به گزارش صبا، در آستانه معرفی اثری از سینمای ایران به آکادمی اسکار برای دریافت جایزه بهترین فیلم بلند بین‌المللی بررسی و مرور بضاعت سینمای ایران برای معرفی این اثر به این رویداد معتبر بین‌المللی در مقطع کنونی اهمیت زیادی دارد.

شرط اکران سینمایی دست کم یک هفته‌ای از شروط معرفی نمایندگان سینمای یک کشور به آکادمی اسکار است اما لازم است تبلیغات درستی در ابعاد داخلی و بین‌المللی برای اثری که قرار بر معرفی آن است، صورت بگیرد. این در حالی است که با مرور تولیدات سینمای ایران و آثار اکران شده در سینمای داستانی جای خالی نماینده شایسته‌ای که بتواند به لحاظ فرم، قصه، روایت و در مجموع ویژگی‌های یک فیلم معرف خوبی برای فرهنگ ایران و کشورمان باشد، حس می‌شود.

یکی دیگر از بسترهایی که شانس دیده شدن یک فیلم در رقابت اسکار را بیشتر خواهد کرد، جوایز متعدد و موفقیت‌های قبلی یک فیلم است. چراکه ۱۱ هزار عضو آکادمی اسکار به طور کامل همه آثار ارسال را نخواهند دید و جوایز و عناوین یک فیلم در نظر نهایی آن‌ها تاثیر دارد.

در این سال‌ها کشورهای مهمی به آکادمی اسکار فیلم فرستاده‌اند و سینمای ایران با فیلمسازان شهیرش نیز از این قاعده مستثنا نبوده است. این اقدام در سال‌های اخیر با ارسال آثاری از قالب‌هایی غیر از داستانی نیز همراه بوده است. به ویژه آثار مستند که به جهت ذات واقع گرایانه‌شان می‌توانند نماینده‌های شایسته‌ای برای معرفی فرهنگ و هنر یک سرزمین باشند. چنانچه اوروگوئه با فیلم «دری وجود ندارد» اولین فیلم مستند بلند خوان پونس د لئون و فاکوندو پونس د لئون در اسکار ۲۰۲۴ حضور داشت یا سینمای ایتالیا که در سال‌های اخیر ۲۰۱۷ -۲۰۲۱ با ارسال آثار مستند به آکادمی اسکار حضورش را رقم زده است. بنابراین اگرچه فیلم‌های داستانی غالبا روی پرده با اقبال بیشتری از سوی مخاطبان رو به رو می‌شوند، اما وقتی بضاعت سینمای ایران از معرفی آثار کیفی و مطلوب که بتواند معرف واقعی فرهنگ و هنر ایران در عرصه بین المللی باشد، حداقلی است می‌توان به قابلیت تولیدات سایر گونه‌ها جدی‌تر اندیشید.

این در حالی است که بر اساس قاعده آکادمی‌هایی نظیر اسکار که فیلم‌های حاضر در آن باید پیش از حضور در این رقابت اکران پیوسته‌ای در سینما داشته باشند بنابراین انتخاب اثری شایسته برای این معرفی محدود و محدود تر می‌شود.

با این توضیحات به نظر می‌رسد در آستانه معرفی فیلمی از ایران به آکادمی اسکار، مستند سینمایی «ایساتیس» ساخته علیرضا دهقان می‌تواند به عنوان گزینه‌ای جدی مورد توجه قرار بگیرد. چراکه علاوه بر ویژگی‌ها و مولفه‌های هنری‌اش از معدود فیلم های هنر و تجربه بوده که با فروش بیش از یک میلیاردی خود عنوان پرفروش‌ترین اثر این گروه را به خود اختصاص داده است. این فیلم در سانس‌های متعددی در بیش از یک و دو ماه به طور مستمر در سینماهای منتخب گروه هنر و تجربه نمایش داشته است و از جمله آثار پررنگ و لعاب و شاخص سینمای مستند ایران است؛ سینمایی که در سال‌های اخیر در عرصه بین‌المللی جوایز مختلفی را علیرغم موقعیت و وضعیت نه چندان مطلوب سینمای بلند داستانی‌اش از آن خود کرده‌ حالا شانس حضور در اسکار فرصت بسیار مغتنمی است تا سینمای مستند ایران بتواند یکی از بهترین آثار خود را برای درخشش در جهان معرفی کند.

بر این اساس «ایساتیس» با کسب جوایز پرشمار از رویدادهای مهم و مطرح و نمایش موفق این امتیاز را داراست که علاوه بر طی کردن مسیر اکران از ۲۰ دی ماه سال ۱۴۰۲ تاکنون، در نسخه‌های آماده به چهار زبان فارسی، انگلیسی، روسی و عربی و نمایش و استقبال در چند کشور، به تعبیری بخشی از مسیر را پیموده است. همچنین به گواه و بر اساس نظرات عده کثیری از منتقدان، مدیران، هنرمندان و کارشناسان میراث فرهنگی و گردشگری فضا و ساختاری درخور و قابل تامل دارد. از سویی دیگر به لحاظ شرایط فنی عیار «ایساتیس» نویدبخش اثر متفاوتی در سینمای ایران و برای سینمای ایران در عرصه بین‌المللی است.

در متر و معیار ویژگی‌های شاخص «ایساتیس» برای نمایندگی سینمای ایران باید به این اشاره کنیم که نه تنها هیچ تصویر سیاهی از کشورمان نشان نمی‌دهد و برخلاف بسیاری از آثار که اساسا با هدف سیاه‌نمایی برای دیده شدن در رقابت‌های بین‌المللی ساخته می‌شوند، شمایی تیره و تار از «ما»ی ایرانی ندارد، بلکه بخشی از تاریخ، فرهنگ و قدمت ایران را به تصویر می‌کشد. این مستند روایتی جذاب ازبخشی از تاریخ و فرهنگ ایران به زبان چهار عنصر آب، آتش، باد و خاک دارد که بخش هایی از ان با، بازسازی های حرفه ای همراه شده است.

«ایساتیس» از منظر فرم نیز نماینده شایسته‌ای برای معرفی به اسکار است. ضمن این که می‌تواند عیار سینمای مستند ما را حتی در شاخصه‌های فنی به رخ بکشد. این اثر می‌تواند پیامی جهانی را از ایران و سینمایش به دنیا مخابره کند و جزو آثاری است که می‌تواند به شیوه استراتژیک عمل کرده و در بازنمایی مولفه‌های فرهنگی و هنری ما موثر واقع شود.

نشر اول: ایرنا