به گزارش خبرنگار تئاتر صبا، «آخرین دختر»، نمایشی که این روزها در خانه‌ هنر دیوار در حال اجراست به زندگی نادیا مراد، زن کرد ایزدی که از اسارت داعش گریخته است، می‌پردازد.

این نمایش که برداشتی آزاد از زندگی مراد است، چهار شخصیت دارد که روایت اسارت این زنان را که چند سال در بند داعش بوده‌اند، بازگو می‌کنند. این چهار شخصیت، به نام شخصیت‌های واقعی ژیلان (عروس نادیا و همسر حزنی برادر نادیا)، کاترین (برادرزاده نادیا)، نادیا و مادرش نام‌گذاری شده‌اند که تجربه اسارت در دست نیروهای داعش را داشته‌اند.

امید افشاری کارگردان نمایش «آخرین دختر» در توضیح انگیزه خود از انتخاب این موضوع می‌گوید: خانم نادیا مراد به این دلیل برای من با ارزش است که به تنهایی بلندگوی ایزدی‌ها شده است. زمانی که ایشان کتاب نوشت و وارد سازمان ملل شد، صدای ایزدی‌ها به گوش دنیا رسید و عده‌ای از آن‌ها از چنگال اسارت داعش آزاد شدند؛ هرچند تعداد دیگری از ایزدی‌ها هنوز در بند داعش هستند.

او ادامه می‌دهد: من شخصی دغدغه‌مند هستم و دوست دارم کارهایی انجام دهم که به تماشاچی پیامی بدهند یا حداقل برای او هم‌ذات‌پنداری ایجاد کنند. بیش‌تر دغدغه من درباره زنان و اتفاقاتی است که برای آنان می‌افتد. من نگران زن‌ستیزی‌ها و رفتارهای ناخوشایند با زنان هستم. ما تماشاگران مردی داشتیم که با دیدن این تئاتر گریه می‌کردند و این ارتباط برقرارکردن با اثر برای من خیلی ارزشمند بود.

افشاری با اشاره به نقاط اشتراک دغدغه زنان ایزدی و سایر زنان دنیا می‌گوید: در این نمایش، به تعدادی از تاریخ‌ها به طور ضمنی اشاره می‌شود که نقطه عطفی در سرگذشت زنان در مناطق مختلف دنیاست. من معتقدم ظلم به زن و این‌که آنان در جایگاه واقعی خود قرار ندارند، موضوعی جهانی است.

نادیا مراد، فعال حقوق بشر ایزدی که سال ۲۰۱۸ برنده جایزه صلح نوبل شد، متولد سال ۱۹۹۳ در منطقه کوچو واقع در شهر شنگال عراق است که سال ۲۰۱۴، نیروهای داعش به آن حمله کرده بودند، شمار زیادی از مردان را کشتند و زنان را به عنوان برده‌ی جنسی ربودند.

مراد سال ۲۰۱۵ به آلمان گریخت و سرگذشت خود را به گوش سازمان ملل رساند. او سال ۲۰۱۶ نخستین سفیر حسن نیت سازمان ملل متحد در امور حفظ کرامت بازماندگان قاچاق انسان شد.

او سال ۲۰۱۷ کتابی به نام «آخرین دختر: داستان من از اسارت و نبرد من با دولت اسلامی» نوشت که سرگذشت اسارت خود را در آن بیان کرده بود. مراد در این کتاب که به فارسی هم ترجمه شده، نوشته است دوست دارد آخرین دختری باشد که به دست داعش گرفتار می‌شود.

[سه کارگردانی، سه دغدغه از جنس دنیای زنان]

امید افشاری که با روی صحنه‌ بردن تئاتر «آخرین دختر» سومین کارگردانی تئاتر را تجربه‌ می‌کند، در ۲ کار قبلی خود نیز به دغدغه‌های زنان پرداخته است.

او در این باره می‌گوید: اولین کار من «کالبدشکافی یک ذهن» بود که همه شخصیت‌های آن مرد بودند اما بازیگرهای خانم آن‌ها را بازی کردند. کار دومم «باغ وهمی شیشه‌ای» بود که اینجا هم دغدغه‌ام زنان بودند. به همین دلیل نمایش‌نامه را دراماتورژی کردم و تغییر دادم و «لورایی» ساختم که با «لورای» باغ‌وحش شیشه‌ای تنسی ویلیامز فرق می‌کرد.

او ادامه می‌دهد: موضوع دیگری که در ساخت کار «آخرین دختر» توجه‌ام را به خود جلب کرد، ضرورت پرداختن به مسائل کردها است، چراکه آنان در هر جای دنیا باشند مظلوم واقع می‌شوند و به آنان کم‌تر پرداخته می‌شود و بلندگویی برای رساندن صدای خود ندارند.

نمایش «آخرین دختر» به نویسندگی رحمان ‌مولایی و امیر شعبانی، دراماتورژی و کارگردانی امید افشاری و تهیه‌کنندگی دی‌نوش مومنی‌رخ و پویان حاجی‌علیخانی تا ۱۶ مرداد ۱۴۰۳ در خانه‌ی هنر دیوار، واقع در خیابان کریم‌خان، خیابان استاد نجات‌اللهی (ویلا)، ابتدای خیابان جعفر شهری (سپند)، پلاک ٧٢ بر روی صحنه اجرا قرار دارد.

ملیکا بهزادی