به گزارش خبرنگار سینمایی صبا، شاید اوائل پاییز امسال کم‌تر کسی درباره چگونگی برپایی چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر حرفی می‌زد. نقطه‌ای از زمان هر ساله که معمولا شروع تب‌وتاب جشنواره‌ای محسوب شده و امسال تحت تٲثیر التهابات اجتماعی، مسکوت مانده بود. اما فجر۴۱، در هفته‌های اخیر باردیگر تیتر یک بسیاری از رسانه‌ها شده و تحلیل‌ها و خبرسازی‌ها پیرامونش کلید خورده است.
دوره پیش روی مهم‌ترین رویداد سینمایی سال، عجیب و پر از نکته است. با هم برخی از این نکات را مرور می‌کنیم؛
۱- از معدود دوره‌های جشنواره‌ [شاید تنها دوره آن!] است که وزیر ارشاد از پیش از شروع پای آن ایستاده است. جمله اخیر [این دوره، خواب را از چشم دشمن می‌گیرد] اوج این حمایت است.
۲- تنها جشنواره فیلم فجر که تاکنون، بیشترین اخبارش نه توسط دبیر و نه توسط روابط‌عمومی، که از سوی وزیر ارشاد رسانه‌ای شده است!
۳- برخلاف بسیاری از دبیران ادوار جشنواره، مجتبی امینی علاقه‌ای به دوربین و تیتر یک شدن نداشته و بیشتر طرفدار سکوت خبری است.
۴- دبیر چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر، جزو جوان‌ترین دبیران فجر است.
۵- او بعد از محمد خزاعی در دوره سی‌ام، دومین تهیه‌کننده‌ سینما است که دبیر جشنواره می‌شود.
۶- مجتبی امینی بعد از زنده‌یاد سیف‌الله داد، محمد خزاعی، محمدرضا عباسیان، محمد حیدری و مسعود نقاش‌زاده، ششمین دبیر سینماگر/هنرمند جشنواره است و البته با توجه به فعالیت بیشتر او در تلویزیون در سال‌های اخیر، بعد از ابراهیم داروغه‌زاده و محمدمهدی طباطبایی‌نژاد سومین دبیر سینمایی/تلویزیونی جشنواره.
۷- امینی، بعد از مسعود نقاش‌زاده، محمد خزاعی و مهدی مسعودشاهی، چهارمین دبیر جشنواره فجر است که حین دبیری، سمتی در سازمان سینمایی نداشته است. اگر حضور نقاش‌زاده در فارابی و مسعودشاهی در وزارت ارشاد و معاونت سینمایی و زیرمجموعه‌هایش را فاکتور بگیریم، امینی بعد از خراعی [دوره سی‌ام] دومین مدیر مستقل از مدیریت سینمای کشور در جشنواره است.
۸- اگر فجر ۴۰ را بیشتر می‌شد دستاورد مدیریت حسین انتظامی و علیرضا تابش محسوب کرد، این دوره را چه خوب و چه بد، باید اولین دستاورد محمد خزاعی در مدیریت سینما دانست.
۹- فهرست‌های مختلف و غیررسمی منتشره از آثار، نشان از جوان بودن معدل سنی سازندگان آثار دارد. شاید امسال شاهد رکوردشکنی تعداد فیلم‌اولی‌ها باشیم، ضمن این که از نسل اول و دوم کارگردانان فعال سینمای ایران، امسال خبر چندانی نیست. شاید تعداد کارگردان‌هایی که نشود از روی چهره پیدایشان کرد، بیش از تعداد انگشتان یک دست باشد.
۱۰- امسال البته بنا به دلایل غیرسینمایی، تعداد فیلم‌های جدید آماده نمایش بالا نیست و بسیاری از فیلم‌ها در تقلا برای اتمام تولید و طی بازه تکمیل هستند. از این لحاظ هم شاهد یک دوره استثنایی خواهیم بود.
۱۱- تنها دوره‌ای که فیلم‌های بخش مسابقه درفاصله ۱۷ روز مانده به شروع این رویداد هنوز معرفی نشده‌اند.
۱۲- بازگشت بخش بین‌الملل جشنواره از اردیبهشت به بهمن پس از ٨ سال یک اتفاق دیگر در این دوره است که شاید برای مخاطبان و رسانه‌ای‌های جوان‌تر جالب باشد.
۱۳- یکی از معدود ادوار جشنواره که فضاسازی رسانه‌ای قبل جشنواره، جای آن که توسط ستاد خبری این رویداد صورت بگیرد، به‌درستی توسط خبرگزاری‌ها و روزنامه‌ها شکل گرفته است.
۱۴- از معدود دفعات در یک دهه اخیر که انتخاب خانه جشنواره با کم‌ترین میزان نقد روبه‌رو شده است. [بگذریم از تحلیل اشتباه برخی رسانه‌ها که همچنان فکر می‌کنند خبرنگاران و منتقدان و هنرمندان در فجر با هم در یک سالن فیلم دیده‌اند و حالا جدا شده‌اند. قاعدتا هیچ‌گاه چنین اتفاقی رخ نداده. سینماگران اعم از تهیه‌کنندگان و هنرمندان عضو صنوف خانه سینما همیشه در سالن‌های مخصوص به خود فیلم‌ دیده‌اند و در روزها و سانس‌هایی که اثرشان در سینمای رسانه نمایش داشته، برای حضور در نشست‌ها و … به این سالن آمده‌اند.]
۱۵- تنها دوره‌ای که برخی رسانه‌های رسمی، در فضاسازی پیش از شروع جشنواره از این که نهادها و تشکل‌ها کم‌کار بوده‌اند گلایه کرده‌اند و وزیر ارشاد آمار حیرت‌انگیزی درباره مشارکت بخش دولتی و حضور یکی از همین تشکل‌ها ارائه داده است. او گفته ۱۱ فیلم بنیاد فارابی به جشنواره می‌رسد. طبیعتا این یک پیش‌بینی است و شاید حتی این سهم شامل تعداد بیشتری از فیلم‌های فارابی شود.
۱۶- برعکس ادوار مهمی از جشنواره که مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی، دبیر جشنواره فیلم فجر بود [۱٨ دوره]، امسال به نظر می‌رسد این بنیاد برخلاف ادوار دور که برگزارکننده اصلی بود و ادوار اخیر که نقشی در برگزاری داشت، این بار سهم خاصی در برگزاری جشنواره نداشته باشد که البته با توجه به میزان فیلم‌های تولید شده توسط این تشکل، منطقی هم این است.
۱۷- با آماری که وزیر ارشاد ارائه داده و قاعدتا باید درست باشد، امسال حضور تهیه‌کنندگان بخش خصوصی در جشنواره شکلی متفاوت از همیشه دارد.
۱۸- از حیث مضمونی در آثار تولید شده و در راه جشنواره، با توجه به سخنان ارائه‌شده وزیر، دوره متفاوتی را پیش رو خواهم داشت. شاید چیزی شبیه ادوار تحت مدیریت عزت‌الله ضرغامی که معاون سینمایی و دبیر جشنواره فیلم فجر بود.
۱۹- بعد از ۲۵ سال از فعالیت انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی زیرمجموعه خانه سینما، این دوره از باب عدم مشارکت این تشکل یک دوره خاص است. جالب آن که انجمن منتقدان، اواخر دهه هفتاد و اوائل دهه هفتاد برپاکننده جشنواره در سالن رسانه‌های گروهی بوده است.
۲۰- این یکی از معدود ادوار جشنواره در پنج، شش دوره اخیر است که با وجود تکثر ابزارهای رسانه‌ای در فضای مجازی، شاهد درز پیدا کردن خبر نیستیم. البته نبود برخی از چهره‌ها در ستاد جشنواره در این خروجی حساب‌شده بی‌تٲثیر نبوده است.
۲۱- و این شاید تنها دوره جشنواره باشد که حتی حاشیه‌سازی زرد هم برایش مفید فایده است و کارکرد عکس دارد. یعنی به‌جای آن که به تخریبش منجر شود، بیشتر کمک می‌کند تا در جریان اصلی خبر قرار بگیرد!