فیلم سینمایی «مجنون» به کارگردانی مهدی شامحمدی و تهیه‌کنندگی عباس نادران یکی از فیلم‌هایی است که به عنوان اولین فیلم کارگردان هم در بخش نگاه نو حضور دارد و هم به واسطه سوژه آن که درباره شهید مهدی زین‌الدین و در ژانر دفاع مقدس و جزو فیلم‌های محسوب می‌شود در بخش سودای سیمرغ با دیگر آثار این بخش به رقابت می‌پردازد. خبرنگار سینماصبا به بهانه حضور این فیلم در جشنواره ۴۲ فیلم فجر با عوامل این فیلم به گفت‌وگو نشسته است که در ادامه می‌خوانید.

آشنایی شما با سینمای جنگ چگونه آغاز شد؟

سال‌های اول فعالیتم چند سالی در موسسه فتح شروع شروع شد که خب آشنایی­‌ام با سینمای جنگ نیز در همین مقطع زمانی آغاز شد. برای ساخت مستندات سینمایی جنگ، دغدغه­‌های زیادی داشتم، چراکه کار در این فضا برایم به شدت مهم بود. در واقع در آن مقطع زمانی با افراد نام ­آشنایی کار می‌کردم که رفاقت­های جذابی داشتیم و موفق به ساخت آثار مهم و تاثیرگذاری شدیم. به طور مثال اشخاصی چون حسین مهدویان، هادی بهروز و…. همگی جزو دوستانی بودند که در این فضا مشغول کار بودند و حال نیز به صورت مستقل درگیر آثار بزرگ هستند.

بعد از ساخت آثار مستند چه شد که به سینمای داستانی علاقه‌­مند شدید؟

این که به طور ناگهانی به این سمت علاقه ‌مند شوم و بعد به دنبال ساخت آثار داستانی بروم، نبود. چرا که پیشنهاد سینمای داستانی همواره برایم وجود داشت و در همان سال­های دهه ۸۰ موفق به ساخت چندین اثر تله فیلم شدم.

در واقع می‌­توانم بگویم که در آن زمان خیلی پیگیر و علاقه­‌مند به سینمای داستانی بودم اما بعد از مدتی و پس از کار در سینمای مستند، آن‌قدر شیفته مستندسازی شدم که حتی چندین­ بار پیشنهاد ساخت فیلم داستانی را رد کردم. چراکه سینمای مستند لذت دیگری برایمان به ارمغان آورد. اما اینکه بگویم چه شد که در نهایت، اولین سینمایی داستانی­‌ام با فیلم «مجنون» رقم خورد، چند دلیل داشت.

در ابتدا می­‌توانم اشاره کنم که حواشی ایجادشده در مستندسازی به شدت برایم آزاردهنده و ناراحت ­کننده شده بود، طوریکه بی‌مهری مسولین نسبت به سینمای مستند به شدت مشهود بود و اکنون نیز تاثیر این بی لطفی در جشنواره فجر نمایان است. لذا معتقدم که امروزه سینمای مستند نسبت به داستانی بسیار فرهیخته و روند رو به جلویی دارد اما متاسفانه عدم مدیریت در این فضا، اغلب مستندسازان را با مشکل و چالش روبرو کرده و باعث شده آن­ها برای اشتغال و امرارمعاش یا به کار در اسنپ روی آوردند و یا اینکه تصمیم به مهاجرت بگیرند.

این فیلم درباره زندگی شهید زین الدین است، چه شد که روایت زندگی ایشان، برایتان جذاب بود؟

همواره در ساخت آثار مستند، اشخاص بزرگواری بودند که روایت و ساخت زندگیشان برایم بسیار جذاب بود. به طورمثال حسین خرازی، محمود خرازی، عباس دوران، مهدی زین­‌الدین، حسن باقری، مجید بقایی و…. همه از کسانی بودند که نسبت به آن­ها بسیار ارادات داشتم و راغب بودم که اثر آن­ها را در غالب مستند بسازم. اما نکته‌­ای که وجود داشت این بود که به دلیل نبود آرشیو، مستندات، اطلاعات و… ساخت مستند این عزیزان با اختلال مواجه بود، چراکه داده‌­ای در اختیار نبود. از طرفی فشار تهیه‌­کنندگان و سفارش‌­دهنده به مستندسازان باعث می‌شد که برخی از آنان برای امرارمعاش تنها به برنامه‌سازی نازل نسبت به کاراکترها اکتفا کنند، یعنی در واقع به دلیل نبود اطلاعات به سمت تصاویری آرشیوی، مصاحبه‌­های تکراری و موسیقی از قبل ساخته شده، متوسل شوند. لذا همواره تلاشم این بود که در آثار مستندسازی شخصیت قهرمانان، هیچ­گاه به این سمت و سو حرکت نکنم.

ساخت فیلم «مجنون» چهارمین اثری بود که برای کارگردانی به من پیشنهاد شده بود و خب شرایط مستندسازی نسبت به قبل برایم فرق می­‌کرد، چراکه نسبت بی‌مهری­‌ها خسته شده بودم و از طرف دیگر، زندگی شهید زین‌­الدین جزو کسانی بود که در دهه ۸۰ نسبت به ایشان بسیار پژوهش و تحقیق میدانی کرده بودم. همچنین متوجه شدم که این شهید، قهرمان افرادی چون قاسم سلیمانی، احمد کاظمی، حسین همدانی و… بوده است و همواره درباره‌اش صحبت می­‌کردند و او را شگفت­‌آور می‌­دانستند. در نهایت مصمم شدم که حتما این اثر را بسازم.

نشر اول: روزنامه صبا

*معصومه دهقان