به گزارش صبا، همایش «خانواده پایا» صبح روز گذشته مصادف با ۲ آذر ماه ۱۴۰۲ در فرهنگسرای خانواده با حضور محمد عباسی ریاست سازمان امور و آسیب های اجتماعی، شیوا مقدم ریاست فرهنگسرای خانواده، سیدمحمد حسین چاوشیان دبیر مجمع ملی خانواده، غلامعلی افروز، فاطمه السادات رازقی قائم‌مقام موسسه مردمی ‌خانواده‌اسلامی و تربیت معنوی، نرجس خاتون اسعدی خلیلی سرپرست دفتر توانمندسازی خانواده و زنان بهزیستی و فاطمه قاسم‌پور نماینده مردم تهران و جمعی از فعالان و کنشگران حوزه آسیب‌های اجتماعی و خانواده برگزار شد.

در ابتدای این نشست آیاتی چند از سوره انسان قرآن کریم پخش شد و فضه السادات حسینی به عنوان دبیر برگزاری این جشنواره با خواندن شعری از حمیدرضا برقعی این آیین را که با هدف تکریم نقش خانواده در پیشگیری و کنترل آسیب‌های اجتماعی توسط بنیاد ملی خانواده برگزار شده را آغاز کرد.

حسینی اذعان داشت: دغدغه و فصل مشترک همه ما مساله مهم خانواده و آسیب های این حوزه است که اگر آن را اصلاح کنیم و درصدد بربیایم، جامعه و به تبع دنیا را نجات خواهیم داد.

خانواده مرکز انتقال هویت ملی

در آغاز دعوت از سخنرانان، شیوا مقدم ریاست فرهنگسرای خانواده به منظور ایراد سخن بر صحنه حاضر شد و عنوان کرد: فرهنگسرای خانواده یکی از مراکز سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران است که بر اساس اولویت هفده گانه این نهاد که یک از موضوع ‌های آنسبک زندگی و خانواده است این فرهنگسرا را به هویت خانواده اختصاص دادند.

او افزود: هر کشوری که به توسعه فکر می کند به خانواده فکر می کند. فرزندان میراث دار مسائل فرهنگی  هستند.  خانواده مرکز انتقال هویت مذهبی و هویت ملی است و اگر خانواده ای به تغییرات نسلی و انتقال نسلی نپردازد دیگران فرزندان ما را پرورش خواهند داد. هرچه هویت ملی را پرورش دهیم، هویت مذهبی کودکان ما پرورش خواهد یافت.

ریاست فرهنگسرای خانواده در پایان بیان کرد: افرادی که در سطح حاکمیتی کار می کنند حال چه افرادی که در گروه های مردمی فعال هستند و یا روانشناس، مدد کار، حقوق دان و… هستند اگر در حوزه مسائل و آسیب های اجتماعی نباشند قطعا تلاش مسئولان راه به جایی نمی برد. آن‌ها هستند تا کار مسئولان و سیاست گذاران را تسهیل کنند. همچنین این تشکل ها و فعالان هستند که سینه به سینه با مردم صحبت می کنند و اگر این گروه های مردمی مستحکم شود قطعا اوضاع خانواده بهتر خواهد شد.

حمایتگری مجمع ملی خانواده

همچنین در ادامه این همایش ملی سید محمدحسین چاوشیان دبیر مجمع ملی خانواده ضمن تشکر ویژه بابت میزبانی عنوان کرد: افتخار داریم که امروز در خدمت فضه السادات حسینی هستیم که هم فردی علمی و هم جهادی است و جا دارد از دوستانی که مسیرهای طولانی را از اردبیل، شهرکرد، آذربایجان غربی، البرز، قزوین و… طی کردند و به این همایش تشریف آورند و سعادت داشتیم در سفرهای استانی دیگری نیز همراهشان بودیم تشریف اوردند، سپاسگزارم.

دبیر مجمع ملی خانواده درباره رسالت و ماموریت مجمع ملی خانواده گفت: هدف این مجمع حمایت، نظارت و هدایت راهبردی تشکل های مردمی خانواده محور در سراسر کشور است. ممکن است رسالت این محمع جنبه رسانه ای پیدا نکند و صرفا در نقش حمایتگر شناخته شود اما در جلوی صحنه شما کنشگران و فعالان هستید و کار ما شبکه سازی، ظرفیت سازی و ظرفیت یابی تشکل های مردمی است.

چاوشیان افزود: در کنار کار جهادی، میدانی و عملیاتی می بایست نگاهی علمی به مساله خانواده و خانواده محوری داشته باشیم. سند راهبردی خانواده محوری که در مجمع ملی خانواده تصویب شده است، افق های برنامه ها را ما تا ۵ ساله آینده ترسیم می‌کند و مهمترین وجه اشاره شده در آن نیز همین بحث شاخص های خانواده های تراز، تشکیل، تحکیم و تعالی خانواده که برگرفته از منظومه رهبری است مورد نظر قرار گرفته است.

از ارتقای کیفی متخصصان تا برپایی خبرگزاری پیام خانواده 

او تصریح کرد: مجمع ملی خانواده با بهره گیری از شبکه روانشناسان زیرساخت هایی را نیز بنا کرده است که نمنونه ای از آن این بود که بیش از ۶هزار ساعت خدمات تخصصی مشاوره توسط برترین ها در نمایشگاه قرآن صورت گرفت. همچنین از کل کشور غریب به ۸۰۰ نفر عضو این گروه روانشناسان و مشاوران هستند و بیش از هزار نفر احصا شدند و منتظریم تا پرونده هایشان تایید شود تا در کنار اینکه شبکه از حیث کمی افزایش می‌یابد از حیث کیفی هم افزایش داشته باشیم.

چاوشیان متذکر شد: فرد کارشناس و متخصص علاوه بر رویکرد تربیت معنوی باید صلاحیت علمی هم داشته باشد و تا دکترای تخصصی مشاوره و روانشناسی را نداشته باشد ما او را نمی پذیریم. همچنین خبرگزاری پیام خانواده که به عنوان اولین رسانه خانواده محور فعالیت می کند، به عنوان زیرساخت رسانه ای برای کنشگران و فعالان حوزه خانواده تشکیل شد تا اخبار و اطلاعیه‌ها در آن بارگذاری شود و هر هفته به روز رسانی شود.

او در پایان بیان کرد: ۲۳ سفر استانی در یک سال اخیر داشتیم و در آن به چالش و آسیب های اجتماعی، مسائل مرتبط با خانواده، طلاق، اعتیاد، کودکان کار، خودکشی و… پرداختیم. خوشبختانه توفیقاتی و اجتماعات خوبی در استان ها داشتیم که در تلاش برای فراهم شدن سلامت جامعه نیز توسط خانواده ها و فعالان این حوزه بودند و یقننا به حضور آن‌ها آسیب های اجتماعی نیز کم رنگ تر می شود. امروزه باید ببینیم در کجای میدان قرار داریم و چه کاری می خواهیم انجام دهیم و حضور در میدان باید مبتنی بر علم و مهارت باشد. همچنین قصد داریم همایش های دیگری را همچون این همایش که به عنوان فتح البابی بود،  برگزار کنیم تا این موضوعات را به کمک شما فرهیختگان گسترش دهیم.

اولویت دولت توجه به مسائل زنان و خانواده است

در ادامه فاطمه قاسم پور نماینده مردم تهران در اولین همایش خانواده پایا با اعلام اینکه بخش عمده‌ای از مشکلات با همفکری دولت و فعالان این حوزه قابل پیشگیری است، گفت: ارکان خانواده‌ها به خصوص زنان در کاهش آسیب‌های اجتماعی و تشریح و تبیین آسیب‌ها و پدیده‌های اجتماعی نقش بسزایی دارند.

او گفت: یکی از موضوعات مهم و اولویت‌ها درحکمرانی توجه به مسائل زنان و خانواده است از این رو چندین سال است که در سیاست‌های کلان و قوانینی که در مجلس شورای اسلامی مصوب می‌شود توجه بیشتر و شایانی به موضوع خانواده و زنان شده است.

قاسم پور یکی از قوانین راهبردی مصوب شده در مجلس یازدهم را قانون جوانی جمعیت خواند و گفت: این نشان‌دهنده آن است که این موضوع برای حکمرانان کشور یک موضوع مهم است.

رییس فراکسیون زنان و خانواده مجلس افزود: این روز‌ها توجه به مسائل زنان و خانواده بیش از بیش جزو اولویت‌های نمایندگان مجلس و دولت است و برای همین در لایحه برنامه هفتم نیز مورد توجه قرار گرفته است.

تنظیم‌گری اتفاق نمی‌افتد

نماینده مردم تهران مواردی همچون آموزش، بهره گیری از مشاوره، استفاده از مدل‌های روز و عملیاتی قابل اجرای متناسب با فرهنگ ایرانی و اسلامی و ارتباط درست و بیشتر میان سیاست گذاران و فعالان حوزه خانواده را از جمله برنامه‌های راهبردی مجلس برای استحکام بنیان خانواده دانست.

قاسم پور همچنین با اعلام اینکه متولیان مشخصی همچون وزرات ورزش، سازمان بهزیستی، سازمان نظام روانشناسی و بخش خانواده قوه قضائیه برای اجرا و تنظیم قوانین حوزه خانواده وجود دارد، افزود: اما شاهد تنظیم گری مناسبی در این خصوص نیستیم.

او در پایان اظهار کرد: کنش گران حوزه خانواده باید با سیاست گذاران در ارتباط بوده و با شناخت آسیب‌های موجود در خانواده به دنبال حل آن باشند. خانواده ایرانی باید با پررنگ‌تر کردن روابط و گفتگو به دنبال کم کردن مشکلات و آسیب‌ها باشند. من کسی را ناامید نکرده‌ام، صرفا تلنگر زده‌ام. زمانی که زنجیره سیاستگذاری از تولید فکر تا به برنامه اجرایی برسد، زمان می‌برد و ما در قسمت اول است که خلا داریم اگز فکر را تقویت کنیم بقیه پشت سر هم درست می شود.

خانواده تنها نهاد بی‌بدیل فطری است

در ادامه این همایش نیز غلامعلی افروز روانشناس، عضو شورای سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی ایران و رییس سابق سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره عنوان کرد:  از اینکه توفیقی حاصل شد تا در این جمع بسیار ارزشمند حاضر باشم خدا را شاکرم، چند نکته را ساده و خلاصه عرض می کنم چرا که خود شما سخنران، سخن دان و سخن سنج هستید.

او ادامه داد: خانواده تنها نهاد فطری، طبیعی، بی بدیل و جاودانه در گستره هستی است چون آفرینش زیبا توسط خالق زوج افرین صورت گرفته است. خانواده دو رکن بیشتر ندارد، زن و شوهر! زوجیت در تمام هستی مشهود است، خانواده به سان باغ پرطراوتی است که بچه ها گل ها و میوه های این باغ هستند. بچه ها مهمان خانواده هستند، خانواده کانون همسران رامش گر و آرامشگر است. خانواده زیارتگاه زوج های محبوب است و خانواده جز زیارتگاه های پرثواب است که قدرناشناسی شده است.

افروز اذعان داشت: زیارت همسر و فرزندان کمتر از زیارت امام رضا(ع) نیست. انشااله به زودی نیز کنگره‌ای دررابطه با استحکام خانواده به عنوان زیارتگاه را برگزار خواهیم کرد. متاسفانه امروزه برخی از سامانه های بین المللی کلمه همسران را برداشته اند چرا که لزبین ها ناراحت می‌شوند و یا آن‌هایی که با الاغ ازدواج می کنند و با سگ خودشان در کلیسا ازدواج می کنند، ناراحت می‌شوند. امروزه می‌گویند فقط بگویید پارتنر! شما حق ندارید بگویید همسران! این جنگ جدی برای از بین بردن نهاد خانواده است و ما هستیم که می‌دانیم خانواده مقدس است و زیارت و عبادت ما باید خانواده محور باشد.

این روانشناس ضمن بیان اینکه حتی برنامه‌های تلویزیون، برنامه‌های شهرداری و دیگر نهادها باید خانواده محور باشد، در پایان گفت: اگر می خواهید ترافیک خلوت شود حمل و نقل باید خانواده محور باشد.  در تهران  باید هر ۲۰۰ تا ۴۰۰ متر یک ایستگاه اتوبوس و مترو باشد. دنیا و کشورهایی نظیر فرانسه، انگلستان، کانادا و ژاپن هم به این مهم فکر کرده اند و می‌دانند اگر قصد دارند بنزین کمتر مصرف شود و شهر آلوده نشود، حمل و نقل می‌بایست خانواده محور شود.

توجه به مسائل و آسیب‌های خانواده رکن اصلی سازمان بهزیستی

در ادامه همایش «خانواده پایا» نرجس خاتون اسعدی خلیلی سرپرست دفتر توانمندسازی خانواده و زنان بهزیستی از عملکرد این دفتر پرده پوشاند و نکاتی را متذکر شد: برای وجود فرزند در خانواده، بحث هدایت و طرح های موقتی را در حال اجرایی کردم هستیم تا فرزند حتی اگر شده به صورت موقت بتواند داشتن خانواده ای را تجربه کند.

او افزود: ما از زنان سرپرست خانوار یا دختران سرپرست که به تامیین معاش خانواده می پردازند به منظور ماموریت توسعه اجتماعی، توانمد سازی همه جانبه پایدار و روانی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی خانواده، بحث افسردگی و انزوای اجتماعی تحت حمایت قرار می‌دهیم.

اسعدی خلیلی تصریح کرد: سیاستگذاری‌ها و برنامه ریزی و ارزیابی طرح های اجرایی در این نهاد بیش از دو دهه یا سه دهه قدمت دارند تا میزان هزینه-فایده به دقت مشخص شود و چالش‌های این زمینه احصا شود و طرح ناکارامد از دور خارج و یا در آن فرایند اصلاح صورت بگیرد.

او بیان کرد: سیاست جوانی جمعیت، تعالی آن در سه سال اخیر موجب شده تا از خانواده دارای فرزند چند قلو هم حمایت‌هایی صورت گیرد و این خانواده‌هاتحت پوشش قرار می گیرند چرا که خدمات مهمی برای حفظ کانون خانواده ها صورت بگیرد. همچنین برای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و ارتقای سواد و فعالیت در راستای سلامت روان برای ارتقای سلامت روان جامعه جز رویکرد اصلی این دفتر است که مراکز مشاوره حضوری دولتی و غیردولتی را مجوز می دهد و از آن‌ها حمایت می‌کند.

۱۲۳ شبانه‌روزی درحال خدمت‌رسانی است

اسعدی خلیلی ضمن بیان اینکه از سال ۱۳۹۵ اقداماتی را با ۵هزار تیم تخصصی در ۸هزار نقطه کشور خدمت رسانی کردیم، عنوان کرد: ما بدون تابلو و آرام بی صدا وارد محل می شویم و از بین افراد در هسته های محلی، تسهیلگران محلی را آموزش می دهیم که به نوعی نقش سازمان های بهزیستی را در محل خود اجرا می کنند. اکنون محلات از پیشگیری در اعتیاد عبور کرده‌اند و بیشتر روی مبحث اوقات فراغت متمرکز اند.

او درباره بحث درمان اعتیاد و از بین بردن این معضل توسط بهزیستی گفت: این امر از دو دهه قبل وارد شده و سال های ابتدایی به صورت سرپایی انجام می‌شد که کمی معذوریت داشت و نگاه اجتماعی موافق با آن نبود به همین خاطر بیماران و معتادان به مراکز می آمدند و با داروهای تایید شده به درمان می پرداختند. پس از آن به این گونه شد که برخی افراد از کمپ های درمان ۲۸ روزه استفاده می کردند که به بازتوانی معروف شد و یکی دیگر از خدمات ما مراکز ترک اعتیادی بود که از ۴ ماه تا ۶ ماه به درمان می‌پرداختند و به مراکز درمان مدار یا DIC معروف شد و در این مراکز اگر بهبود پیدا می‌کردند، رها نمی شدند و در مراکز جامع اعتیاد خدمات مختلفی را دریافت می کردند.

اسعدی خلیلی بیان کرد: ما در پژوهشی که به منظور کاهش اسیب اعتیاد در سال ۱۳۷۸ در ابعاد علمی و صورت گرفت، متوجه شدیم که معتادان دچار hiv شدند. برای همین در سال های اولیه می رفتیم و پک های بهداشتی را در اختیارشان قرار می دادیم ولی از جایی به بعد متوجه شدیم که کفایت نمی کند و برخی جا می ماندند. به همین مظور یک سری خدمات سیار را راه انداختیم و در محله های پرخطر وعده غذایی و پک های بهداشتی را ارائه می‌دادیم. حتی سعی کردیم کانکس هایی را در محلات داشته باشیم تا بتوانیم خدمات را در آن اجرا کنیم، اما متاسفانه تجهیزات مورد دستبرد و سرقت قرار می‌گرفت و مجدد خدمات را در قالب خودروهای در حال حرکت ارائه می کنیم.

او در پایان تصریح کرد: باشگاه مثبت بهزیستی باشگاهی است که در آن افرادی را که درگیر ایدز هستند به یکدیگر همیاری معنوی و کمتر مادی می کنند. معاونت اورژانس اجتماعی زیر مجموعه معاونت سلامت اجتماعی است که به طور خاص در این دفتر به بحث پیشگیری با نگاه خانواده محوری با هدف کنترل و پیشگیری اعتیاد می‌پردازد که افراد آسیب دیده اجتماعی در موقعیت های بحرانی می توانند خدمات شبانه روزی را با گرفتن شماره  ۱۲۳ دریافت کنند.

در ادامه این نشست فاطمه‌السادات رازقی قائم‌مقام موسسه مردمی ‌خانواده‌اسلامی و تربیت معنوی اذعان داشت: ما مجموعه مردمی مثل شما بودیم و هستیم و انشاالله مردمی بمانیم. از وقتی وارد شدیم پشتوانه کاری ما علمی بود و خلا جدی را در این بین داشتن سواد اکادمیک را نیاز میدان احساس کردیم. مجموعه را همینگونه چینش کردیم تا بتوانیم علم را به عملیات دربی‌آوریم و می توان گفت اگر در موضوعی به جد غفلت کردیم  و آن دامن مردم را گرفت همین بحث حوزه روانشناسی است.

او ضمن اشاره به اینکه نکته ای که وجود دارد این است که بحث روانشناسی بحث حساسی است و صرف داشتن یک پشتوانه تحصیلی نمی تواند علمی را که منشا آن از دیدگاه های غربی ناشی شده است را مورد بهره قرار دهد، متذکر شد: تمرکز مکتب غربی بر اصل فردگرایی است، چون پشتوانه آن امانیسم است و می گوید فقط باید به خودت توجه کنی! اگر اینکونه باشد که بستر را برای خیلی چیزها از دست داده ایم.

رازقی در پایان خاطرنشان کرد: متاسفانه خانواده‌ با همین مشاوره ها رو به افول رفت که می‌گفت به حریم خصوصی یکدیگر ورود نکنید! ما درمانگرانی متخصص، متعهد و دلسوز داریم. مشاور و روانشناس کسی است که افراد جلوی او حرف‌هایی می زنند که خودشان در تنهایی خودشان آن حرف‌ها را جلوی آینه به خود نمی زنند. بله! مدرک گرفته داریم اما درمانگر زیاد نداریم. متاسفانه اساتید نیز دکون سیاه برای خود راه انداختند و اگر مهر درمان آن‌ها روی مدرک نخورده باشد پروانه کار نمی دهند.

خانواده نبود، بشریت هم وجود نداشت

در ادامه همایش «خانواده پایا» محمد عباسی ریاست سازمان امور و آسیب‌های اجتماعی به عنوان آخرین سخنران عنوان کرد: بالاخره اصل مساله یک توافق جمعی است و مثلث مرد و زن و فرزند، یک شکل بنیادینی به خلقت و انسانیت داده است و چنانچه اگر ضلع سوم که فرزند است نبود، اصلا بشریت وجود نداشت.

ریاست سازمان امور و آسیب‌های اجتماعی ادامه داد: خیلی جالب است که عده ای از افراد متخصص و خود را دارای فلسفه و فکر می داند اما در  جامعه تجرد را ترغیب می‌کنند. دوام بشر به دلیل دوام این تفکر است و مکاتبی که در جمع گرایی یا فردگرایی باهم مخالف هستند این را به خوبی می‌دانند. اسلام نیز زمانی تک تک افراد را به رسمیت می شناسد که جامعه شکل گرفته باشد. کوچک ترین رکن یک جامعه خانواده است و بزرگترین ارکان یک اجتماع، خانواده است و بقیه معنا و مفهومی ندارند. اسلام مشرب کامل زیست بشر را ارائه کرده و می تواند در مبادی علمی و فلسفی اشکال بگیرد.

او ضمن بیان اینکه هیچ بنیادی عزیزتر و محبوب تر از شکل گیری خانواده نیست، گفت: باید سیمنارها و همایش‌های بسیاری صورت گیرد چون به موضوع مهمی از دستورات تبلیغی ترویجی اسلام توجه شود. همه می دانیم که بنیاد حکیم دارای حکمت ها و دلایل متنوعی است که می شود موضوعات را به انجام برساند. متاسفانه در دنیای امروز نگاه لیبرالی جهان غرب با توجه به لذایذ، اصل شکل گیری جامعه را هدف قرار داده است و این شکست خوردگان هستند که برای عده ای از افراد الگو می تراشند.

عباسی اظهار کرد: افراد به تقلید توجه دارند، این چیزی است که دنیای امروز را به خطر انداخته است و دانشمندان غربی به دنبال این هستند که در عصر جدید خود را نمایان کنند و این با ابعاد دیگری منافات دارد. یعنی می خواهند مزایای نظام سرمایه داری را حفظ کند و همین با اشکال امانیستی و فمینیستی تضاد دارد. مگر می توان اقتصاد و سرمایه داری را رکن قرار دهید و بعد بگویید نسبت به یکدیگر ترحم کنید.

اندیشکده‌های غربی در راستای ازمهلال بنیاد خانواده می‌کوشند

او عنوان کرد: این تعامل اجتماعی است که روح را تکامل می دهد و انسان را زنده نگه می دارد. رکن اول خانواده است و حفظ آن ابعاد، ارکان و آدابی دارد. جامعه ایران چقدر جوان دارد و چه مقدار از آن‌ها در این جلسات می نشینند؟ ما باید اندیشمندان تحکیم خانواده را حفظ کنیم تا گستره مفهومی اجتماعی در جامعه تسری پیدا کند تا جوانان بفهمند چگونه زندگی درست را برای خود فراهم کنند.

عباسی بیان کرد: در نظرسنجی عمده مسائل اغتشاشات سال گذشته، مسائل جنسی بوده است. جوانان حرف اقتصادی و اجتماعی نداشتند بلکه همه حرف‌های آن‌ها از جنس‌ گفته‌های فضای مجازی بود. کوشش های لازم باید انجام شود و در مقابله با گستره بزرگی از اندیشکده های غربی که برای اضمحلال بنیاد خانواده می‌کوشند باید چند گروه کثیر مردمی را به صحنه بیاوریم که خانواده کوچکترین آن هست و بعد از آن تشکل‌های اجتماعی دارای اهمیت است.

او گفت: برای برخورد، هماهنگی با گروه های مردمی لازم است و اصلا این رویکرد خاص انقلاب اسلامی است که توسط امام صورت گرفته است در بیانات به مردمی‌کردن حتی اقتصاد توجه دارند. شما اثر خیریه ها و تشکل های اجتماعی را در رفتارهای بزرگ می بیند که برخی سازمان های رسمی با درآمدهای کلان اینکونه نیستند؛ بعضی از تشکل های مردمی کارکرد مثبت دارند که چند برابراقدامات سازمان‌هاست.

عباسی در پایان ضمن بیان اینکه نهاد ها باید انگیزه درونی برای اهداف خودش داشته باشد و کوشش و ایثار کند، خاطرنشان کرد: شهدای عزتمندی که زندگی خود را گذاشتند و یا حضرت امام که یک ایمان دورنی را در ملت ایران بیدار کردند و رمز جریان مقاومت علی رغم همه دشمنی ها با همین نسل جوان شکل گرفت. تشکیلات باید محتوا و ریشه داشته باشد.