به گزارش خبرنگار سینما صبا، رویداد «شکوه سینما» با مدیریت مستانه مهاجر در نخستین روز برگزاری و در مستر کلاس «فضاسازی در سینما» میزبان پرویز شهبازی بود.

شهبازی در این رویداد گفت: گاهی فیلم‌هایی ساخته می‌شوند که دارای متن خوب و کارگردانی بدون ایراد هستند اما در نهایت به فیلمی که تاثیرگذار باشند تبدیل نمی‌شوند و این موضوع با فقدان فضاسازی مناسب در ارتباط است.

وی افزود: فردی که نویسنده فیلمنامه است به فضای فیلم احاطه دارد. اما اگر فیلمنامه متعلق به فرد دیگری باشد، باید بودجه را با فضای مورد نظر تطبیق دهیم و نمی‌توان با پول کم، فضایی که نیاز به هزینه زیادی دارد را خلق کرد. برای فضاسازی یک فیلم خوب باید بودجه کافی در اختیار باشد تا بتوان تعداد جلسات بیشتری را به فیلمبرداری اختصاص داد و به علاوه برای خلق فضای مقبول، نیاز به بازیگران مناسب دارید که عموما گران قیمت هستند.

شهبازی یادآور شد: اگر بودجه کمی در اختیار داشته باشید قادر به تهیه تجهیزات کافی نیستید و در نتیجه نمی‌توان فضای مناسبی خلق کرد. همچنین نیاز است تا یک اثر را در فصل مطلوبی که با فضای آن ارتباط دارد کلید زد. برای مثال من می‌توانستم فیلم «نفس عمیق» را در تابستان فیلمبرداری کنم اما فصل مناسب آن برای ایجاد فضاسازی، زمستان بود.

کارگردان «عیار۱۴» بیان کرد: نکته بعدی در رابطه با فضاسازی، مسئله شب و روز است و در این زمینه نیز باید دارای قدرت تشخیص باشیم. بیشتر فیلم‌هایی که فضاسازی نامناسبی دارند از انتخاب لوکیشن‌های نامناسبی رنج می‌برند. به عنوان نمونه محمود دولت آبادی اعتقاد داشت لوکیشن فیلم «مادیان» به جای شمال کشور، باید در منطقه کویری انتخاب می‌شد. همچنین باید توجه شود که لوکیشن تا چه اندازه شخصیت را در برمی‌گیرد و برای نمونه نباید لوکیشنی مستحکم، شخصیتی شکننده را احاطه گرفته باشد.

شهبازی با ذکر نکات متعدد دیگری درباره فضاسازی در سینما، افزود: نوع دوربین نیز در جهت القای فضاسازی مناسب عنصر بسیار بااهمیتی است و اگر قصد ساخت فیلمی علمی تخیلی را دارید بهتر است از دوربین دیجیتال با وضوح بالا استفاده شود. انتخاب لنز مناسب و توجه به طیفی از آن‌ها که مورد نیاز است نیز از دیگر نکات مهم در فضاسازی به شمار می‌رود. گاهی اوقات با لنزهای ارزان قیمت می‌توانیم شرایط بهتری را به وجود بیاوریم.

شهبازی با بیان اینکه صحنه‌‌های موجود در یک سکانس باید دارای ایده اجرایی باشند، ادامه داد: حتما باید بر اساس ایده‌های اجرایی یک سکانس را اجرا کرد و هیچ صحنه‌ای را نباید بدون ایده خلق و فیلمبرداری کرد. به عقیده من اساس کارگردانی، تدوین است و اگر فیلمسازی آن را نداند، پلان‌های اضافه‌ای را فیلمبرداری کرده و بازیگر خود را خسته می‌کند. باید زوایای دوربین حتما با همکاری فیلمبردار انتخاب شود و نباید با غرور کاذب، آن را به تنهایی سر و سامان داد. همچنین حرکت دوربین و معنای نهفته در آن دارای اهمیت اساسی در فضاسازی است.

کارگردان «دربند» خاطرنشان کرد: اگر قصد استفاده از استیدی کم و یا دوربین متحرک را داریم، باید بدانیم که این موضوع معانی خاصی را پی خواهد داشت و باید بسیار فکر شده عمل کرد.

این فیلمساز با اشاره به مرحله پس از تولید در ساخت یک فیلم عنوان کرد: ادیت می‌تواند فیلم را به صورت کامل از فضایی که درنظر دارید، خارج کند. برای مثال فیلم‌های پرکات و کم‌کات هرکدام می‌توانند تاثیر ویژه‌ای برجای بگذارند. پس از تدوین اگر احساس کردید به پلانی نیاز دارید، آن را فیلمبرداری کنید و من این موضوع را از عباس کیارستمی آموختم.

وی افزود: موسیقی درست و متناسب می‌تواند در خلق فضاسازی مناسب کمک کند و در ایران نیز آهنگسازان بسیار خوبی وجود دارند.

شهبازی همچنین درباره ارتباط لحن و فضاسازی گفت: لحن در ارتباط با نوع روایت قابل بررسی است و فضاسازی مربوط به تاثیر کلی یک فیلم بر تماشاگر است. معمولا بسیاری متوجه لحن خاص یک فیلمساز می‌شوند، اما درباره فضاسازی باید گفت که تاثیر خود را به صورت ناخودآگاه و بدون آنکه تماشاگر متوجه شود باقی می‌گذارد.