نشست تخصصی شاهنامه پژوهی توسط موسسه فرهنگی بزرگمهر حکیم با مدیریت محمد رسولی، شاهنامهشناس و حقوقدان، عصر پنجشنبه ۲۷ مهر ماه در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.
به گزارش صبا، در این نشست که با حضور بزرگانی همچون استاد هوشنگ طالع، استاد غلامرضا عمرانی و دکتر محمد رسولی و شاهنامهپژوهان تشکیل شده بود، دوران پیش از تاریخ و انعکاس آنها در شاهنامه به بحث گذاشته شد.
غلامرضا عمرانی درباره اشو زرتشت و سخن گفتن او با اهورامزدا سخنرانی کرد و اشاره داشت که از این گفتگو (یا راز و نیاز) زرتشت با اهورامزدا که در بخشهایی از اوستا آمده، میتوان این گمان را برد که شاید دو جمشید در تاریخ اسطورهای وجود داشته است. «جمشید پیشدادی» که نافرمانی و طغیان میکند ممکن است با آن جمشیدی که با خداوند همپرسگی(گفتگو) داشته است متفاوت باشد.
هوشنگ طالع پژوهشگر پیشگام شاهنامه و نویسنده کتب متعدد فرهنگی، تاریخی نیز که دراین نشست حضور داشت گفت: توجه به وندیداد میتواند راهگشای این پرسش باشد. درواقع توجه به وندیداد و دقت در متون دیگر ،نشانگر این است که آن جمشید دیگر زمانی پیش از جمشید شاهنامه است.
در ادامه نشست محمد رسولی شاهنامهشناس نو اندیش و نویسنده کتاب مشهور «نگاه نو به شاهنامه» طی سخنانی گفت: شاهنامه بیان تاریخ ایران و ایرانیان از زمان تشکیل دولت توسط آنها در فلات ایران است. به همین جهت، شاهنامه با داستان آعاز پادشاهی کیومرث شروع میشود:
کیومرث شد بر جهان کدخدای/ نخستین، به کوه اندرون ساخت جای/ همی تافت ز او فرّ شاهنشاهی/چو ماهِ دو هفته ز سرو سهی .
بنا بر این تاریخ مندرج در شاهنامه، با پادشاهی کیومرث آغاز میشود . پس از کیومرث هم هوشنگ، طهمورث و جمشید به پادشاهی میرسند.
رسولی افزود: اما ایرانیان پیش از کیومرث هم تاریخی داشتهاند. آن جمشیدی که در وندیداد اوستا مورد اشاره قرار گرفته و جمکرد ساخته است، جمشیدی پیش از کیومرث است که شاید در حدود چند هزار سال تفاوت زمانی با جمشید پیشدادی دارد.
محمد رسولی در پاسخ به پرسش یکی از پژوهشگران که مگر جمشید پیشدادی چه گناه و جرمی مرتکب شد که ایرانیان چنین از دور او پراکنده شدند و وی را به آن روز سیاه انداختند، گفت: بزرگترین جرم و گناه جمشید پیشدادی آن بود که از مردم و ملت فاصله گرفت و دچار خودرایی، دیکتاتوری و به بیان شاهنامه دچار «منیت» شد. او هنگامی که پای در راه استبداد رای گذاشت، فره ایزدی از وی گسست و او رو به سقوط رفت. البته اشتباه بزرگان ایران هم این بود که به جای چاره جویی از درون، سراغ بیگانه و انیرانیان(غیر ایرانیها) رفتند و بیگانه یعنی «ضحاک» را به پادشاهی خویش بر گزیدند.
همیشه بدترین حکومت ایرانی هم بهتر از استیلای بیگانه بر کشور است و این یکی از دروس مهمی است که از این قسمت شاهنامه میتوانیم بگیریم.
«موسسه فرهنگی،حقوقی بزرگمهر حکیم» سالها است که با مدیریت محمد رسولی، شاهنامه شناس و حقوقدان و وکیل پایه یک دادگستری به پژوهشهای ژرف شاهنامهشناسی میپردازد و نیز نشستهای متعدد تخصصی راجع به شاهنامه برگزار میکند.
این موسسه اخیرا فیلمی به نام «ناسوخ» ساخت که اقتباسی از کتابی یهمین نام، نوشته محمد رسولی است. کتاب و فیلم کوتاه «ناسوخ»، نگاه سورئالیستی به تاریخ ایران با الهام از محتویات شاهنامه دارد.
محمد رسولی نگاه نو، نوین، جدید، علمی و آکادمیک به شاهنامه دارد و همه شاهنامه را تاریخ محض میداند. وی معتقد است هیچ کجای شاهنامه افسانه و قصه و اسطوره نیست و هر آنچه در شاهنامه است تاریح واقعی است. این نگاه و نظریه مورد تردید برخی شاهنامه شناسان دیگر است. اما برخی از بزرگان مانند استاد هوشنگ طالع که خودش از برترین شاهنامه شناسان جهان است، نظریه دکتر محمد رسولی را تایید و حمایت میکند.
رسولی همچنین رسالهای در دوره دکترا با عنوان مفاهیم حقوق عمومی در شاهنامه تدوین کرده که نتیجه آن وجود حقوق عمومی و علوم سیاسی در شاهنامه است. چنین چیزی نظریه تاریخی بودن شاهنامه و روایت وقایع یک جامعه سیاسی در شاهنامه را تقویت کرده و نظریه رسولی را تثبیت میکند.
ایرج جمشیدی از پیشکسوتان مطبوعات و رسانه در ایران، طی چندین ماه متوالی به مصاحبه با رسولی و کندوکاو در نظریات وی پرداخته که اغلب از طریق آسیا نیوز منتشر شده است.
روزنامه آسیا از جمله روزنامههایی است که سلسله نوشتاری از دکتر محمد رسولی راجع به شاهنامه منتشر کرد.
خانه اندیشمندان علوم انسانی نیز در برخی مقاطع میزبان دکتر رسولی و محل تشکیل جلسههای تخصصی شاهنامه پژوهی با رویکرد نوین این شاهنامهشناس است.
محمد رسولی دارای حدود سی عنوان کتاب تالیفی و صد مقاله و نوشتار پژوهشی است.
There are no comments yet