به گزارش خبرنگار رادیو و تلویزیون صبا، یکی از ویژگی‌های شبکه آی فیلم نمایش و پخش سریال‌های قدیمی دهه شصت است که اغلب مخاطبان امروزی خاطراتی کم‌رنگ از آن آثار به یاد دارند. «آئینه» از جمله آثاری بود که در زمان پخش بسیار مورد اقبال مردم قرار گرفت و در کارنامه کاری غلامحسین لطفی یک نقطه عطف بود. موفقیتی که بعدا کمتر برای او و تلویزیون تکرار شد.

سال ساخت «آئینه» ۱۳۶۴ است. سال‌هایی که اغلب تولیدات در سینما و تلویزیون پیرامون تاریخ، ظلم خان به رعیت یا موضوعات مربوط به پیروزی انقلاب و درگیری ساواک با نیروهای انقلاب و… بود و اغلب این سریال‌ها -جز استثنائاتی مثل سربه‌داران، آثار کیهان رهگذار یا سعید نیکپور- ساختاری ضعیف و سردستی داشتند و این ساختار ضعیف در بازپخش‌ها حسابی توی ذوق می‌زند. اما یکی از سریال‌هایی که به لحاظ ساختار ، کارگردانی و موضوعات و بازیگری به موفقیت و حد استانداردی رسید «آئینه» بود. سریالی ملودرام درباره خانواده، روابط بین والدین، فرزندان و زوج‌های جوان و البته با رگه‌هایی از تیپ مادر شوهر بدجنس و بهانه‌گیر و مادر زن غرغرو و مرد بی خیال و زن مظلوم و ساکت که در اغلب صحنه‌ها با چشمانی اشکبار و بغضی در گلو جلوی دوربین، که در آن سال‌ها هنوز ارتباط برقرار می‌کرد و کلیشه نشده بود.

سوای این چالش‌ها در برخی از قسمت‌های سریال شاهد فضای متفاوت به لحاظ مضمونی بودیم و دیدن سریال دوباره به ما نشان می‌دهد که چالش و تنش بین نسل‌ها متعلق به این سال‌ها نیست که مدام نسل گذشته سرکوفتش را به جوان‌ها می‌زنند که «در دوره ما احترام بزرگ‌ترهای خانواده واجب بود»، «کسی روی حرف پدر خانواده حرفی نمی‌زد» و «عروس و دامادها در کنار پدر و مادرهایشان بدون توقع زندگی می‌کردند!»

در یکی از قسمت‌های سریال «آئینه» جواد خدادای و مهین شهانی دو هنرمند فقید، ایفاگر نقش زوجی سالخورده‌ بودند که با پسرشان و خانواده او زندگی می‌کردند و مدام در معرض بی‌احترامی و بی‌اعتنایی قرار می‌گرفتند و البته فرجام داستان هم تلخ و تراژیک بود.

نکته قابل اشاره دیگر سریال که جزو ویژگی‌های آن است، حضور شخصیت زن در این سریال بود. زن جوان و یا زن میانسال، خانه دار و یا یک مادر بزرگ،در «آئینه» یکی از عناصر مهم ساخت درام بود.

نکته مهم دیگر سریال، حضور سه نسل از بازیگران است که در کمتر سریالی این تنوع و ترکیب موفق و هماهنگ وجود داشت. اززنده‌یاد مهین شهابی، اسماعیل محرابی ،ثزیا قاسمی تا رضا بابک و زنده‌یاد جواد خدادادی و… خدادادی بازیگری توانمندی بود که متاسفانه از ایران مهاجرت کرد و در غربت از دنیا رفت. جنس بازی او تحت تاثیر بازی غلوآمیز تئاتری با حداکثر میمک چهره (و به‌نوعی نمونه‌ای از بازی علی نصیریان) بود که از چشمان و دست‌هایش به خوبی در بازیگری استفاده می کرد. او در یکی از قسمت‌های سریال، نقش مرد پابه سن گذاشته‌ای را بازی می‌کرد که خیلی از زنش حساب می برد و در گفت‌وگویی شبانه با پسرش موقعی که زن نامش را فریاد می‌زند که زودتر بخوابد، با چشمان از حدقه بیرون زده و با دهانی باز حس ترس را در اوج صحنه‌ای جدی به فضای کمیک در ساختار ملودرام سریال سوئیچ می‌کند، جلوه متفاوتی از بازی را ارائه داد. یا در قسمتی دیگر نقش یک مرد مومن منتفذ و قوی و خشن را به شایستگی بازی کرد.

نکته جلب توجه کننده حضور نسل جوانی بود که بعدا جزو بازیگران مطرح سینما و تلویزیون شدند. دیدن «پانته‌آ بهرام» شانزده ساله در نقش یک خواهر شوهر جوان و منطقی، دیدن «آشا محرابی» ۱۲ ساله در نقش یک دختر دانش آموز، دیدن «مرجانه گلچین» ۱۷ ساله در نقش‌ متفاوت عروس کم حرف و کم توقع و یا «پوراندخت مهیمن» سی ساله در نقش مادر جوان و زن میانسال خاطرات این بازیگران را که با نقش‌های متفاوت توانستند نام خودشان را برای مخاطب ماندگار کنند، دوباره زنده کرد.

دیدن دوباره سریال «آئینه» با خاطرات و نوستالژی‌های دهه شصتی مثل آپارتمان‌های بزرگ ۱۸۰ متری با دکور خاص آن زمان، کت و شلوار با جلیقه مردان با ساعت درون جلیقه، تلفن عمومی زرد رنگ و خیلی از نشانه‌های دیگر، فرصت مغتنمی برای مرور آن سال‌ها با تمام اتفاقات شیرین و تلخش بود.

کارگردان: غلامحسین لطفی (کارگردان هنری) و مسعود فروتن (کارگردان تلویزیونی)

سری اول و دوم در ۲۶ قسمت

نخستین پخش: ششم شهریورماه ۱۳۶۴ از شبکه ۱

سری سوم در ۸ قسمت

کارگردان: فریدون فرهودی

پخش در سال ۱۳۶۶

نویسنده‌ها: ایرج بقایی کرمانی، احمد بهبهانی، محمود اختیار، محمد تیموری (سری سوم)

بازیگران: رضا بابک، رؤیا افشار، مهین شهابی، اکبر رحمتی، اسماعیل محرابی، جواد خدادادی، مرجانه گلچین، حمید عبدالملکی، فردوس کاویانی، ایرج طهماسب، پوراندخت مهیمن، آشا محرابی، سیاوش طهمورث، گوهر خیراندیش، جمشید اسماعیل‌خانی، ثریا قاسمی، پانته‌آ بهرام، قاسم زارع، فاطمه گودرزی، صدیقه کیانفر، مرتضی احمدی، سیما تیرانداز، مهشید افشارزاده، علی اوسیوند، شمسی فضل‌الهی، غلامرضا طباطبایی، حسن زارعی، بدری نوراللهی