تقطیع سینمایی در روایت داستانی/ وقتی زندگی متوقف می‌شود | پایگاه خبری صبا
امروز ۱ مهر ۱۴۰۳ ساعت ۱۱:۱۹
نقد و نظر سپیده بجست بر مجموعه‌ داستان «حرف»؛

تقطیع سینمایی در روایت داستانی/ وقتی زندگی متوقف می‌شود

مجموعه‌ داستان «حرف» نوشته احمدرضا حجارزاده، فروردین امسال توسط انتشارات نفیر به چاپ رسید.

به گزارش خبرنگار کتاب صبا، سپیده بجست نویسنده در یادداشتی به نقد و بررسی مجموعه داستان «حرف» پرداخته است که در آن می‌خوانیم: «مجموعه‌ داستان «حرف» نوشته احمدرضا حجارزاده، فروردین امسال توسط انتشارات نفیر به چاپ رسیده است. این مجموعه، شامل هشت داستان کوتاه با محوریت روابط انسانی، انتخاب‌ها و پیامدهای آنهاست. اولین داستان این مجموعه با نام «تقاص» با جملات بالا آغاز می‌شود.

خواننده پس از مواجهه با عنوان مجموعه‌ داستان، به احتمال زیاد انتظار داستانی را دارد که در آن آدم‌ها با هم گفت‌وگو می‌کنند اما با خواندن اولین جملات معادلات ذهنی‌اش به هم می‌ریزد. جملات ابتدایی که کاراکتر مرد به زبان می‌آورد، خشن، تند و تلخ است.

چیدمان و ترتیب داستان‌ها و انتخاب فکر شده داستان «تقاص» به عنوان اولین داستان با تضادی که ابتدا توی ذوق خواننده می‌زند، در ادامه ذهن او را فعال می‌کند تا با هوشیاری و تمرکز بیش‌تری داستان را دنبال کند.

ماجرا از زبان سوم‌ شخص و در زمان ماضی روایت می‌شود. ما (خواننده) از جایی به قصه این ۲ نفر می‌پیوندیم که گویا تمام اتفاقات اصلی قبلا افتاده است و ما کمی دیر رسیده‌ایم اما درست در مرکز آخرین حادثه قرار داریم.

با شنیدن آن‌چه گذشت، به سمت آن‌چه جاری خواهد شد پیش می‌رویم و با شوک نهایی که به دست کاراکتر مرد اتفاق می‌افتد، میان رویدادی که انگار از آن جا مانده‌ایم، شوک دوم و پایانی را تجربه می‌کنیم.

هر کدام از داستان‌های یک تا پنجم کتاب با نام‌های «تقاص»، «تلفن‌عمومی»، «حرف»، «باورت می‌شه؟!» و «در فاصله‌ دو طبقه» مانند تار و پود در هم‌ تنیده، بی‌ارتباط به هم و در عین حال مرتبط هستند. این‌که شروع ماجرا از چه داستانی است و چه مسیری طی می‌شود، نامشخص است و کنجکاوی را برمی‌انگیزد یعنی قصه‌ها هر بار از زبان شخصی روایت می‌شوند که در قصه قبل یا بعد به او پرداخته شده است.

در واقع شاید به گونه‌ای با تقطیع سینمایی سر و کار داریم که پلان‌ها دائما در گذشته یا آینده و حال در گردش هستند. قبل و بعد مشخص نیست و اهمیتی هم ندارد حتی ممکن است خواننده اسم شخصیت‌ها را فراموش کند و ناچار به برگشت به صفحات قبل شود تا بتواند روابط را کشف و قصه را بیش‌تر درک کند، اسم‌ها را کنار هم بچیند تا متوجه رابطه علت و معلولی مکالمات و رفتارها شود.

داستان‌های ششم تا هشتم نیز با نام‌های «سلام، خداحافظ»، «فعلاً حرفی ندارم» و «صبح روز بعد»، قصه‌های مجزا و پرکششی دارند که مخاطب را تا پایان با خود همراه می‌کنند.

هر هشت داستان، روایت آدم‌هایی‌ست که چیزی از دست داده‌اند، آدم‌ها یک روز بلند شده اند و پس از فقدان با دست‌های خالی، مسیر زندگی را به تنهایی یا با پذیرش ورود فردی جدید ادامه داده‌اند. انگار در نقطه‌ای که داستان بازگو می‌شود، ما آن‌ها را در حالی می‌بینیم که با فشار دکمه مکث، زندگی را برای مدتی متوقف کرده‌اند.

داستان‌ها و شرح حال وقایع، بیش‌تر در سر شخصیت‌‌ها می‌گذرند؛ صدای سر آدم‌هایی که مهم‌ترین برگ زندگی‌شان را درست از جایی که کسی رفته یا آمده است، تعریف می‌کنند. شنیدن واگویه‌های ذهنی از اتفاقی که فعل آن در زمان گذشته دور یا زمان حال ساده جاری شده، بی آن‌که بدانیم کدام حقیقی و کدام مجازی است، ما را به سمت همراهی با تمام شخصیت‌ها و یک داوری منصفانه هدایت می‌کند.

عشق، رابطه و سرخوردگی سه عنصر پررنگ در تمام داستان‌ها هستند. تصویر تکرارشونده کیوسک تلفن‌ عمومی و جایگاه آن در خاطرات زنی که یک روز از همان جا برای آخرین‌ بار با مردی که دوستش دارد، تماس گرفته است، تکثیر تصویر سکوت مرد و زنی در آینه آسانسور پس از جدایی در دیداری غیرمنتظره، تصویر چمدان بسته شده در دست زنی در صبحی بارانی همه و همه نگاتیوهای متعددی را در ذهن ما ظاهر می‌کنند. این تصاویر ملموس، درست شبیه ورق‌ زدن دفتر خاطرات کسی که از گذشته می‌شناسیم، مفاهیم و احساساتی را که در عین ساده‌ بودن قابل دستیابی و تجربه نیز هستند، به یاد ما می‌آورند.

داستان‌های مجموعه «حرف» که در دوره‌ زمانی سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۴۰۱ به نگارش درآمده‌اند، پس از ویرایش و بازنویسی در نهایت در قالب یک متن نهایی جمع‌بندی و گرد هم آمده‌اند، تجربه خواندن این داستان‌ها در روزهایی که گفت‌وگو حلقه گمشده روابط انسانی است، برای همه آن‌هایی که خاطره یا تصویر کم‌جانی از یک گذشته دور و فراموش‌نشدنی دارند، پیشنهاد می‌شود.»

هنوز دیدگاهی منتشر نشده است


جدول فروش فیلم ها

عنوان
فروش (تومان)
  • تگزاس۳
    234/372/429/900
  • تمساح خونی
    168/255/197/250
  • مست عشق
    120/024/440/750
  • خجالت‌نکش۲
    84/241/125/200
  • پول و پارتی
    77/603/581/000
  • سال گربه
    64/591/860/000
  • قیف
    18/521/850/500
  • یادگار جنوب
    12/278/599/550
  • مفت بر
    11/937/030/000
  • ملاقات با جادوگر
    10/788/025/000
  • قلب رقه
    7/254/437/000
  • ساعت 6صبح
    6/686/226/250
  • شهرگربه‌ها۲
    6/037/105/000
  • در آغوش درخت
    4/993/931/500
  • شه‌سوار
    4/227/266/000
  • روزی روزگاری آبادان
    2/763/635/000
  • آغوش باز
    1/031/507/500
  • کارزار
    204/600/000
  • سودابه
    131/322/500
  • لختگی
    38/820/000