«علیرضا حسینی» در گفت‌وگو با خبرنگار سینما صبا، درباره رویکرد هفدهمین دوره جشنواره مستند سینماحقیقت توضیحاتی ارائه داد.

او درباره بحران آب و جمعیت گفت: بحران حاصل بی تعادلی در هر موضوعی است، زمانی که مدیریت و برنامه ریزی علمی و مناسب میان داشته‌ها و برداشت‌ها انجام نشود بحران به وجود می‌آید و به همین دلیل دچار بحران می‌شویم. از جمله موضوعات مهم و بحران‌های جدیِ کشور ما در چند دهه گذشته، بحران جمعیت و خشک‌سالی بوده است. بحث خشک‌سالی و کم آبی موضوعی نیست که بگوییم در لحظه به وجود آمده است و باید این موضوع را در سطح کلان بررسی کنیم. در مباحث جغرافیای انسانی و جغرافیای طبیعی، ممکن است که یک سال منطقه، کشور یا قاره‌ای کم آب باشد و سال‌های بعد جبران شود اما در کشور ما خشک‌سالی و کم آبی یک پدیده کاملا طبیعی و تاریخی است که طی هزاره‌ها مردمان کشور با آن مواجه بوده‌اند. اما در یک قرن گذشته و قرن حاضر، سوء مدیریت‌ها و بی ملاحظگی‌های فردی و جمعی در کشور، بحران کم آبی وخشک‌سالی را شدت بخشیده است. متاسفانه رفتار انسان‌ با طبیعت در دو قرن اخیر خصمانه بوده است و بیش از اندازه از منابع طبیعی استفاده کرده‌ایم و بحران کم آبی و خشک‌سالی را افزایش داده‌ایم. اما سوالی که مطرح می‌شود این است که ما برای خشک‌سالی چه کارهایی انجام داده‌ایم؟ معمولا وقتی یک بحران به وجود می‌آید همه باید فکر کنند که چرا به وجود آمده است و سپس برای برون رفت از آن راهکار پیدا کنند.

حسینی ادامه داد: در این سال‌ها با وجود فضای مجازی، شبکه‌های داخلی و خارجی و مراکز علمی و دانشگاهی درباره بحران جمعیت و خشک‌سالی در کشور بسیار شنیده‌ایم که در حد تلنگر و تذکر بوده است اما راهکار کم ارائه می‌شود. اینکه فقط طرح مشکل می‌کنیم، متاسفانه در کشور ما به فرهنگ تبدیل شده است. مثل دهه ۵۰ که برای کنترل جمعیت تبلیغ می‌شد که خانواده‌ها حداکثر چهار فرزند داشته باشند یا در دهه ۶۰ که جنگ هم بود، اعلام کردند که به خانواده‌های ۷ نفر به بالا مسکن داده می‌شود و به هر خانواده‌ی پر جمعیت امتیازاتی تعلق می‌گرفت. این موضوع درست کنترل نشد و در دهه‌ ۷۰ شعار فرزند کمتر فردای بهتر مطرح شد و در دهه‌های ۸۰ و ۹۰ به سمتی رفت که با کمبود فرزندآوری دچار بحران جمعیت شده‌ایم و در آینده دچار مشکل خواهیم شد. متاسفانه این افراط و تفریط‌های مقطعی در بحث جمعیت و موضوع خشک‌سالی و کم آبی سابقه دارد. بنابراین فیلمساز مستند می‌تواند بیشتر از این کمک کند و چراغ راهنما باشد. همچنین سینمای مستند و فیلم مستند می‌تواند نمونه‌های موفق برون رفت از این بحران‌ها را هم ارائه کند.

او در پاسخ به این سوال که سینمای مستند درمورد بحران آب و جمعیت چقدر می‌تواند روی مخاطبان تاثیرگذار باشد، توضیح می‌دهد: فیلم مستندِ پژوهش‌محور می‌تواند تاثیر مهمی داشته باشد. در حقیقت سینمای مستند می‌تواند با استناد به پژوهش‌های استادان جمعیت‌شناسی، اقلیم شناسی، جامعه شناسی و اقتصاد و متخصصان علوم انسانی و فرهنگی در فیلم مستند به علت وجود بحران و راه‌های برون رفت از بحران کمک کنند و با زبان سینما و هنرمندانه نمونه‌های مثبت را به تصویر درآورد و الگو معرفی کند. به همین دلیل انتظار از مستندسازان، پژوهشگران و خصوصا تهیه‌کنندگان فیلم مستند این است که در فیلم‎‌های مستند راه‌های برون رفت از این بحران را با بیان هنری، از جنبه علمی ارائه کنند. فیلم‌سازان باید به لحاظ علمی مقاله‌هایی را مورد بررسی قرار دهند و نمونه‌های خوبی را در زمینه جمعیت و خشک‌سالی به تصویر بکشند که بتوانند به الگو تبدیل شوند. به خصوص در بخش کشاورزی، چون بیشتر هدر رفت آب در بخش کشاورزی و صنعت است. وقتی کشاورزی استاندارد نیست و از روش‌های نوین آبیاری استفاده نمی‌شود و با اصول روز و علمی دنیا کار نمی‌کنیم که متناسب با اقلیم ما است، این بحران تشدید می‌شود.

عضو شورای سیاست گذاری هفدهمین جشنواره سینماحقیقت در پایان به صبا گفت: فکر می‌کنم سینمای مستند، بهترین امکان برای ارائه نمونه‌های مناسب و راهکارهای هدفمند برای برون رفت از بحران‌ها، ایجاد انگیزه و امید برای متخصصان و برنامه‌ریزان و مردم است. از این بابت و با توجه به رویکرد این دوره جشنواره، دوره هفدهم، دوره مهمی از جشنواره سینماحقیقت است. امیدوارم که امسال شاهد تماشای چنین فیلم‌هایی باشیم و حمایت از ادامه تولید این فیلم‌ها در سال‌های آینده تداوم یابد.