مهدیه مالکی/روزنامه صبا؛ سامان مختاری، کارگردان مستند «نجیب‌زادگان» که در بخش آثار مستند بلند هجدهمین جشنواره سینما حقیقت حضور دارد، گفت: طی سفری که به استان خوزستان داشتم با نقش اول قصه آشنا شدم و تصمیم گرفتم در این باره مستندی تهیه کنم. روایت داستان از سال ۱۳۳۳ زمان تولد کاراکتر اصلی آغاز می‌شود و ماجراهای این دوران همچون طاعون اسبی و وقایع تاریخی که زندگی اسب‌ها را تحت شعاع قرار می‌دهد روایت می شود.

این مستندساز درباره کاراکتر اصلی این مستند خاطرنشان کرد: کاراکتر اصلی فیلم، پدر اسب اصیل عرب در ایران است که در دوران جنگ که همه به خاطر آشوب فرار می‌کنند او همچنان در آن منطقه می‌ماند و اسب‌ها را از مناطق مختلف جمع کرده و به مناطق امن می‌برد و بعد از پایان جنگ نیز با سازمان جهانی اسب «واهو» ارتباط گرفته و این اسب را ثبت جهانی می‌کند و در نهایت فیلم با یک سورپرایز به پایان می‌رسد که موجب جذابیت بیشتر مستند شده است.

وی درباره هدف اصلی از ساخت چنین مستندی تصریح کرد: هدف اصلی من از ساخت این مستند معرفی نژاد اسب اصلی ایرانی در داخل و خارج از کشور بوده است تا همه با چنین گنجینه‌ای آشنا شوند چون صنعت اسب در خیلی از کشورها جزو صنایع پردرآمدی است که گردش مالی خیلی زیادی دارد بنابراین معرفی این اسب در داخل و خارج از کشور می‌تواند قدم موثر برای شکل گیری صنعت اسب در داخل کشور باشد چون این نژاد خالص‌ترین ژن اسب در دنیا است و ترکیب ژن آن با اسب‌های دیگر موجب افزایش قدرت و استقامت آنها می‌شود.

مختاری در پاسخ به اینکه برنامه‌ای برای اکران خارجی این مستند دارید؟ تاکید کرد: بله، نسخه انگلیسی این مستند به دفتر جشنواره ارائه شده که بعد از اتمام جشنواره «سینما حقیقت» چگونگی اکران خارجی آن مشخص خواهد شد. البته کل فیلم پنج قسمت دارد و خیلی مفصل‌تر از این هشتاد دقیقه است و امیدواریم با همکاری دوستان شبکه‌های تلویزیونی این مستند به طور کامل پخش شود، ما تاکنون در تولید این مستند از هیچ نهادی کمک نگرفتیم و خود اسب دارها به ما کمک کردند.

وی درباره مدت زمان تولید این فیلم اظهار داشت: فیلمبرداری این مستند از سال ۱۳۹۷ آغاز شده و تا ۱۴۰۳ به طول انجامید ضمن اینکه تحقیق و پژوهش این مستند چهارسال قبل از فیلمبرداری با همکاری خانم نسیبه کمالی شروع شده بود و البته در حین تحقیق و پژوهش فیلمبرداری نیز انجام می‌شد چون ترس از مرگ آن اسب وجود داشت و این مستند اطلاعات ما از این نژاد را به حدی افزایش داد که تا همین الان اسب دارها برای ترکیب ژنتیکی اسب‌ها از ما مشورت می‌گیرند و یک دایره العمارف کلامی در این باره به وجود آمد.

مختاری درباره رخدادهای غیرمنتظره ساخت این مستند یادآور شد: رخدادهای غیر منتظره فراوانی پیش آمد که ما از آنها به خوبی استفاده کردیم. یکی از مهمترین رخدادها سکانس پایانی فیلم است ضمن اینکه مستندسازی از حیوانات متفاوت است چون ساعت‌ها باید منتظر ماند تا به  تصویر مورد نظر برسیم ضمن اینکه حضور گروه فیلمبرداری ممکن است موجب استرس اسب شده و کارهای معمول خود را انجام ندهد.

این مستندساز ادامه داد: حضور ما در زندگی مردم قبیله و اعتماد آنها به ما پروسه‌ای طولانی داشت به طوری که  خیلی روزها به آن منطقه می‌رفتیم و دست خالی بر می‌گشتیم و در حد یک مهمان در کنار آنها حضور داشتیم چون می‌دانستیم آنها مهمان نواز هستند و این رفت و آمدها آنقدر ادامه پیدا کرد تا آنها به ما اعتماد کردند و بخشی از اعتماد نیز از طریق کاراکتر اصلی فیلم حاصل شد چون مورد اعتماد آنها بود. این پروژه در کرمان، شیراز، یزد، کل استان خوزستان با یک خط‌الرسم منسجم روایت شده است.

مختاری در پاسخ به اینکه چه لحظاتی از این مستند برای شما جذاب بود؟ گفت: تمام لوکیشن‌ها و لحظه لحظه این فیلم برای من لذت بخش بود چون اولین تجربه حضور من در این مکان‌ها و با این افراد بود ولی یکی از شگفت انگیزترین لحظات من سوارکاری با اسب اصیل ایرانی است چون صاحبان این اسب‌ها نیز به خاطر اصالت این اسب‌ها به ندرت با آنها سوارکاری می‌کنند. من در این مدت سوارکاری را آموختم و این تجربه برایم لذت بخش است.

وی با بیان اینکه تعداد این اسب‌ها در ایران حدود ۱۰۰۰ راس است درباره چگونگی حفظ و نگهداری اسب اصیل ایرانی گفت: صاحبان این اسب‌ها قبیله‌ها هستند که به افراد عشیره ارث می‌رسد وخودشان از آنها حفاظت و نگهداری می‌کنند.

مختاری در پاسخ به اینکه با پخش این مستند به هدف خود از ساخت آن دست می یابد یادآورشد: دیده شدن فیلم تاثیر مستقیمی در دستیابی به اهداف مورد نظر دارد و در صورتی که سازمان میراث فرهنگی از این میراث ملی حمایت کرده و آن را گسترش دهد و موانع صادرات آن برطرف شود شاهد اتفاقات خوبی برای این صنعت خواهیم بود.

وی در پایان گفت: هم اکنون در حال ساخت مستند بلندی برای خانه مستند انقلاب اسلامی به تهیه‌کنندگی مصطفی شوقی هستم که مرحله تدوین آن بیست روز دیگر پایان می یابد.