آید.

شما از تهیه‌کنندگان عرصه سینما هستید که بر مسائل مختلف تولید فیلم
اشراف دارید. با وجود جشنواره‌های متعددی که در سال‌های مختلف برگزار شده از وضعیت
جشنواره کودک و نوجوان و کم و کاستی‌های آن برایمان بگویید.

با توجه به این‌که از کودکی در اصفهان زندگی می‌کردم بنابراین مخاطب
جدی این جشنواره محسوب می‌شوم. به‌نظرم مهم‌ترین مسئله این است که ما درحال حاضر
در دوره افول آن به‌سر می‌بریم، مشخصا این افول را نه‌تنها درباره این دوره بلکه
درباره اجرا و برگزاری‌های انجام شده از سال‌های گذشته تا الان می‌گویم. امیدوارم
که از این دوره شاهد اوج آن باشیم و فکر می‌کنم که اراده‌هایی هم در این زمینه
وجود دارد اما جشنواره‌ کودک و نوجوان هنوز جای مشخصی ندارد و مسئولان جشنواره به‌صورت
مداوم به هماهنگی نمی‌رسند تا جشنواره در اصفهان ثابت باشد و به یک جشنواره جدی در
ذهن مخاطبان تبدیل شود. جشنواره باید مسیر مشخصی داشته باشد و
امیدوارم که به سرعت این مسیر را طی کند. نکته مهم‌تری که وجود دارد مسئله محتوایی
است که قرار شده در این ظرف ریخته شود و این‌که چه چیزی در جشنواره به نمایش در می‌آید
مظروف آن ظرف است. درحال حاضر در سینمای کشور، توجه اساسی به فیلم کودک وجود ندارد؛
یعنی فیلم‌های سینمایی از این منظر به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند: فیلم‌هایی که
جدی هستند و به‌صورت جدی هم معرفی می‌شوند که با سرمایه‌گذاری‌ای جدی و زیاد هم
ساخته می‌شوند. در سوی دیگر فیلم‌هایی قرار دارند که جدی گرفته نمی‌شوند، به سفارش
ساخته می‌شوند و برای خالی نبودن عریضه و کارنامه مسئولان. عمدتا با فیلم‌های کودک
روبه‌رو هستیم که به سفارش دبیرخانه کودک، فارابی و جاهای دیگر بوده است و تک‌فیلم‌هایی
بوده که بر حسب اتفاق تولید و جدی گرفته شده است بنابراین باید دراین زمینه آثار
زیادی تولید کنیم.

شما به جدی نبودن تولید سینمایی کودک و نوجوان اشاره کردید اما در
دهه ۶۰ سینمای کودک در وضعیت بهتری قرار داشت… به‌نظرتان چه عواملی باعث شده تا
در چندسال اخیر قدرت تولید در این حوزه پایین بیاید؟

به‌نظر می‌رسد تمام آدم‌هایی که درگیر با این ماجرا هستند اعم از
مدیران و تولید‌کنندگان و… این اتفاق نظر را دارند که سینمای کودک جدی نیست و
نباید آن را جدی گرفت، فیلم‌هایی برای قشر کودک و نوجوان ساخته می‌شوند ولی اغلب
مخاطبان آن بزرگسالان هستند و این سوال کماکان وجود دارد که تکلیف این فیلم‌ها چیست؟
این را از این منظر می‌گویم که درباره فیلم «بیست یک روز بعد» در جشنواره فجر
زمزمه‌هایی شنیده می‌شد که فیلم شما مربوط به کودکان نیست بلکه درباره نوجوانان
است. در کشور ما اساسا فیلم کودک جدی گرفته نمی‌شود و وقتی ما در جشنواره فجر شرکت
می‌کنیم به فیلم‌های کودک اهمیت خاصی داده نمی‌شود. این مسئله فقط دامن‌گیر فیلم
«بیست و یک روز بعد» نمی‌شود. ما با این همه در این زمینه رشد فراوانی داشته‌ایم
ولی متاسفانه اهمیت خاصی هم به آن داده نمی‌شود، جشنواره به این گونه از آثار
اعتنا نمی‌کند و این هم نکته بسیار مهمی است. اگر تولیدات سینمای کودک کم‌اهمیت
تلقی شده است قطعا می‌تواند به‌دلیل بی‌اعتنایی کسانی باشد که مسئول اصلی سینمای
کشور در رده‌های دولتی هستند، در کنار آن بی‌اعتنایی ‌سازندگان این آثار و مخاطبان
است و ما ظاهرا سینمای کودک را برای همین مباحثات و ویژه‌نامه‌های جشنواره‌های کودک
و نوجوان شاهد هستیم، فقط خاصیت زینت‌المجالس دارد و سال‌هاست که در کشور ما به
موضوع تربیت کودکان اعتنایی نمی‌شود، در مورد محصولاتی که برای کودکان و نوجوانان
تولید می‌کنیم تا چه اندازه موفق بودیم؟ بجز این‌که درباره آن‌ها صحبت می‌کنیم چه
عملی انجام داده‌ایم؟ فکر می‌کنم که این موضوع بی‌اهمیت واقع شده است، سینما بخشی
از این آسیب را به دوش می‌کشد و جریان‌های فرهنگی باید به‌صورت جدی اذهان را دغدغه‌مند
کنند، به اجماعی برسند و فراموش نکنند تربیت فرزندان این سرزمین مربوط به تولیدات
محصولاتی است که ما آن را تولید می‌کنیم و اگر سینمای کودک ضعیف است دلیل آن این
است که ما سال‌ها به‌صورت کلان به آن نگاه کردیم، باید یک عزم ملی اتفاق بیفتد و
این بی‌توجهی قطعا در آینده لطمه‌های خود را نشان خواهد داد.

سینمای کودک دارای بخش‌های هنری و فنی مختص به خود است که گاه در
سینمای دیگری یافت نمی‌شود. می‌توان از عروسک‌گردانی به‌عنوان نمونه‌ای از این بخش‌ها
یاد کرد اما می‌بینیم که در جشنواره‌ها جوایز مختص سینمای کودک وجود ندارد و توجهی
به این فیلم‌ها نمی‌شود. دلیل این مسئله چیست؟

بالاخره به این دلیل که همه ما نسبت به موضوع کودک و نوجوان غافل
هستیم موضوع آن قطعا به یک مسئله فانتزی تبدیل می‌شود که درنهایت توجه خاصی هم
نسبت به این موضوع نمی‌شود. تنها کارهای ضعیفی تولید می‌شوند تا گردش اقتصادی خیلی
کوچکی اتفاق بیفتد، فروشی داشته باشد و درنهایت رزومه‌ای به‌وجود بیاید. برای حل
این وضعیت نیاز است تا به مسائلی که پرداختم توجه شود. اگر در این زمینه برنامه‌ریزی
و تلاشی نشود ما سالیان طولانی با این مشکل روبه‌رو هستیم.