به گزارش صبا، برگزاری سوگواره «سینما تکیه» یکی از اقدامات جالب‌توجه بنیاد سینمایی فارابی در سال ۱۴۰۱ بود که در قالب آن آثار عاشورایی سینمای ایران روی پرده می‌رفتند و از سازندگان آثار قدردانی به عمل می‌آمد.
در زیر با گزیده‌هایی از اظهارنظر هنرمندان و مهمانان ویژه این رویداد همراه شوید؛

 بالاتر از فرهنگ عاشورا در عالم نداریم

٭٭٭ مهدی چمران (رئیس شورای اسلامی شهر تهران): سینما می‌تواند حوادث تاریخی را به بهترین شکل بیان کند و تاثیرگذار باشد. امروزه زبانی شیواتر و قوی‌تر از سینما در دنیا وجود ندارد، از این‌رو باید برای نشان دادن بزرگی واقعه کربلا از این زبان شیوا استفاده کرد. هنرمندانی که امروزه توفیق دارند و در این حوزه فعالیت می‌کنند باید قدر جایگاه خود را بدانند. آثار هنری دو ویژگی مهم دارد؛ اول اینکه اثر هنری باید از نطر تکنیکی قوی باشد و دوم اینکه مضمون این اثر هنری باید والا باشد. هر چه این مضمون قوی‌تر باشد، اثر ماندگارتر می‌شود. ما بالاتر از فرهنگ عاشورا در عالم نداریم، واقعه‌ای که  تعدادی انسان والا و منتخب الهی در نیمروز درخشیدند و زیباترین حادثه تاریخی را خلق کردند. هنرمندان باید بتوانند امام حسین را به بشریت تشنه حقیقت معرفی کنند و بتوانند این حماسه را به درستی به تصویر بکشند.

باید شیعیان خوبی برای اهل بیت (ع) باشیم

٭٭٭ منوچهر محمدی (تهیه‌کننده عصر روز دهم): این فیلم نعمتی بود که نصیب من شد. من و مرحوم رسول ملاقلی‌پور پس از فیلم موفق  «میم‌مثل مادر» دوباره قصد همکاری با یکدیگر را داشتیم و خواستیم که فیلم سینمایی دیگری را با همکاری یکدیگر بسازیم. ایده ساخت این فیلم از طرف من بود و با  رسول مطرح کردم که او هم این طرح را پسندید. در زمانی که برای تحقیق و نگارش فیلمنامه به عراق و کربلا رفته بودم، وقتی که زیارتنامه می‌خواندم تازه درک کردم که این زیارتنامه‌ها چه گنجینه‌هایی هستند که از گذشتگان به ما رسیده و سبب ارتباط ما با ائمه شده است. من این نکته را درک کردم که ما باید شیعیان خوبی برای اهل بیت (ع) باشیم و بتوانیم ایشان را در عالم سرافراز کنیم. ما نباید به عنوان شیعه کاری کنیم که باعث وهن در وجودیت این بزرگواران شود. در کربلا بود که فهمیدم شیعه بودن چه کار سختی است. این را از صمیم قلب می‌گویم که کل ۴۰ سال فعالیت من در سینما با این درک از زیارتنامه ائمه برابری می‌کند. فیلم سینمایی «عصر روز دهم» اولین فیلم بلند سینمایی بود که در کربلا و نجف ساخته می‌شد. در آن دوران هیچ‌گونه امنیتی در عراق وجود نداشت و این میزان امنیت را شهید عزیز حاج قاسم برای ما فراهم کردند. در زمان اقامت من و رسول، عده‌ای از هنرمندان اصفهانی که مسئولیت ترمیم حرم را بر عهده داشتند از ما خواستند تا شب‌ها که حرم قرق است با آن‌ها به داخل حرم برویم و فیلمبرداری کنیم. یکی دیگر از سعادت‌های من در ساخت «عصر روز دهم» این بود که یک شب تا صبح با چند نفر دیگر در حرم در کنار آرامگاه امام حسین (ع) تنها بودم.

خاطره‌ای از یک سفر عاشورایی

٭٭٭ محسن علی‌اکبری (تهیه‌کننده فیلم سینمایی به‌خاطر هانیه): زنده‌یاد اصغر عبداللهی و کیومرث پوراحمد در سفری که به بوشهر داشتند، دیده بودند در فضای آیینی و سنتی این شهر می‌توانند یک فیلم خوب را بسازند. «به خاطر هانیه» در فضای موزیکال و سوز و آهی که در مراسم عاشورای حسینی در جنوب کشور وجود دارد، ساخته شده است. البته اکثر مردم ایران با آواهای جنوبی در محرم آشنایی دارند و این آوا و نواها برای مردم تمام کشور زیبا و  دلنشین است. «به خاطر هانیه» تعمدا در فصل گرما ساخته شد تا به صورت نمادین هم که شده با واقعه کربلا همذات‌پنداری کند. این نمادها به ارتباط مخاطب با فیلم کمک بسیاری کرد و سکانس‌های عطش را برای مخاطب باورپذیرتر کرده بود.

«شب دهم» برای من برکات بسیاری داشت

٭٭٭ امیرحسین شریفی (تهیه کننده فیلم سینمایی «شب دهم»): خوشحالم که بعد از ۳۱ سال برای تقدیر از فیلم سینمایی «شب دهم» به این مراسم دعوت شده‌ام. متاسفانه باید بگویم که طی این سال‌ها سینمای مذهبی فراموش شده و کار کردن در این سینما بسیار سخت و دشوار شده است.ضمن تقدیر از جمال شورجه برای باز کردن راه او برای ورود به سینمای دینی و ارزشی باید بگویم که حضور در کنار جمال شورجه در فیلم «شب دهم» برای من برکات بسیاری داشت و باعث حضور من در سینمای ارزشی شد. من افتخار داشتم که تهیه کننده این فیلم باشم و امیدوارم که دوباره بتوانم با جمال شورجه عزیز در جبهه فرهنگ وسینما فعالیت کرده و یک فیلم دیگر با او بسازم. امیدوارم مسئولان سینمایی، سینمای دفاع مقدس و مذهبی را فراموش نکرده و از فعالان این عرصه حمایت کنند. مقاومت و پشتکار جمال شورجه باعث ساخته شدن فیلم «شب دهم» شد. در آن دوران متحمل سختی‌های بسیاری برای ساخت این فیلم شدیم. باید بگویم که جمال شورجه هیچ‌گاه بدون وضو پشت دوربین نرفت و همیشه نماز اول وقت در پشت صحنه می‌خواند.

افرادی بودند که نگذاشتند سینما با مفاهیم دینی خداحافظی کند

٭٭٭ هادی طحان‌نظیف (سخنگوی شورای نگهبان): انقلاب ما یک انقلاب فرهنگی بوده است، بنابراین نهادهای حکومتی و دولتی باید در خدمت اشاعه فرهنگ اسلامی باشند و در راه رسیدن به این هدف والا از تمامی اندیشه‌ها استفاده کنند. دولت موظف است همه امکانات را در راستای آگاهی‌سازی عمومی از طریق مطبوعات و رسانه‌های گروهی انجام دهد تا بتوانیم از این طریق اهداف جمهوری اسلامی را گسترش دهیم. انقلاب اسلامی بر اساس اصول و دین اسلام شکل گرفته است و باید بتوانیم از طریق هنر این اصول را به مردم کشور خودمان و دیگر کشورها بشناسانیم. حرکت سینمای پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی ایران را رو به جلو بوده و این حرکت را مدیون دو علت مهم هستیم، یکی سینمای دفاع مقدس و دیگری سینماگران مسلمان و دغدغه‌مند که در این هنر فعالیت داشته‌اند. مقام معظم رهبری بارها خطاب به عرصه فعالان هنر فرمودند فیلمسازی و کار هنری درباره جهادگران و شهدای دفاع مقدس، خود یک نوع جهاد است.در این راه افرادی بودند که نگذاشتند سینما با مفاهیم دینی خداحافظی کند، به همین خاطر نمی‌توانیم از کنار اسامی آنان به راحتی عبور کنیم. سید مرتضی آوینی، فرج‌الله سلحشور، نادر طالب زاده، ابراهیم حاتمی‌کیا، جمال شورجه و دیگر سینماگران متعهد افرادی هستند که نگذاشته‌اند مفاهیم دینی و الهی در سینمای ایران از بین برود. جمال شورجه نمونه بارز یک هنرمند انقلابی است که با دست خالی و مجاهدانه در این عرصه قدم گذاشته و فیلم‌های او باعث راهگشایی و ترسیم این راه شده است. او نه تنها مصداق بارز یک هنرمند انقلابی‌ آتش به اختیار، که یک مخلص و ایثارگر جبهه فرهنگ است.

سینمای ما صاحب نام و نشان است…

٭٭٭ جمال شورجه (کارگردان فیلم سینمایی شب دهم): زحمات این فیلم را زنده‌یاد رحیم رحیمی‌پور و امیرحسین شریفی به دوش کشیدند. صحنه‌ای را در این فیلم به یاد دارم که قرار بود فردی از بالای پل پرت شود که خود جهانبخش سلطانی قبول کرد این کار خطرناک را انجام دهد. او برای این فیلم خیلی تلاش کرد و همراه تیم تولید بود. سینمای ما با گذشته تفاوت‌های بسیاری دارد و اکنون به برکت جمهوری اسلامی ایران صاحب نام و نشان است و به عنوان الگو در جهان معرفی می‌شود. آمریکا نیز از این موضوع واهمه دارد و این حجم از کارشکنی را انجام می‌دهد. ما امروز به لطف خدا و رهبری امام راحل و رهنمودهای مقام معظم رهبری تبدیل به یک نمونه و الگو شده‌ایم و قلب آسیا به تاسی از جمهوری اسلامی به یک قلب واحد بدل شده است. این جبهه، متشکل از کشورهای ایران، عراق، سوریه، یمن و دیگر کشورهای آزادی‌خواه است که خار چشم آمریکا و دشمنان شده است. تمام لگدپرانی‌های آمریکا هم به گسترش نفوذ جمهوری اسلامی ایران در منطقه و دنیا بازمی‌گردد. من در نظام مقدس جمهوری اسلامی سرباز کوچکی در حوزه هنر و سینما هستم که توفیق سربازی در این عرصه را داشته‌ام.

امدادهای الهی پشت این فیلم بود

٭٭٭ مرتضی شایسته (تهیه‌کننده فیلم روز واقعه): اگر بخواهم از خاطراتم بگویم، سید محمد بهشتی و محمدمهدی دادگو فیلمنامه «روز واقعه» را به من دادند که بخوانم. پس از خواندن فیلمنامه به آنها گفتم که ۲۵ درصد مشارکت می‌کنم. کل هزینه ساخت این فیلم ۱۰۰ میلیون تومان بود و من ۲۵ میلیون تومانش را تقبل کردم. پایه‌گذار ساخت این فیلم بهرام بیضایی، شهرام اسدی و بنده بودیم و بعد محمدرضا شریفی‌نیا و سیروس مقدم هم به عنوان مدیرتولید و دستیار کارگردان به گروه ما اضافه شدند. هنرمندان فقیدی چون عزت‌الله انتظامی، محمدعلی کشاورز، جمشید مشایخی، مازیار پرتو، رضا کرم رضایی و حسین پناهی در این فیلم ما را همراهی کردند. در دوره تولید فیلم «روز واقعه» گروه برای ساخت فیلم در تهران تشکیل شد و بعد برای فیلمبرداری به سمت بافق رفتیم. در مسیر بافق به سمت یزد مینی‌بوس گرفته بودیم و راننده گفت من نمی‌دانم چرا این سرزمین را انتخاب کردید که شبیه کربلاست و این خواست خدا بود که در سرزمینی شبیه کربلا فیلمبرداری کنیم. در صحنه که گرد و غبار می‌شد بارها سعی کردیم که این صحنه را به تصویر بکشیم اما نمی‌شد تا اینکه به یکباره هوا تیر و تار شد و توانستیم این صحنه را تصوربرداری کنیم. باید بگویم که امدادهای غیبی و الهی پشت این فیلم بود، من این ادعا را دارم و دوستان هم با شهادت خود این حرف مرا صحه می‌گذارند. خوشحالم که توفیق تولید این فیلم را داشتم و امیدوارم که فیلم‌های دیگری هم با این کیفیت درباره واقعه عاشورا ساخته شود. این فیلم به دلیل نیتی که بازیگران و عوامل داشتند تا این حد دیده و ماندگار شد.

با عشق به امام حسین (ع) می‌توان امیدوار بود…

٭٭٭ شهاب حسینی (راوی فیلم مستند «کربلا جغرافیای یک تاریخ»): خیلی کوتاه عرض می‌کنم، در کلام‌الله مجید ما بارها با فرموده حضرت پروردگار مواجه می‌شویم که خداوند هر آنکه را که بخواهد هدایت خواهد کرد. این جمله همواره خیلی من را به فکر فرو برده و احساس می‌کنم ممکنِ آدم در طول زندگی تمام اوقات خودش را به عبادت بگذراند، اما مشیت پروردگار در هدایت او نباشد. فکر کردن به حضرت آقا امام حسین (ع)، همیشه این نور امید را در دل من روشن کرده است که شاه‌راه هدایت، این امام بزرگوار هستند. با عشق به امام حسین می‌توان امیدوار بود که مشیت خداوند بر هدایت آدم قرار گرفته است. خوشحالم اگر قابل بودم در اثر «کربلا جغرافیای یک تاریخ» ایفاگر نقشی هرچند تنها با صدا باشم. همیشه به این جمله فکر می‌کنم که خداوندا چگونه زیستن را به من بیاموز چگونه مردن را خود خواهم آموخت. اما راه امام حسین این دیدگاه را در ذهن من برعکس کرد، اینگونه که امام حسین به ما یاد داد که خداوندا چگونه مردن را به من بیاموز، چگونه زیستن را خود خواهم آموخت. امیدوارم در تصویر کردن و القای اندیشه شخصیت بزرگی چون امام حسین (ع) به سایر مردم جهان موفق باشیم، گفت: «اگر چنین شخصیت عظیمی در هر قوم و ملتی وجود داشت، مطمین باشید تا به حال صدها اثر ارزشمند درباره چنین شخصیت بزرگواری تولید شده بود، اما متاسفانه ما هنوز هیچ‌کار بزرگی درباره این امام بزرگوار انجام نداده‌ایم. امیدوارم به مدد خود آقا امام حسین (ع) اراده‌ای مبنی بر این مهم شکل بگیرد».

برای اسطوره و امامی چون حسین‌ابن علی (ع) چه کار کرده‌ایم؟

٭٭٭ داریوش یاری (کارگردان فیلم مستند «کربلا جغرافیای یک تاریخ»): خداوند لطف کرد و حسین‌ابن علی (ع) نظری عطا کرد تا فیلم را اصولی و حرفه‌ای جلو ببریم. تمام جزئیات کار به صورت استوری‌برد جلوی دوربین رفت و این لطف خود امام حسین بود که باعث شد تا این فیلم کاملا اصولی و حرفه‌ای ساخته شود. برای نشان دادن شخصیت‌های کربلا و رشادت‌هایی که داشتند به سراغ مفاهیم رفتیم و از نشانه‌گذاری‌ها برای به تصویر کشیدن آل الله استفاده کردیم. مفهومی که از حضرت عباس در ذهن من وجود داشت، آب و مشک و وفای به عهد بود، از این‌رو با المان‌هایی که طراحی شد سعی کردیم به حضرت عباس اشارات متقنی داشته باشیم.  خدارا شاکرم که ساخت فیلم «کربلا جغرافیای یک تاریخ» را روزی ما کرد و امیدوارم که جدی‌تر از گذشته پای وعده‌های خود بایستیم و بتوانیم بیش از گذشته درباره واقعه کربلا فیلم بسازیم. آمریکایی‌ها یک تک‌تیراندازی دارند که ۱۷۵ نفر را نشانه گرفته که نیمی بیش از آن‌ها هم غیر نظامی و تعداد زیادی هم از این افراد بانوان و زنان و کودکان بوده‌اند. از این تک‌تیرانداز ۷ فیلم هالیوودی ساخته شده است، اما ما برای اسطوره و امامی چون حسین‌ابن علی (ع) چه کار کرده‌ایم؟  به شخصه خیلی شرمنده امام حسین (ع) هستم. واقعا نمی‌دانم در پل صراط چه جوابی دارم که به آقا امام حسین بدهم. امیدوارم که دست‌به‌دست هم بدهیم و کمک حال یکدیگر باشیم تا بتوانیم خدمت‌گزار آقا اباعبدالله باشیم و فیلم‌ها و سریال‌هایی بسازیم که حق مطلب درباره امام سوم شیعیان در آن ادا ‌شود.