چند سالی است که غالب برنامه استعداد­یابی طرفداران زیادی پیدا کرده است. فرمی که مورد توجه برنامه‌سازان فرهنگی نیز قرار گرفته است.

واقعیت این است که صرفا این که فرم خاصی از یک برنامه برون مرزی عینا پیاده سازی شود نمی‌تواند به یک کار رسانه‌ای اثرگذار، آنهم ایرانی بدل شود. این درحالی است که برنامه معلی از این بن بست عبور کرده و این روزها به عنوان یکی از برنامه‌های جذاب تلویزیون توانسته، سبک سنتی را با فرم مدرن تلفیق کند. همین امر در واقع یک نوآوری قابل توجه در امر برنامه‌سازی است که علاوه‌ برجذب مخاطب باعث می‌شود نیروهای بااستعداد و علاقه‌مند در زمینه مداحی و ذکر اهل‌بیت(ع) هم شناسایی و رشد کنند. بنابراین معلی در ابعاد خود می‌تواند نمونه موفقی از یک برنامه استعدادیابی باشد که بومی‌سازی شده است.

تفاوت؛ از زمین تا آسمان

مهمترین چالش کارشناسان فرهنگی با برنامه‌هایی مشابه در محتوایی خلاصه می‌شد که در روح برنامه و فضای فکری و فرهنگی تبلور یافته آن به مخاطب انتقال می‌یافت. کارشناسان معتقد بودند آن برنامه تجسد و عینیت یافته شبکه‌ای از معانی است که در فرهنگ اسلامی مذموم است. بنابراین تولد برنامه‌ای در چارچوب محتوایی حسینیه معلی عبور از این جنس نقطه‌ضعف‌ها بود و به عبارت بهتر بومی‌سازی برنامه‌ای بود که شاکله و قالب خود را از مغرب زمین وام می‌گرفت.

حسینه معلی، بیشتر شبیه یک گعده مداحی است، عده‌ای عاشق با هم حاضر شده‌اند، تا از یکدیگر حالات معنوی دریافت کنند، در این برنامه با فضای معنوی و حال خوشِ موجود در مداحی، آن را به مخاطب تلویزیونی انتقال می‌دهند. در این برنامه ما با یک شبکه معنایی بومی و اسلامی که محصول هزار سال ابراز ارادت و مودت به خاندان عترت و طهارت علیهم السلام است مواجه هستیم. وجه تفاوت برنامه معلی با فصل‌های قبل خود، اضافه شدن میان برنامه‌های فرهنگی است. مثلا تبلیغ حجاب با دعوت از یک بانوی تازه مسلمان شده از کشورهای اروپایی یا دعوت از مراسمات آیینی مانند دمام‌زنی، تعزیه‌خوانی و دیگر آیین‌ها، علاوه بر بازیابی فرهنگی، به‌نوعی تداعی‌گر فرهنگ کهن ایرانی است که خیلی زمان است که از توجهات به دورمانده و حسینیه معلی فرصت دوباره‌ای برای نمایش آن محسوب می‌شود.

در حقیقت در عرصه برنامه‌سازی در ایام محرم، چشم مخاطب تلویزیون به برنامه‌سازی کلیشه‌ای و از روی قواعد از پیش تعیین شده عادت کرده بود، اما چند سالی است «حسینیه معلی» به عنوان رویکردی جدید در برنامه‌سازی آئینی، حواس مخاطبان رسانه ملی را متوجه خود ساخته است. خلاقیت، تسلط بر قواعد تکنیکی برنامه‌سازی و سر نترس عوامل سازنده آن دست به دست هم داده و نوآوری فرمی جدیدی را در میان برنامه‌های مناسبتی رسانه ملی پدید آورده است. برنامه‌ای که قرار نیست تابع فرم‌های قالبی برنامه‌های مناسبتی تلویزیون در دهه‌های گذشته باشد و با کشاندن پای مخاطب معمولی تلویزیون در متن برنامه‌های آن، سهم برابری را در اختیار عموم مردم برای شناخت استعدادهای حوزه مداحی کشور قرار داده است.

برای نسلی که تشنه آگاهی است

جدایی از اینها تمرکز بر روی برنامه‌ای از این دست که تنها بر جنبه عاطفی و احساسی تمرکز دارد و به موضوعاتی که تا حد زیادی به ابراز ارادت و توسل به آن حضرت منجر می‌شود، سبب شده تا موضوع بحث برانگیز عوامل قیام عاشورا و مباحث معرفتی را در این جنس برنامه نادیده بگیریم… به عنوان مثال همـواره در لابه لای آیتم‌های برنامه معلی گریزی می‌زنیم بر اینکه که این نهضت در احیای اسلام چه نقش داشته است اما صحبت چندانی درباره اینکه آن حضرت چه وضعیتی را تغییر داده‌اند، صورت نمی‌گیرد. این در حالی است که مانور بر روی این دست برنامه‌ها با تمرکز بر جنبه‌های عاطفی قیام عاشورایی  و بی‌توجهی به معارف دینی برآمده از نهضت حسینی در فرم‌های جذابی از این دست شاید دغدغه و نیاز امروز جوانانی است که تشنه آگاهی از آنهاست.