کتاب
«اهل زمین، موسیقی و اوهام در جزیره خارک» کتاب و لوح فشرده «اهل ماتم،
آواها و آیین سوگواری در بوشهر»، کتاب «دلیران خاموش»، کتاب «موسیقی بوشهر
در عصر باستان» به قلم محسن شریفیان و سیدقاسم یاحسینی و کتاب و
مولتی‌مدیای تصویری «اهل ساز، سازشناسی موسیقی بوشهر» از جمله فعالیت‌های
پژوهشی محسن شریفیان است. یکی، ‌دو ماه پیش آلبوم «نی مه» مستقل از گروه
«لیان» توسط شریفیان روی عرشه یک کشتی در عسلویه رونمایی شد و کنسرت ۱۰
شهریورماه شریفیان در تهران به‌دلیل استقبال مخاطبان تمدید شده است. به
همین بهانه‌ها با شریفیان گفت‌وگو کرده‌ایم.
***
*گویا پیگیری و حمایت لازم در در بخش پژوهش درباره موسیقی وجود ندارد و کار
مدونی در این زمینه صورت نمی‌گیرد و ما شاهد بوده‌ایم که فعالیت‌ها در این
زمینه همیشه مقطعی بوده؛ آیا فعالیت‌های شما هم مقطعی است یا قرار است
ادامه دهید؟
شما می‌گویید کار مدون؛ ما تا به ‌حال شش کتاب در همین زمینه تدوین و منتشر
و در همین راستا هم بود که آلبوم «نی مه» را نیز منتشر کردیم. اگر
حمایت‌های ضروری هم انجام نشود با هزینه خودمان یعنی سرمایه‌گذاری شخصی این
کار را خواهیم کرد. مطمئنا این فعالیت‌های ما دامنه‌دار و مداوم است چراکه
باید خودمان احساس مسئولیت کنیم. اینکه معضلات عدیده مالی وجود دارد و
بودجه‌های فرهنگی ناچیز است و رغبتی از سوی مسئولان در این زمینه دیده
نمی‌شود هیچ‌کدام دلیلی برای این نمی‌شود که ما از پژوهش‌هایمان کنار
بکشیم. مطمئن باشید به علت اینکه ممکن است یک نفر خوشش نیاید به این
سادگی‌ها کار را رها نمی‌کنیم زیرا این خیانت به فرهنگ است. گروه «لیان»
سعی می‌کند سرمایه نسل‌های گذشته را در زمینه موسیقی فولک در حد توانش به
نسل‌های آینده منتقل کند. راهی جز این نداریم. چراکه نسل‌های گذشته با همه
محدودیت‌ها و مشکلات‌شان این میراث را برای ما گذاشته‌اند.
* آیا پژوهش‌هایی که درباره موسیقی نواحی منتشر کرده‌اید تا به ‌حال تاثیر
روشنی گذاشته و مورداستفاده اهل ‌فن و علاقه‌مندان به موسیقی قرار گرفته
است؟
بله. بی‌تاثیر نبوده‌اند. نخست آنکه در کارهای پژوهشی به‌عنوان یک مرجع
معتبر شناخته می‌شوند و مورد استفاده قرار می‌گیرند، علاوه بر این در
موسیقی فیلم نیز استفاده می‌شوند و البته مطالبی که از ما در خارج از کشور
منتشر می‌شود به‌طور جدی توسط موسیقیدان‌های خارجی مورداستفاده قرار
می‌گیرد. درست است که رغبت عمومی به این مباحث زیاد نیست، اما این‌طور نیست
که صرفا به درد موسیقیدان‌ها بخورد و مردم هم تا آنجا که به کتاب علاقه
نشان می‌دهند، کتاب‌های‌مان را خریده‌اند. کتاب‌های ما به‌همراه کتاب‌های
مشابه به چاپ‌های بعدی نیز رسیده‌اند. باید پذیرفت که به‌طورکلی اقبال
عمومی به کتاب کم است و کتاب‌های حوزه موسیقی نیز تابعی از همین قضیه
هستند. ما وقتی آلبوم‌های «شروه‌خوانی»، «اهل ماتم» و «خیام‌خوانی» را
منتشر کردیم مورد استقبال قرار گرفت و البته همین‌ها منابع تخصصی خوبی برای
اهالی موسیقی محسوب می‌شوند که می‌توانند مورداستفاده پژوهشگران،
نوازندگان و البته موسیقیدان‌ها قرار بگیرند.
*یکی از دغدغه‌هایی که به‌نظر می‌رسد باید تبدیل به یک اراده جمعی از سوی
فعالان عرصه موسیقی نواحی بشود، برقراری پیوند میان موسیقی نواحی مختلف
به‌عنوان گنجینه‌های موسیقی سرزمین‌مان است. ما در سرتاسر ایران آثار
تاثیرگذاری را شاهد هستیم که از گذشته تا امروز در میان اقوام ایرانی
سینه‌به‌سینه منتقل شده است. شما دراین‌باره چه کرده‌اید و چه می‌خواهید
انجام دهید؟ آیا امکان برقراری این پیوندها وجود دارد؟
صددرصد امکانش هست. همان‌طور که ما در کنسرت‌های‌مان از نوازندگان
آذربایجان و دیگر مناطق ایران استفاده می‌کنیم. موسیقی جنوب از گذشته تا
امروز به دنبال این پیوندها بوده است و ما همواره اهل تبادل بوده‌ایم. اصلا
وظیفه ما در قبال این میراث ارزشمند همین است. ما در آلبوم «پار و پیرار»
با موسیقی کردی کار کردیم و کار مشترکی هم در آلبوم «سیراف» با موسیقی
بندرعباسی منتشر کردیم و این‌ها اتفاق‌های بسیار خوبی در این زمینه بود.
همچنین همکاری من با گروه‌های «رستاک» و «دارکوب» در همین راستا بود که
انعکاس خوبی هم داشت.
* با توجه به سبک تلفیقی شما، آیا فعالیت خودتان را به منطقه جغرافیایی
خودتان منحصر می‌کنید یا برنامه‌هایی برای مناطق دیگر هم دارید؟
ما دوست نداریم به ‌هیچ‌وجه موسیقی‌مان و فعالیت‌های خودمان را به یک نقطه
خاص محدود کنیم. ما سنتی محض نیستیم؛ باز هستیم و دوست داریم این تبادل‌ها
میان سبک‌ها و مناطق مختلف اتفاق بیفتد. همان‌طور که گفتید سبک ما فیوژن
است و قاعده در موسیقی تلفیقی این است که با انواع دیگر موسیقی بده‌بستان
داشته باشد چراکه موسیقی به همین نحو رو به ‌جلو حرکت می‌کند و رشد خودش را
نشان می‌دهد. طبیعتا در این بده‌بستان فرهنگی و موسیقایی بخشی از این
تبادل وظیفه ماست و بخش دیگر برعهده افراد دیگری که در زمینه موسیقی نواحی و
البته انواع دیگر موسیقی فعالیت می‌کنند.
* با مشکل خاصی برای کنسرت شهریورماه مواجه شده‌اید؟
خیر. مشکل خاصی نبود و البته این کنسرت که قرار بود فقط ۹ شهریورماه برگزار
شود که به‌دلیل استقبال یک روز تمدید شد و بلیت‌فروشی آن برای دهم شهریور
هم باز شد.
انتهای مطلب/