به گزارش خبرنگار رادیو و تلویزیون صبا، امیررضا مافی میزبان برنامه «نقد سینما» که قسمت آخر آن روی آنتن شبکه چهار سیما رفت، در ابتدای برنامه عنوان کرد: به آخرین برنامه «نقد سینما» خوش آمدید. هنوز مشخص نیست که فصل بعدی چه زمان و با چه شرایطی روی آنتن برود. ما در «نقد سینما» همه تلاش‌مان این بود که از هیاهو دوری کنیم تا برنامه‌ای محترمانه تقدیم شما شود. ما سعی کردیم، تا آنجا که می‌توانیم فاخر به موضوع سینما ورود کنیم. باید بگویم که خیلی به دنبال هیاهو نبودیم و تلاش نکردیم هیجانات رسانه‌ای را بر برنامه قالب کنیم. هدف ما این بود که در بخش‌های مختلف با نگاهی عمیق‌تر به موضوع سینما بپردازیم تا شعار «سینما کلید پیشرفت است» را نشان دهیم و اینکه چه عوارضی باید براش مترتب شود تا اینکه کلید خوب کار بکند.

وی تاکید کرد: در میز نقد سینمای ایران «نقد سینما»، ما به مرور فیلم‌های روز سینما و مستندها پرداختیم و سعی کردیم با نگاهی نه چندان تند با آثار روبه‌رو شویم و شما را به دیدن فیلم‌ها دعوت کنیم. در  میز نقد سینمای جهان میزبان آرش خوشخو و محمدرضا مقدسیان بودیم و تلاش کردیم تا از زاویه‌ای دیگر به سینمای جهان و فیلم‌های روز بپردازیم و در بخش آخر گفتگوی ویژه تلاش داشتیم تا مسائل مختلف سینما را مرور کنیم. امیدوارم این تلاش‌های ما که حتما در آن ضعف‌ها و نقص‌هایی وجود دارد، مورد استقبال و اقبال شما قرار گرفته باشد.

میزبان برنامه تاکید کرد: گاهی این نقد به ما وارد شده که چرا خنثی هستیم و تند حرف نمی‌زنیم. باید بگویم که از اول هم بنای ما بر این بود که آرام‌تر باشیم و خیلی وارد مسائل حاشیه‌ای نشویم. همچنین اگر قرار است فیلم یا موضوعی را نقد کنیم، محترمانه این کار را انجام دهیم. ما سعی کردیم صدای‌مان را به شکلی به گوش مخاطب برسانیم که اذیت نشود.

بخش اول «نقد سینما» به «بررسی فیلم‌های اکران نوروز ۱۴۰۳» اختصاص داشت که با حضور هادی فیروزمندی معاون جریان‌سازی و ارتباطات سازمان سینمایی سوره و محمد صابری روزنامه‌‌نگار سینمایی برپا شد.

هادی فیروزمندی معاون جریان‌سازی و ارتباطات سازمان سینمایی سوره در ابتدا عنوان کرد: برای اکران نوروزی نیاز به نگاه کلان‌تری به فضای کلی اکران در سال ۱۴۰۲ داریم چراکه اکران نوروزی یک فصل مهم از اکران سالانه است. به طور کلی سیاست‌های سازمان سینمایی امسال دارای دو دیدگاه کاملا متفاوت نسبت با گیشه سینمای ایران و مدیریت هزینه تولید در سینمای ایران بود. این امر روی فضای گیشه در سال ۱۴۰۲ و مدیریت آینده تاثیرگذار است. به هر حال سیاست کلی سازمان سینمایی در فضای اکران عمومی به شدت بر فیلم‌های تجاری سوار بود و سیاست به سمت گیشه و وجوه صنعتی سینما حرکت کرد.

وی در ادامه بیان کرد: مساله تجاری شدن سینما باعث شد که یک شکاف عمیق بین فیلم‌هایی با گیشه موفق و فیلم‌های موفق جشنواره فیلم فجر سال گذشته ایجاد شود. این حرف به گوش همه ما خورده که ترکیب فیلم‌های موفق جشنواره گذشته، چیزی بیشتر از سی میلیارد فروش در گیشه نبود اما فیلم‌هایی که در جشنواره حضور نداشتند، سهم قابل توجهی در موفقیت گیشه امسال را به دست آوردند. به نظر من توجه مدیران سازمان سینمایی ارشاد به اعداد و کمیت‌زدگی، ممکن است در آینده سیاست‌های‌ اشتباهی را در نسبت با سینمای ملی و استراتژیک ما و تنوع ژانر در گیشه داشته باشد. امیدوارم نقطه عزیمت از همین جا باشد چرا که بالاخره به کد هزار میلیارد رسیدیم و دستاوردی که مدیران مدنظرشان بود، رخ داد. به نظر من امروز وقت این است که به اکران نوروزی ۱۴۰۳ خیلی جدی فکر کنیم؛ اینکه نسبت تولید فیلم‌هایی که در جشنواره‌ها از نگاه مدیران جایزه می‌گیرند و نسبت فیلم‌هایی که به عنوان فیلم‌های تجاری می‌شناسیم چیست و چگونه باید این فضا را مدیریت کرد.

محمد صابری روزنامه‌نگار سینمایی در ادامه اظهار کرد: سبد اکران نوروز ۱۴۰۳ دو ویژگی شاخص دارد؛ یک نکته مهم سهم پررنگ فیلم‌ سال‌های اخیر کم رنگ می‌شد به نظرم سخت و خیلی‌پررنگ فیلم‌های فجر در این سبد است که در سال‌های اخیر این اتفاق کمرنگ شده بود. ویژگی دوم کیفی‌تر و فارغ از فرآیند تولید و عرضه و رونمایی این آثار است. این هفت فیلم یک ویژگی ارزشمند دارند؛ اینکه می‌توان هر هفت فیلم را به طیف گسترده‌ای از مخاطبان پیشنهاد داد و فیلم‌ها از آن نگاه خاص و مخاطب محدود خودشان فراتر رفته‌اند.

وی مطرح کرد: تمام فیلم‌ها عنصر سرگرمی را دارند. البته باید گفت که قطعا فیلم «تمساح خونی» رکورددار و پرچم‌دار اکران نوروز امسال خواهد بود. خوشبختانه جواد عزتی در اولین تجربه کارگردانی خودش درخشان ظاهر شد و دلیلش هم این است که فیلم قد و قواره خودش در فرآیند تولید را می‌دانسته و همچنین به زبان مشترک با مخاطب رسیده است.

در ادامه فیروزمندی درباره الزام موفقیت‌ فیلم‌های جشنواره در گیشه گفت: اینکه فیلم‌های جشنواره‌ای اقتضائات و نگاهی دارند که احتمالا با فضای مخاطب که استقبالش تنوع فیلم‌های تجاری است، شکی نیست اما مسئله این است که من فکر می‌کنم، ما الان در نقطه‌ای قرار داریم که تقسیم‌بندی ناخواسته‌ای بین نهاد حاکمیت و دولت و بخش خصوصی شکل می‌گیرد که این تقسیم‌بندی و ایفای نقش خود خواسته و ناخواسته به هر مدلی که باشد، خطرناک است. انگار هرکدام جای‌شان را پیدا کرده‌اند و از این وضعیت راضی‌اند و این نگران‌کننده است. این تقسیم‌بندی به نفع سینمای ایران نخواهد بود. من فکر می‌کنم اقدام درست شکستن این فضاست؛ امروز که گیشه به هزار میلیارد رسیده فصل درستی است که درباره این مسائل صحبت کنیم.

صابری در ادامه اظهار کرد: معضل سینمای ایران، پخش آن است. سبد اکران الان روی کاغذ درست است اما اگر بعدا متوجه شویم که فیلمی مانند «پرویزخان» به اندازه که لایقش بوده، نتوانسته است سانس به خود اختصاص دهد و مخاطب سالن داشته باشد، می‌توان پخش و تبلیغات را مقصر دانست.

فیروزمندی ضمن یادآوری این نکته که سینمادار حق دارد برای فیلم پرفروش سانس بیشتری قرار دهد، اظهار کرد: باید در سطح کلان به این مساله فکر کرد اینکه سیاست دولت و سلیقه مخاطبان چیست. شکل موفقیت فیلم‌ها فرمول یکسانی دارد که اگر از قوانینش پیروی کنید حتما به موفقیت خواهید رسید.

صابری با ابراز ناراحتی از خبرگزاری ایرنا برای تیتری که درباره «فسیل» اخیرا کار کرد، گفت: این خبرگزاری در یک گزارش پژوهشی عنوان کرد که دلیل موفقیت فیلم تبلیغات ماهواره‌ای بوده، صحبت درباره این مساله ناامیدکننده است که تبلیغات رسمی کارش نادیده گرفته می‌شود و دلیل توفیق فیلم را تبلیغات ماهواره‌ای می‌دانند. باید در این زمینه از ظرفیت تلویزیون استفاده کرد.

در ادامه «نقد سینما» میز نقد سینمای جهان با موضوع «بررسی فیلم‌های اسکار ۲۰۲۴» و با حضور آرش خوشخو و محمدرضا مقدسیان برپا شد.

آرش خوشخو ابتدا عنوان کرد: امسال تعداد فیلم‌های پر سروصدا زیاد بود. باید بگویم که امسال بهترین فیلم‌ها خارج از آمریکا ساخته شدند اما متاسفانه در اسکار راه پیدا نکردند. ترکیب اسکار امسال شامل چند درام تاریخی، حقوق زنان در دنیای مردانه، «باربی»، جریان مستقل آمریکا و فیلم رمانتیک بین نژادی را شامل می‌شود. هرچند اسکار امسال چشم‌نواز است اما کیفیتش به نسبت سال‌های دیگر بالا نیست. اصولا بین فیلم‌های پرفروش و فیلم‌هایی که جایزه می‌بردند یک چاله‌ای بود اما امسال این اتفاق رخ نداده و با هم همسو هستند این نشان از این است که هالیوود جایش خوب است.

محمدرضا مقدسیان درباره این موضوع مطرح کرد: زمانی که فیلم‌های پرفروش به اسکار راه پیدا می‌کنند، یک معادله چند وجهی است و مخرج مشترک همه این فیلم‌ها صحبت‌های آمریکا است. به نظر می‌آید که هالیوود بیش از گذشته به سلیقه عوام تن می‌دهد و بیش از پیش به پول فکر می‌کند. در مجموع این فیلم‌ها من «اوپنهایمر» را بیشتر می‌پسندم. حتی فیلم «بیچارگان» که ساخته کارگردان مورد علاقه من است در نهایت دچار شعار شد.

در ادامه خوشخو عنوان کرد: فیلم «بیچارگان» یک ساعت اول درخشانی دارد و توقع را از فیلم بالا می‌برد اما فیلم رفته رفته نزول می‌کند. کارگردانان دیگری هستند که این مسایل را نجیب‌تر و پیچیده‌تر مطرح می‌‎کنند. بزرگی گفته که هنر دمیدن روح تعهد است. جدا از تعهد کلمه دمیدن بسیار زیباست و این دمیدن در فیلم برای من احساس نشد. همه فیلم‌های اسکار متوسط رو به خوب هستند که در میان آن‌ها «قاتلان ماه کامل» و «اوپنهایمر» به نظر من بهتر ظاهر شده‌اند و صحنه‌های خوبی دارند. گویی حرف‌های خاص دیگر در سینما طرفدار ندارد و موج طرفدار جدید بیانیه می‌پسندد.

امیررضا مافی بیان کرد: تمام فیلم‌های اسکار تبدیل به بیانیه شده‌اند. همه نظامات سینمایی در غرب پذیرفته‌ است که فیلم‌هایش بیاینه باشد اما اینکه چه کسی سینمایی‌تر این بیانیه را مطرح می‌کند، رقابت است. باید گفت منتقدان غربی در ماجرا هستند، ما بیرون ماجراییم و می‌فهمیم. آن‌ها انقدر تحت بمباران هستند که نمی‌توانند خارج از این قرار بگیرند.

در بخش پایانی «نقد سینما» میز گفت‌وگوی ویژه با موضوع «کانون پرورش فکری در سپهر سینمای ایران» و با حضور حامد علامتی مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برپا شد.

حامد علامتی ابتدا درباره راهبرد کانون در مقوله سینما اظهار کرد: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، نهاد فاخری است که در  عرصه پرورش و تربیت فکری کودکان و نوجوانان در بیش از هزار مرکز فرهنگی هنری فعالیت می‌کند. کانون بسته کاملی از فعالیت‌های فرهنگی است و می‌توان گفت نظیرش را در دنیا نداریم. حوزه پویانمایی هم یک بخش از کانون است که در سال‌های گذشته خیلی نتوانسته است خودش را بالا بیاورد. در یک جمله کوتاه بگویم که راهبرد کنونی کانون، احیای سینمای کودک و نوجوان که از راهبردهای استراتژیک در دنیا است. متاسفانه در سال‌های اخیر کم‌تر تهیه‌کننده‌ای روی این مساله سرمایه‌گذاری کرده است و فکر می‌کردند بازار فروش ندارد. منتهی این راه‌برد ملزوماتی دارد. ما نباید تنها نگاه اقتصادی به این مساله داشته باشیم. ما عضوی از دستگاه تعلیم و تربیت هستیم و حتما باید نگاه تربیتی اولویت ما باشد.

وی در ادامه مطرح کرد: تولیدات ما باید به همه لحاظ تراز و شاخص باشند؛ همچنین به نیاز مخاطب توجه کند. یکی دیگر از شاخصه‌های ما اکران بین‌الملل است به علاوه اینکه ما باید توان و قدرت حضور در جشنواره داخلی داشته باشیم و به بازارپردازی فرهنگی توجه کنیم. اگر این شاخصه‌ها رعایت شود، یکی از دست‌آوردهایش شاخصه اقتصادی است که نمونه‌اش را در «بچه زرنگ» می‌بینیم. نگاه اولیه ما در «بچه زرنگ» اقتصادی نبود اما با پیش بردن شاخصه‌های درست توانستیم رکورد سینمای کودک را بزنیم. خبر خوب اینکه ما در مهرماه، ۲۰ کالا از «بچه‌زرنگ» را تولید کردیم که راهی بازار می‌شود؛ همچنین حتی بازی رومیزی این انیمیشن را هم طراحی کرده‌ایم.

مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان درباره برگرداندن مخاطب نوجوان به کانون گفت: این مساله ۲ بخش دارد؛ اگر نگاه تربیتی داشته باشیم، تاثیرپذیری گروه همسال می‌تواند به ما کمک کند. به لحاظ هنری و سینمایی ما در کانون قائل به اقتباس هستیم چرا که کار سینما برای نوجوان سخت و پیچیده است. به عنوان مثال امسال ما در فجر با همکاری باشگاه فیلم سوره یکی از رمان‌های‌مان که «باغ کیانوش» بود، تبدیل به اثر سینمایی کردیم که توسط هیات داوران مورد تحسین قرار گرفت. در فیلم‌های نوجوان نباید سراغ چهره و آدم معروف رفت، نوجوانان خودشان باید روی کار بیایند.

وی درباره دوسالانه پویانمایی اظهار کرد: اعتماد مردم برای ما سرمایه است. پویانمایی یا انیمیشن یکی از رسانه‌های موثر و پرنفوذ برای ارتباط با مخاطب است و امروزه شرکت‌های بزرگی هستند کهدروی این رسانه سرمایه‌گذاری می‌کنند؛ متاسفانه این شرکت‌های بزرگ مصرف کودکان و نوجوانان ما را تامین می‌کنند. ما فرهنگ غنی و دانش لازم برای عبور از آن‌ها را داریم. کانون متعهدانه پای کار است تا یک پویانمایی معناگرای مطابق فرهنگ ایرانی_ اسلامی را برای کودکان و نوجوانان بسازد. این اتحاد استراتژیک ماست و جشنواره دوسالانه به این هدف ما کمک می‌کند تا متناسب با فرهنگ خودمان مصرف کودکان و نوجوانان را تامین کنیم.

علامتی در پایان خاطرنشان کرد: جشنواره دوسالانه پویانمایی یکی از معتبرترین فستیوال‌های دنیاست که بیش از ۷۴ کشور، حدود ۱۶۰۰ اثر برای حضور در جشنواره ارسال کرده‌اند؛ این اعتبار جهموری اسلامی ایران در حوزه پویانمایی را نشان می‌دهد. شایان ذکر است که امسال دو بخش به این جشنواره اضافه شدهبود؛  یکی فلسطین و دیگری آینده پویانمایی در هوش مصنوعی.