ساتیار امامی در گفتوگو با خبرنگار سینما صبا، درباره بیتوجهی به عکاسی در سینمای مستند گفت: «به طور کلی عکاسی نه تنها در سینمای مستند، بلکه در سینمای بلند، مطبوعات و تبلیغات و صنعت هم مهجور واقع شده است. اما به عکاسی در سینمای مستند، کمتر پرداخته شده است. البته این موضوع به نحوه تولید فیلمهای مستند هم ارتباط دارد که وقتی برای یک پروژه سینماییِ مستند یا به طور کلی سینمای مستند؛ بودجه کافی در نظر گرفته نشود، عوامل یا تهیهکننده و کارگردانی که سالهاست در زمینه مستند کار میکند، مجبور است با محدودیت منابع مالی کارش را تولید کند. این روزها، تعداد زیادی از مستندسازان دچار کارگردانی و مستندسازیِ تک نفره هستند.»
او ادامه داد: «نبود بودجه کافی باعث میشود که یکسری از نیروهای متخصص، از روند تولید مستندها کنار گذاشته شوند. اگر بودجه تعریف شود و مدیریت مرکز گسترش (به عنوان نهاد متولی تولید مستند) اعلام کند که هر پروژه مستند قطعا نیاز به یک عکاس مستند یا عکاس سینما دارد که بتواند آن پروژه را روایت کند، اوضاع متفاوت میشود. چون روایت آن پروژه مستند در قالب عکاسی میتواند جذاب باشد و بعدها به آن رجوع شود. مستند ساخته میشود، به نمایش درمیآید و بعداز مدتی فراموش میشود. اما قدرت عکاسی به این شکل است که این عکسها میتوانند در جاهای مختلف منتشر یا حتی به کتاب تبدیل شوند.»
کارگردان مستند «شرح یک عکس» توضیح داد: «در همه جای دنیا عکاسی قابل اهمیت است. مستندسازی و مستندنگاری اهمیت دارد؛ چه بخواهیم مستند را تک فریم و در قالب عکس و چه بخواهیم ۲۴ فریم و در قالب فیلم تولید کنیم، مستندنگاری اهمیت دارد. بنابراین مدیران ما باید برای عکاسی بودجه تعریف کنند، چون ظرفیتاش موجود است و همچنین ظرفیت منابع و نیروی متخصص در این زمینه وجود دارد. اما تا زمانی که این موضوع به تهیهکنندهها ابلاغ نشود و حضور عکاس برای گروههای تولید فیلم مستند نهادینه نشود، همیشه از عکاسی غفلت میشود. یک عده هم ممکن است به دلیل علاقه یا نیازشان، یک عکاس با هزینه کمتر سر فیلمبرداری ببرند. اتفاقا مدتی قبل یکی از دوستانام که مجریِ معروف یکی از شبکههای تلویزیونی است، با من تماس گرفت و گفت برای ساخت یک فیلم مستند میخواهیم به سوریه برویم و به دنبال یک عکاسی هستیم که عرب زبان باشد. این خیلی اتفاق خوبی است که متوجه لزوم حضور عکاس در کنار عوامل تولید شدهاند. یعنی یک راویِ مستقل و مولف تحت عنوان عکاس باید در زمان فیلمبرداری حضور داشته باشد که هم پروسه تولید را نشان دهد و هم در جاهای مختلفی مثل نمایشگاهها از این عکسها استفاده شود. این غفلتِ دو طرفه از طرف تهیهکننده و مدیران ارشد است که عکاس را جزو یکی از عوامل ضروری در نظر بگیریم.»
عکاس فیلم «رسم عاشق کشی» همچنین ادامه داد: «زمانی که میخواهیم فیلم مستند بسازیم، وقتی به عوامل فکر میکنیم، فیلمبرداری، تدوینگر و صداگذار را در نظر میگیریم. وقتی منِ مستندساز میخواهم به عوامل مستند فکر کنم، باید عکاس را جزو لاینفک تولید مستند در نظر بگیرم که در کنار شاخصههای تخصصیِ شکل گیری یک تیم اولویت اول دارد. یعنی قبل از فیلمبردار، اگر مستندساز بخواهد کار پژوهش هم انجام دهد، باید همراه خودش یک عکاس مستند، سینما یا حتی خبری داشته باشد که در روند پژوهش، لحظه نگاری و وقایع نگاری فیلم مستند را انجام دهد.»
امامی در پایان در مورد لزوم برگزاری یا راهاندازی جشنواره فیلم و عکس گفت: «اگر من روزی جای مدیران و دبیران مرکز گسترش یا جایی مربوط به حوزه مستند باشم و بخواهم جشنوارهای با عنوان حقیقت را برگزار کنم؛ جشنواره فیلم و عکسِ حقیقت را برگزار میکنم. عکاسیِ مستند با عنوان حقیقت، میتواند به مستندسازان ایده دهد. یعنی وقتی عکاس، یک فیلم مستند را عکاسی کرده است، در حقیقت دو روایت عکاسیِ حقیقت و یک روایت فیلم حقیقت در جشنواره حضور خواهد داشت. بعدها هم آن عکس میتواند برای مستندساز ایده ایجاد کند و همچنین آن مستند میتواند برای عکاس ایده به وجود بیاورد که بعد از ساخت مستند عکاس با نگاه شخصیِ خودش آن موضوع را دنبال کند. اینها مکمل یکدیگر هستند و عکس میتواند پایه شکل گیری ساخت یک فیلم مستند باشد. زمانی که من دو فیلم نیمه بلندم را ساختم، هر دوی آنها با عکس آغاز شده و آن عکسها مثل یک دکمه برایم بود که به بهانه آنها، داستانی را روایت کنم.»
There are no comments yet