به گزارش صبا و به نقل از ستاد خبری شانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر، مسعود زنده‌روح کرمانی هنرمند باسابقه رشته عکاسی که امسال دبیری هنری شانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر را برعهده دارد، درباره انتخاب داوران بخش عکاسی این رویداد و ترکیب آن‌ها بیان کرد: نگاه جدیدی به جشنواره «تجسمی فجر» در دوره شانزدهم افزوده شده است؛ چه بین دبیرها و چه در میان داوران، شاهد ترکیبی از تفکرهای مختلف کنار هم هستیم. یک‌دستی در داوری، همیشه یک ژانر را در رشته‌های هنری بروز می‌دهد؛ به همین دلیل، در انتخاب‌ها سعی کردیم نگاه‌های متفاوت، نسل جوان، دانشگاهی و باتجربه را در هر رشته کنار یکدیگر قرار دهیم. این دیدگاه‌های مختلف در نتیجه به تجمیع افکار می‌رسد و به یک نمایشگاه تبدیل می‌شود.

او افزود: بخشی از عکاسان و هنرمندان به دلایل مختلف، علاقه‌ای به شرکت در جشنواره ندارند و هیچ جشنواره‌ای در سراسر دنیا نمی‌تواند ادعا کند که تمامیت موجودی هنری یک کشور را نمایان می‌کند. برای مثال اگر جشنواره فجر حذف شود و دوسالانه عکاسی برگزار شود، باز هم تمامیت عکاسی ایران را در خود نخواهد داشت.

زنده‌روح کرمانی به یکی از مشکلات عکاسی در شرایط امروز جامعه که جشنواره‌ها نیز متاثر از آن هستند، اشاره کرد و توضیح داد: شاید یکی از بزرگترین مشکلاتی که عکاسان امروز با آن مواجه هستند، ثبت عکس و جمع‌آوری مجموعه عکس است که برایشان سخت شده است و در مجموع، عکاسی در ایران نسبت به ۵ سال پیش، به مراتب دشوارتر است. بنابراین عکاس به فضایی نیاز دارد تا فکرش را بروز دهد. این در حالی است که عکاسان خبری مجبور به اعمال برخی فیلترها هستند و برای بقیه نیز به شیوه‌ای دیگر، سانسور وجود دارد. از  این‌رو ما بخشی از استناد و تاریخ یک کشور را فراموش می‌کنیم، چراکه نمی‌توانیم آن را ثبت کنیم و طبیعتاً این موضوع در جشنواره‌های مختلف نیز بروز پیدا می‌کند. در نتیجه عکاسی به ژانر خاصی گرایش پیدا می‌کند و به پشت میز کامپیوتر می‌رود. یعنی از خیابان و جامعه به فضای داخلی سوق پیدا می‌کند که اگر علم و تجربه پشتش نباشد، تبدیل به یک کپی معمولی از کارهای دیگر می‌شود و در نهایت از جشنواره حذف خواهد شد.

دبیر هنری فجر شانزدهم درباره برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای عکاسان در زمینه استیتمنت‌نویسی گفت: استیتمنت‌نویسی فقط مختص عکاسان نیست و ما در رشته‌های دیگر فجر هم‌چون مجسمه‌، سرامیک و آبگینه و همچنین هنر جدید که مبنایش بر استیتمنت است نیز با آن مواجه هستیم اما در تمام این چهار رشته متوجه مشکل شدیم. وقتی کسی یک پروژه را کار می‌کند باید استیتمنت (به تعبیری ایده و اندیشه) داشته باشد که بر اساس آن، پروژه‌اش را تکمیل کند. آن‌چه که در بخش عکاسی اتفاق افتاد، بیشتر گزارش بود تا استیتمنت!

این هنرمند عکاس تصریح کرد: امیدوارم بتوانیم در دوره شانزدهم «تجسمی فجر» بخش نظری را که در حال طراحی آن در قالب نشست‌های تخصصی با موضوعاتی چون هوش مصنوعی، NFT، استیتمنت‌نویسی و از همه مهم‌تر رزومه‌نویسی هستیم تا بهمن ماه به نتیجه برسانیم و این نشست‌ها را برگزار کنیم.

زنده‌روح کرمانی در پایان با اشاره به استفاده از هوش مصنوعی در هنر و برخی آسیب‌های آن گفت: در جریان داوری آثار تصویرسازی فجر شانزدهم به چند مورد عجیب برخوردیم که پس از بررسی بسیار، متوجه شدیم با هوش مصنوعی ساخته شده‌اند. اگر کسی بلد نباشد از هوش مصنوعی به درستی استفاده کند، قطعاً به کارش لطمه وارد می‌شود و مطمئنم که به تدریج در برنامه‌های روتینی مثل فتوشاپ، هوش مصنوعی ورود می‌کند و خیلی‌ها هم از آن استفاده می‌کنند و همچنان هم خواهند کرد. این یک تکنولوژی جدید است که اگر درست آموزش داده نشود، شاید در آینده هنر، فاجعه‌ای رخ دهد! برای مثال، ممکن است در آینده خط میرعماد را در خوشنویسی توسط هوش مصنوعی درست کنند که قابل تشخیص هم نیست! این اتفاق حتی در هنری چون نگارگری هم قابل مشاهده است.

نشر اول: مهر