سعید قاضی نژاد/ دبیر تحریریه خبرگزاری صبا:
همین مسئله در نهایت باعث تشکیل سازمانی شد تحت عنوان سازمان تنظیم مقررات رسانههای صوت و تصویر فراگیر که به اصطلاح به آن «ساترا» میگویند.
سازمانی که از همان بدو تاسیس محل مناقشه و دعواهای بسیاری بوده است.
نخستین جنگ، بر سر کنترل این سازمان بود. در نهایت ساترا زیر نظر چه کسی باشد؟ رئیس سازمان صدا و سیما یا وزیر فرهنگ؟ در واقع وزرات ارشاد متولی آن است یا صداوسیما؟ و این دعواها همچنان ادامه دارند.
حالا که در حال خواندن این سطور هستید مسئولیت این نهاد بر عهده صداوسیماست، اینکه در آینده چه اتفاقی رخ خواهد داد، مشخص نیست.
عصر استریم
با از دور خارج شدن محصولات فیزیکی مثل DVD و CD عصر تماشای آنلاین محصولات سرگرمی آغاز شد. نتفلیکس بر سر زبانها افتاد و در داخل هم نمونههای مشابه آن مثل فیلیمو و فیلمنت و نماوا، شروع به کار کردند. محصولات اختصاصی هم آرام آرام به چرخه محصولات این پلتفرمها اضافه شدند.اما دعوای کنترل این نهاد همچنان داغ بود.
ساترا و دوران ریاستجمهوری حسن روحانی
اوج این مناقشات در این دوران رخ داد، دورهای که دولت روحانی در تلاش بود تا این سازمان را زیر نظر وزارت ارشاد بیاورد. از متلکهای آشکار آذری جهرمی وزیر ارتباطات به ساترا که آنرا «سازمانی غیر قانونی» خواند، تا مناقشات وزارت ارشاد با ساترا بر سر مجوزهای تولید.
این دعوا حالا و پس از پایان دولت روحانی و رئیسی و اکنون در دوره پزشکیان، همچنان ادامه دارد. جنگ بر سر کنترل محتوای تولیدی، ظاهراً قصد ندارد تا آرام گرفته و از جنگ قدرت خارج شود.
ساترا و دوران ریاستجمهوری شهید رئیسی؛ آرامش موقت
ابتدای تابستان سه سال پیش بود که رییس ساترا از حمایتهای دولت رییسی بر «اعمال محدودیتهایی بر پلتفرمهای پخش فیلم در اینترنت» تشکر کرد.
همین مسئله بود که فارغ از اعتراضها به بسته شدن این سایتهای پخش فیلم، نشان داد که ساترا حالا حمایت مقتدر دولت وقت را هم پشت خودش دارد.
یکی از دعواهای بین ارشاد و صداوسیما مسئله نحوه کنترل محصولات است. ارشاد معتقد است نیازی نیست تا بصورت مستقیم ساترا قوه قضاییه را وارد ماجرای تخلفات کند. و این اتفاق باید در درون این خانواده حل شود.
سعید مقیسه رئیس وقت ساترا در دوران دولت سیزدهم معتقد بود که فضای مجازی کشور «رها» شده و مردم و دلسوزان نظام معتقدند که ساترا باید برای سالمسازی محتوای صوتی و تصویری فراگیر در فضای مجازی اقدام کند.
روند قانونی و اختیارات ساترا
در میان این دعواها و کشمکشها، رهبر معظم انقلاب به صراحت اعلام کردند که مسئولیت صدور مجوز و تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی کشور و نظارت بر آن منحصرا بر عهده سازمان صداوسیما است.
این نظر صریح لااقل تکلیف این دعواها را تا حد زیادی روشن کرد. اما میان دو وزیر فرهنگ دولتهای یازدهم و سیزدهم چه اختلاف نظری وجود دارد که دامنهاش به فضای مجازی هم کشیده شده است؟
مناقشه میان وزرا، جنتی و اسماعیلی!
گفتگوی پر حاشیه محمدمهدی اسماعیلی وزیر ارشاد دولت رییسی با کیهان آغازکننده بحثهای تازهای پیرامون ساترا شد. اسماعیلی مدعی شد دولت روحانی به دنبال رهاسازی فرهنگ، تقویت پلتفرمها و گرفتن مرجعیت از صداوسیما بود.
بحثها از همینجا آغاز شد. جنتی وزیر ارشاد دولت روحانی هم در شبکه اجتماعی ایکس پاسخ او را اینگونه داد: «روحانی به دنبال رهاسازی فرهنگ، تقویت پلتفرمها و گرفتن مرجعیت از صداوسیما بود» ابتدا ثابت کنید صدا و سیما مرجع چند درصد از جامعه است ولی شما به عنوان وزیر ارشاد چرا مرجعیت آن وزارت را در مورد نمایش خانگی و پلتفرمهای جذاب مردمی به صدا و سیما سپردید؟»
آمادگی صبا
باید اعتراف کرد که این ماجرا با این گزارش کوتاه قابل رفع و رجوع نخواهد بود. مجموعه رسانهای صبا آماده است از دو طرف مناقشه دعوت به عمل آورده و در فضایی صمیمی شنونده حرفهای هر دو طرف باشد. این مناظره میتواند ضلع سومی هم داشته باشد که نماینده شبکه نمایش خانگی است.