به آثار باقی ‌مانده از گذشتگان که دارای ارزش فرهنگی باشند، میراث‌فرهنگی می‌گویند که این آثار می‌تواند ملموس (بناهای باستانی) یا ناملموس (آداب و رسوم یک منطقه) باشد و یکی از هدف‌های اساسی در حوزه میراث‌فرهنگی، حفظ و نگهداری از میراثی است که سالیان طولانی برای آن تلاش شده تا به دست ما برسد، حال این میراث می‌تواند از هر نوع و شکلی باشد.

مهم‌ترین هدفی که این جشنواره برای رسیدن به آن تلاش می‌کند، حفاظت از میراث‌فرهنگی کشور با استفاده از ظرفیت‌های فرهنگی و هنری است. در بسیاری از موارد محتوای دیجیتال می‌تواند به کمک شرکت‌کنندگان این جشنواره آمده و راهشان را کمی سهل‌الوصول‌تر کرده و موانع را از سر راهشان بردارد. تا جایی که برای بهبود وضعیت فرهنگ و هنر به خصوص برای حضور در جشنواره‌ها بهتر است از محتوای تولید شده در فضای دیجیتال استفاده کرد.

جشنواره چندرسانه‌ای میراث‌فرهنگی

جشنواره چندرسانه‌ای میراث‌فرهنگی، جشنواره‌ای متشکل از بخش‌های سینمایی، تلویزیونی، رادیویی، میراث دیجیتال، هنرهای نمایشی و اجرایی، موسیقی و شعر، عکس، ایده و تجربه، پویش میراث‌بانان آینده و مرور آثار بین‌المللی خواهد بود.

برای مثال در بخش های سینما و تلویزیون برخی سریال و فیلم های سینمایی تولید شده است که هدف از تولید آنها حفظ میراث‌فرهنگی کشور بوده است. حال این میراث می‌تواند در هر کدام از این آثار شکل متفاوتی داشته باشد. مثل حفظ میراث طبیعی، حفظ میراث ملی و …

فیلم «در آغوش درخت» به تهیه‌کنندگی محمدرضا مصباح یکی از این آثار است که در حفاظت از میراث خانواده تلاش کرده است.

در بخش بین‌الملل (مرور آثار ـ غیررقابتی) نیز آثار متنوع تصویری هنرمندان خارجی (فیلم کوتاه، مستند و عکس) بررسی می‌شود. این آثار با موضوع میراث‌فرهنگی ایران، میراث مشترک ایران و سایر کشورها و یا معرفی خلاقانه یکی از آثار میراث ملموس یا ناملموس ثبت جهانی، با اولویت بخشی به کشورهای منطقه است.

هدف از برگزاری این جشنواره؛ مشارکت مردم تا مسئولان

به طور کلی جشنواره‌های مختلفی که در اقصی نقاط دنیا برگزار می‌شود، بیشتر از اینکه بخواهند مسئولان را گرد هم جمع کنند، به جذب مردم در آن جشنواره فکر می‌کنند چراکه بسیاری بر این باورند جشنواره‌ای تاثیرگذار خواهد بود که مردم در آن مشارکت داشته باشند.

برای حفظ میراث‌فرهنگی چه کنیم؟/ انتقال ارزش‌ها و محتوای میراث‌فرهنگی از طریق کتب درسی

نکته مهمی که درباره میراث‌فرهنگی عنوان می‌شود و دغدغه بسیاری از علاقه مندان به میراث‌فرهنگی است، حفاظت از این میراث است. لازم به ذکر است تنها راه حفاظت از میراث‌فرهنگی یک کشور مردمی کردن آن است و جوان‌ها باید برای ادامه این راه تربیت شوند.

فعال کردن سازمان‌های مردم نهاد در شهرهای کوچک، انتقال ارزش‌های میراث‌فرهنگی در کنار بازدیدهای گردشگری، انتقال محتوای میراثی از طریق کتب درسی، رسانه و دیگر ابزارها از مورادی است که در حفظ میراث‌فرهنگی موثر خواهند بود.

چگونه محتوای دیجیتال به حفظ و احیای فرهنگ‌ها کمک می‌کند؟

اینکه چگونه محتوای دیجیتال به حفظ و احیای فرهنگ‌ها کمک می‌کند، سوالی است که می بایست در چند بعد به آن پرداخت. اوایل ظهور پدیده‌ای به نام دیجیتال بعد از روی کار آمدن گوشی‌های هوشمند بود. ابتدا فضای دیجیتال و استفاده از آن فضا برای عموم مردم کار ساده‌ای نبود، اما رفته رفته همه به این شکل ارتباطات عادت کردند و به طبع آن زندگی روزمره مردم نیز به همان سمت رفت.

اگر به یاد داشته باشید خیلی‌ها همان سال‌های ابتدایی ظهور رسانه‌های دیجیتال بر این باور بودند که زندگی دیجیتالی به نفع بشریت نیست و باید به سرعت آن را حذف کرد، اما بعد از عادت کردن به این شکل از زندگی و دیدن اینکه بسیاری از مشکلات و کارهایشان از طریق دنیای دیجیتال قابل حل است، از این باور انصراف دادند.

بعد از مدتی که ظاهرا چند سالی هم به درازا کشید، بسیاری با ترفندهای بهره‌مندی از فضای دیجیتال آشنا شدند و توانستند از این طریق زندگی‌هایشان را بگذرانند.

حالا جامعه به سمتی رفته است که معتقدیم اگر محتوایی در فضای مجازی تولید کنیم، می‌تواند به حفظ و احیای فرهنگمان کمک کرده و باعث رشدمان شود. محتوای دیجیتال می‌تواند شامل محتواهایی باشد که هر روزه در شبکه‌های مجازی شاهدش هستیم؛ از محتوای سینمایی و تلویزیونی گرفته تا محتوای موسیقی و اجرا و هنرهای نمایشی و … همه آثاری که با محتوای فرهنگی و هنری در فضای دیجیتال ساخته می‌شوند می‌توانند با برنامه‌ریزی از پیش تعیین شده در بخش محتوا به درستی عمل کرده و تاثیرگذاری که مدنظرشان بوده است، داشته باشند.

استفاده از هوش مصنوعی در جشنواره میراث‌فرهنگی

پوران درخشنده کارگردان سینما و عضو شورای سیاستگذاری جشنواره چندرسانه‌ای میراث‌فرهنگی در گفت‌وگو با خبرنگار میراث‌آریا، درباره نقش جشنواره در حفظ میراث‌فرهنگی گفت: برگزاری این جشنواره باعث آشنایی نسل‌های گوناگون با داشته‌های تاریخی و تمدنی و حوزه میراث ‌فرهنگی می شود. یکی از مهمترین مولفه‌های این جشنواره انتقال فرهنگ به نسل نوجوان و جوان است و با معرفی میراث‌فرهنگی به نسل جوان و نوجوان و معرفی توانمندی‌های هر استان از طریق این جشنواره می توان در حفظ میراث‌فرهنگی گام های مفیدی برداشت.

او به نقش فناوری‌های دیجیتال در حفظ میراث‌فرهنگی اشاره کرد و افزود: رسانه‌ها و فناوری‌های نوین از اهمیت ویژه ای برخوردارند. الان نسل جدید با رسانه‌های جدید و فناوری ارتباط دارند و باید از این فرصت استفاده کرد و میراث‌فرهنگی را از طریق این رسانه‌ها به نسل جدید معرفی کرد. همچنین باید در برگزاری جشنواره از فناوری‌های نوین، هوش مصنوعی و رسانه‌ها بهره برد.

جشنواره فیلم فجر؛ جشنواره‌ای برای تحقق محتوای فرهنگی

در کنار جشنواره‌های مهمی که هر ساله در سراسر دنیا و در زمینه‌های مختلف برپا می‌شود، یکی از جشنواره‌هایی که هر ساله برگزار می‌شود و در بخش فرهنگی و هنری کشور فعالیت بسزایی دارد، جشنواره فیلم فجر است که در این جشنواره سازندگان آثار با یکدیگر رقابت دارند. نکته مهمی که در این جشنواره فرهنگی هنری دیده می‌شود، بالا رفتن کیفیت آثار ارسالی در قیاس با سال‌های قبل است.

به این شکل که منهای بخش مسابقه و رقابتی که فیلم‌ها با یکدیگر دارند، سازندگان در طول یک سال هنری خود در تلاشند تا کارهای با کیفیت و در خور توجهی را تولید کرده و به جشنواره برسانند و همین موضوع باعث می‌شود تا آنها در رزومه خود به دنبال بهتر شدن و پیشرفت باشند و در نتیجه در بخش کیفی کارها پیشرفت خوبی دیده می‌شود.

همین نکته طی این سه سال در جشنواره چندرسانه‌ای میراث‌فرهنگی نیز دیده شده است؛ به این صورت که آثار ارسالی به نسبت سال‌های گذشته کیفیت بهتری پیدا کرده و همین یکی از اهداف مهم جشنواره در دوره‌های مختلف است.

نشر اول: میراث آریا