اسدالله نیکنژاد کارگردان فیلم سینمایی «لاله» که اکران آن با ابهامات و شایعات همراه شده است در گفتگو با خبرنگار سینمایی صبا، درباره مشکلاتی که پیش پای اکران «لاله» قرار گرفته است، گفت: یک سال است که سینماهای کشور به دلیل شرایط استثنایی ویروس کرونا با مشکل روبرو شده و چون امنیت و جان مردم در درجه اولِ مسئولیتِ مسئولان کشور است و سینمای ما هم جزوی از جامعه است و باید مسئول امنیت بهداشتی جان مردم باشد پس مسئولان سازمان سینمایی طبق گفته ستاد ملی مقابله با کرونا، سینما را تعطیل و محدودیتهایی را برقرار کردند.
وی درباره بازگشایی سینماها در ایام جشنواره ملی فیلم فجر اظهار کرد: سینما به لطف ستاد ملی مقابله با کرونا و مسئولان سازمان سینمایی در ایام سی و نهمین جشنواره ملی فیلم فجر با وجود محدودیتها و پروتکلهای بهداشتی باز شد که به نظر من قدم بسیار مثبتی بود زیرا وقتی که آگاهی در سطح عمومی جامعه نسبت به این ویروس کم باشد، ترس و وحشت بیشتری حاکم میشود. اینکه ما آگاهیمان درباره مبارزه با این ویروس کم باشد، قطعا نگرانیهایمان را هم بیشتر میکند.
نیکنژاد افزود: وقتی که جشنواره به صورت حضوری برگزار شد، همانطور که مشاهده کردید خیلیها موافق و خیلیها هم مخالف بودند ولی با این وجود بالای ۱۰۰ هزار بلیت فروخته شد و در سراسر کشور حداقل ۱۰۰ هزار نفر با رعایت پروتکلهای بهداشتی به سینما رفتند. این اتفاق گرچه در مقابل توقعات فیلمسازان بسیار ناچیز است ولی خود قدمی امیدوارکننده بود.
این کارگردان درباره باز ماندن سینماها بعد از جشنواره عنوان کرد: اینکه حسین انتظامی رییس سازمان سینمایی تصمیم بر باز ماندن سینماها بعد از جشنواره گرفت، خیلیها را برای اکران فیلمشان نگران میکرد. گرچه به جای اینکه به تردیدها و نگرانیهایمان دامن بزنیم، باید به آگاهیهایمان اضافه کنیم. مردم در طول روز تلاش دارند با رعایت پروتکلهای بهداشتی، در سطح جامعه، بازار، مترو، اتوبوس و مکانهایی چون رستورانها، کافیشاپها و خیلی جاهای دیگر حضور داشته باشند و واقعیت این است که مکانهای نام برده شده نسبت به محیط سینما بسیار خطرناکتر هستند.
کارگردان فیلم سینمایی «برنج خونین» درباره محیط امن سینما تاکید کرد: به تشخیص ستاد کرونا سینماها با یک سوم جمعیت و لزوم رعایت پروتکلهای بهداشتی میتوانند امن باشند و در این شرایط طبیعیست که وقتی مردم با آگاهی عمل کنند، امنتر هم میشوند. به نظر من چقدر خوب میشد اگر مسئولان سینمایی، هنرمندان و تمام رسانهها، آگاهی لازم را برای مردم بوجود می آورند که محیط سینما شاید خطرناکتر از محیطهای دیگری که در سطح جامعه وجود دارند، نباشد. اگر این تلاش صورت گیرد قطعا نگرانیها و ترسهایی که از نداشتن آگاهی بوجود آمدهاند، کمتر میشود و مردم آگاهیهای بهتری را نسبت به محیط امن سینما به دست میآورند زیرا وقتی شما از چیزی آگاه باشید راه برخورد را هم پیدا میکنید و دیگر در تاریکی نخواهید بود.
وظیفه همهمان این است که آرامش و آگاهی داشته باشیم
او در ادامه صحبت هایش اظهار کرد: در شرایطی که مردم امکانات تفریحی کمی دارند و به دلیل یک سال محدویتها، در خانه ماندن و استرسی که به آنها تحمیل شده، مشکلاتی را درون خانواده تجربه کردهاند، بهتر است ما به عنوان بخشی از سینمای کشور برای مردم و یکدیگر آرامش ایجاد کنیم زیرا اگر از آرامش کافی برخوردار نباشیم، نمیتوانیم با این ویروس مبارزه کنیم. وظیفه همهمان این است که آرامش و آگاهی داشته باشیم زیرا تا زمانی که واکسیناسیون جامعه ما مانند جوامع دیگر کامل نشده است، همچنان باید از خود مراقبت کنیم.
نیکنژاد در بخش دیگر صحبت هایش درباره تصمیم به اکران «لاله» در این شرایط تصریح کرد: وقتی که قرار شد بعد از جشنواره، باز بودن سینماها ادامه پیدا کند، مثل اینکه شورای صنفی و پخشکنندهها بر حسب حسن نیت فکر کردند اگر فیلم سینمایی «لاله» آماده است بهتر است آن را پخش کنند و خیلیها حتی بدون دیدن فیلم سینمایی «لاله»، فقط با شنیدن این دستور قدم به پیش گذاشتند. باید عرص کنم چه کسانی که مسئولیت حفظ این فیلم را دارند و چه کسانی که موقیعتی را برای خود پیدا کردند که اصطلاحا در این شرایط فیلم سوزی کنند قدم به پیش گذاشته اند تا فیلم سینمایی «لاله» را پخش کنند و برای اکران این فیلم اقدام کردند و برای خودشان در بعضی از رسانهها آدرس غلط دادند و حتی تاریخ اعلام کردند. این افراد برایشان مهم نیست که قرار است چه چیزی بر سر سینمای ایران بیاید، برایشان همین مهم است که در سینما باز باشد و فقط فیلم خودشان نباشد، فرقی نمیکند چه فیلمی روی پرده میرود.
او خاطرنشان کرد: سوال من این است که در چنین شرایطی وظیفه شما عزیزان تصمیم گیرنده و مسئول چیست؟ همین که درِ سینما را باز نگه داریم به معنای آمدن مردم نیست بلکه باید مسئولان با روانشناس، جامعهشناس و پزشکان ستاد کرونا جلسهای را برگزار کرده و بفهمند در این شرایط چه نوع فیلمهایی را به نمایش بگذارند که مردم با رفتن به سینما خوشحال شده و به آرامش دست پیدا کنند. اینکه ما درِ سینما را باز بگذاریم و هر فیلمی را به نمایش بگذاریم درواقع عملی ضد تشویق کردن مردم برای رفتن به سینما، ضد اقتصاد سینما و ضد منافع سینمای کشور است.
این کارگردان سینما ادامه داد: به نظر من مسئولان شورای صنفی نمایش، سازمان سینمایی، سینماداران و پخشکنندهها و صاحبان فیلمها باید با افراد متخصصی چون ستاد کرونا، روانشناسان و جامعهشناسان و … گفتگو کرده و برای نمایش فیلمها برنامهریزی کنند زیرا هدف ما تنها باز کردن سینما نیست بلکه ایجاد آرامش در جامعه است و برای اینکه به این هدف برسیم باید از میان همه فیلمهایی که ساخته شده و آماده نمایش هستند، آنهایی را به نمایش بگذاریم که در این مقطع زمانی به جامعه ما آرامش داده و اقتصاد سینما را هم به گردش در می آورد. اگر چنین عمل نکنیم در بحرانی قرار میگیریم که فلان تهیهکننده میگوید من فیلمم را نمایش میدهم، فلان تهیهکننده میگوید من فیلمم را نمایش نمیدهم، فلان سینمادار میگوید من این فیلم را نمایش نمیدهم، فلان سینمادار میگوید من این فیلم را نمایش میدهم، یک پخشکننده میگوید من این فیلم را تبلیغ نمیکنم، پخشکننده دیگری میگوید من برای آن فیلم تبلیغ میکنم. یعنی در چارچوب خودخواهی و منفعت فردی قرار میگیریم. وقتی که منفعت فردی در جامعه بوجود میآید اخلاق اجتماعی و حرفهای از بین میرود و نه میتوانیم اقتصاد سینما را حرکت دهیم و نه میتوانیم جامعه را به آرامش دعوت کنیم.
فقط آمدهایم بگوییم درِ سینما باز است
او درباره علت این اتفاق بیان کرد: چرا این اتفاق میافتد؟ زیرا ما کار اصولی نمیکنیم، ما فقط آمدهایم بگوییم درِ سینما را باز کنیم و هر فیلمی را هرجا و هرجوری شد نمایش دهیم که این کار بسیار ضد سینمایی و ضد اجتماعی است.
نیکنژاد درباره نبود اصول لازم برای اکران در سینما خاطرنشان کرد: ما باید بدانیم که در هر فصلی و در هر روزی و هر شرایط اجتماعی چه فیلمی را به نمایش بگذاریم، ما در طول سال زمانهای خاصی را برای فیلمهای خاص داریم، این کاریست که در تمام دنیا انجام میشود. اینگونه نیست که امروز شنبه است پس نوبت فیلم الف است، جمعه میشود نوبت فیلم ب، هفته آینده میشود نوبت فیلم ث. سیستم اقتصاد سینما اینگونه نمیچرخد و به نظر من اینن بی برنامگی اشکالات زیادی دارد. بنده متوجه شده و شنیدهام که هرگاه به دنبال تشویق مردم برای ورود به سینما شده ایم بلافاصله چه سینمادار و چه پخش کننده و چه دیگران میگویند فیلمهای خندهدار ساخته و پخش کنیم. من اشکالی نمیبینم که سینما دارای ژانر کمدی باشد ولی تفکر حاکم بر این نوع اقتصاد سینما تفکر عقب افتادهای است. گاه میشنوم که گفته میشود فلان فیلم سیاهنمایی کرده و نمیفروشد، پس فیلم را اصطلاحا میسوزانند و یا فلان فیلم با حمایت مالی و سیاسی فلان نهاد ساخته شده و تمام امکانات پخش و سینمایی را در اختیار میگیرد، باز هم من مشکلی ندارم که مثلا فلان فیلم از نطر سیاسیون بالادست عالی است پس همه باید در اختیار پخش آن فیلم باشند، ولی تمام این مشکلاتی که پیش آمده و بیشتر هم خواهد شد بر اساس ندانم کاری و نداشتن استراتژی پخش فیلم در ایران است. به تمام کشورهایی که صنعت سینما در آن موفق بوده نگاه کنید، می بینید که سیستم پخش فیلم آنها دارای قوانین است.
کارگردان سریال «پاییز صحرا»، درباره اصول اکران توضیح داد: به نظر من سیستم اقتصاد سینما براساس موقعیتهای اجتماعیِ خود فیلم حرکت میکند. چون ما در ایران سیستم اجاره سالن سینمایی نداربم، در واقع تمام فیلمسازان و تهیهکنندگان و صاحبان سرمایه خود را در خدمت صاحبان سالن سینما قرار دادهاند، این موضوع یعنی فاجعه. در تمام کشورها صاحبان سینما برای کسب درآمد، سالنهای شیک و امکانات عالیای را فراهم میکنند و با فروش فیلم و با اجاره سالن برای سینما، کسب درآمد میکنند و هر روز برای درآمد بیشتر تلاش بیشتری هم میکنند. اما در ایران یک رسم نانوشته و به تعبیری یک عادت حرفهای صاحبان سالنهای سینما را شریک فیلمسازان کرده است، یعنی اینکه شما فیلمت را بساز و صاحب سالن سینما نمایش دهد و چند درصد از فروش را برداشت کند. ببینید چه فاجعهای در طول سالها چه قبل از انقلاب، چه بعد از انقلاب برای صاحبان سالنهای سینما و فیلمسازان بوجود آمده و متاسفانه هنوز هم این راه غلط و غیرحرفهای را ادامه میدهیم.
صاحبان سالن سینما در ایران عاشقان سینما هم هستند
نیکنژاد با اشاره به اینکه صاحبان سالن سینما در ایران عاشقان سینما هستند، توضیح داد: ولی به نظر من چون قوانین حرفهای در سینمای ایران وجود ندارد، سینمادار برای فروش و دریافت پنجاه درصدی یا کمتر و یا بیشتر، هر فیلمی که به نظر او میفروشد نمایش میدهد، بنده اصلا نمی توانم اشکالی بر او بگیرم، ولی این امر باعث می شود چنین تفکری بر فیلمسازان جاری شود که اگر فیلممان مثلا در ژانر فلان نباشد، آن را اکران نمیکنند و یا در زمان بدی نمایش میدهند و یا حتی سالن به نام آنها و به کام فیلم دیگر به کار میرود. ببنید مشکل چقدر در عمق سینمای ما رخنه کرده و متاسفانه هر تصمیمی که میگیریم ناخودآگاه بر پایه همین بیماری کهنه در بدنه سینمای کشور عزیزمان است.
وی درباره اختلاف میان فیلمسازان براساس تصمیمات غیر اصولی اکران فیلمها، بیان کرد: براساس همین عملکرد غیرحرفهای میبینید که چقدر اختلاف میان فیلمسازان بوجود آمده است. فیلمسازی که در ژانر کمدی کار میکند، فیلسازی که در حوزه اجتماعی کار میکند و فیلمسازی که در ژانر سیاسی کار میکند، هر سه همدیگر را محکوم میکنند. یکی میگوید ژانر تو بد است، آن یکی میگوید ژانر تو بدتر است، یکی میگوید تو سلیقه مردم را پایین آوردهای، یکی میگوید تو مردم را گمراه میکنی، آن یکی میگوید تو سیاهنمایی میکنی. علت این اختلافات این است که ما برای پخش فیلمهایمان درست تصیمیم نمیگیریم. صاحبان سرمایه باید مخاطب فیلمشان را قبل از تولید شناسایی کرده و با پخشکننده داخلی و خارجی مشورت کنند و بعد فیلمشان را بسازند. من متاسفم وقتی که میشنوم فلان فیلم را اکران نکنیم چون در کنار فلان فیلم فروش نخواهد داشت، فلان فیلم را نمایش دهیم چون مردم خوششان میآید. بدون تحقیق و فقط با حسی تجربی نطرات خود را اعمال میکنیم و فیلمساز هم باید غصه بخورد که چرا فیلمش مورد توجه فرار نگرفته است، بعد میرود از همان فیلمهایی میسازد که یا به جشنوارههای صد درصد ایرانی برود و یا فروش فیلمهای سطحی را به خود اختصاص دهد. بنابراین ما نمیتوانیم فقط بگوییم درِ سینما را باز کنید و چتد تا از همان فیلمهای به اصطلاح پرفروش را بگذاریم، بعد هم نمیفروشد و یکدیگر را مقصر میدانیم.
نیکنژاد درباره اکران «لاله» تاکید کرد: همین تصمیم غیرحرفهای درباره «لاله» گرفته شده است. اصلا پخشکنندهها، صاحبان سینما یا شورای صنفی که تصمیم میگیرند فیلم «لاله» را اکران کنند فیلم را تماشا کردهاند؟ فیلم را دیدهاند که بدانند به چه مناسبتی میتوان آن را در این برهه پخش کرد و بهترین درآمد را داشت؟ آیا میدانند اگر این فیلم در شرایط خودش آماده پخش شود چه سود کلانی برای سینمادار، پخشکننده و صاحب سرمایه خواهد داشت؟ اگر فیلم را دیدهاید، پس خودتان بگویید نمایش ابن فیلم در اسفندماه درست است با نه؟ اگر ندیدهاید پس چرا میخواهید فیلم را بسوزانید؟ اگر میگویید عمل دستوری است پس چرا فرصت سینمای خود را از دست میدهید؟ آیا فیلمهای دیگر را دیدهاید و زمان مناسب اکران را تشخیص دادهاید؟ میدانید کدام فیلم به کدام قشر جامعه میتواند کمک کند که آن بخش از جامعه خوشحال شود؟ نمیشود که بگوییم فلان فیلم حاضر است پس بیایید آن را نمایش دهیم. اگر هم سوخت مال ما که نبود پس به ما چه. همین بیهمتیها و همین به من چهها، ما را به این جا رسانده است که برای اکران هر فیلمی مشاجره و تلخی و ناکارآمدیها را تحمل می کنیم.
پول «لاله» پول دولتی نیست، پول بیتالمال است
سازنده مستند «محرم تا محرم» درباره منابع مالی ساخت فیلم «لاله» گفت: حتی من شنیدهام که فیلم «لاله» چون با بودجه دولتی ساخته شده است پس در بهمنماه اکران شود، اگر هم کسی به سینما نرفت و فروش نرفت دولت که ضرر نمیکند. این موضوع چه تفکر غلطیست! پول «لاله» پول دولتی نیست، پول بیتالمال است. چطور میشود شما برای پول مردم ارزش قائل نشوید؟ چطور ممکن است بیتوجه به مال مردم باشید؟ فکر غلطیست که ما فیلم دولتی را نمایش دهیم که اگر نفروخت حداقل سینماها باز است. این کار ضد اقتصاد سینماست. این کار ضد ارزشهای سینمایی کشور است، این کار ضد انسانیت است. اگر رفتن به سینما از نطر ستاد کرونا صحیح است و شما با همان حسهای تجربیتان فکر میکنید مردم به سینما میروند، که من آرزوی میکنم حال مردم خوب باشد و نه تنها به سینما بلکه به زندگی برگردند ولی در کنار ابن آرزوهای قشنگ واقعیتی وجود دارد که نمی دانیم چه میشود است.
وی افزود: چرا باید فیلم «لاله» ۲ روز بعد از جشنواره ملی فیلم فجر و در بهمن و اسفندماه روی پرده برود و عید، فیلم دیگری بیاید؟ بر چه اساسی این تصمیمات گرفته میشود؟ چه تحقیقاتی انجام شده است؟ براساس چه سیاستی است؟ هر فیلمی باید زمینه تبلیغاتی داشته باشد باید به تماشاگر آگاهی دهد، بنر، پوستر، تیزر و آگاهی میخواهد، حتی برای فروش یک کالا باید تبلیغ کنید، چطور میشود فیلمی را در چنین شرایطی که مردم هنوز نمیدانند، سینماها باز است یا نه، اکران کنید؟ به نظر من اول از همه دوستانی که در صدر تصمیمگیری سینمای کشور هستند باید مردم را آگاه کنند که سینما باز است و سینما از جاهای دیگر امنتر است بعد فیلمی را برای نمایش انتخاب کنند. اکران فیلم «لاله» در شرایط نادرست اجتماعی و بدون تبلیغات و آگاهیهای لازم، فقط به این دلیل که بودجهاش برای دولت است، بسیار کار غلط، غیر حرفهای، غیر منصفانهای و غیر انسانی است. بعد هم می خواهند بگویند فیلم در اکران شکست خورد!
این فیلمنامهنویس درباره اکران فیلمهای نوروزی عنوان کرد: مسئولان باید تصمیم بگیرند که از الان تا عید چه فیلمهایی را نمایش دهند و چه افرادی در این موقع سال به سینما میآیند. برای من جالب است که میگویند ما چهار کمدی داریم که میخواهیم برای عید اکران کنیم، چقدر خوب! اگر این تصمیم را برای عید گرفتهاید، پس دیگر چرا میخواهید «لاله» را به زور نمایش دهید؟ اگر «لاله» برای عید مناسب است، چرا میخواهید بهمن و یا اسفند نمایش دهید؟ اگر برای تابستان خوب است چرا عید نمایش میهید؟ با چه آگاهی این کارها را میکنید؟ من به عنوان سازنده این فیلم یک چهارم از عمر خود را برای ساخت آن صرف کردهام حالا با چه توجیه و انصافی تصمیم گرفتید که ۲۹ بهمن فیلم «لاله» نمایش داده شود؟ براساس چه انگیزهای؟
چه کسانی به دنبال سوزاندن «لاله» هستند؟
نیکنژاد درباره مشکلات ساخت «لاله» تاکید کرد: افرادی بودند که از ابتدا چوب لای چرخ تولید این اثر گذاشتند و من فقط تلاش کردم که کار ناتمام نماند و آنها را به خدا سپردهام ولی این روزها از خود میپرسم آیا همان آدمهای بداندیش که چوپ لای چرخ تولید «لاله» میگذاشتند امروز به دنبال سوزاندن «لاله» در دوران اکران هستند؟ اگر این چنین باشد من نام تک تک شان را با اسناد به مردم معرفی خواهم کرد. من خواهش میکنم دوستان مسئول به این موضوع فکر کنند، این فیلم حاصل پول مردم است و چه کسی جرات دارد بگوید پول مردم ارزش ندارد؟ من قول میدهم در بین فیلمهایی که آماده نمایش هستند، فیلمهایی وجود دارد که آرزو دارند در چنین شرایطی نمایش داده شوند، پس چرا کمک نمیکنید نمایش داده شوند؟ زمان، روز، هفته و ماهی که قرار است فیلمی نمایش داده شود، باید براساس موضوع و مفهوم آن فیلم باشد که تماشاگر و فروش داشته باشد و اقتصاد سینما بچرخد، ما نمیتوانیم بنشینیم کنار ببینیم فلانی دستور دهد که فلان فیلم نمایش داده شود. کجای دنیا چنین عمل کردهاند که شما عمل میکنید؟ وقتی که پای تئوری میرسد همه میگویند سینمای ما، سینمای برتر جهان است ولی حتی الفبای اجرای سینما را هم بلد نیستیم.
این کارگردان با تاکید بر موضوع فیلمش عنوان کرد: «لاله» یک فیلم جوانپسند است که به جامعه زنان امید میدهد و شور و هیجانی دارد. «لاله» فیلمی امیدگرا است که برای دختران و پسران بین ۱۸ تا ۴۸ سال ساخته شده است، این جامعه جوانهایی دارد که در ایام عید برای خود تفریحات خاصی دارند، پس اکران «لاله» به درد عید نمیخورد. اکران «لاله» زمانی خوب است که دانشگاهها باز باشند. اگر هم میخواهید الان اکران کنید پس بگویید تیزر، پوستر و یا یک بنر، در کجا پخش و اعلام کردهاید؟ برای هر فیلمی تبلیغات احتیاج است و برای این فیلم خاص تبلیغ بیشتری احتیاج است. چه پخشکننده، چه صاحب سرمایه باید برای این فیلم آگاهیرسانی کنند. اگر نمیدانید بپرسید.
اکران فیلم در تاریخ ۱۳ اسفندماه مدنظر من نیست
وی در پاسخ به اینکه فیلم در ۱۳ اسفندماه اکران میشود یا خیر اظهار کرد: من برای اکران فیلم در تاریخ ۱۳ اسفندماه باورم نیست زیرا حداقل ۱۵ روز قبل از اکران باید برای نمایش آن، تبلیغات انجام شود. فکر نمیکنم این فیلم در ۱۳ اسفند پخش شود و برای برنامهریزی دقیق، باید صاحب سرمایه، سازمان سینمایی که اتفاقا نمایندگی برابر حفط پول مردم و بیتالمال است باید با دوستان در شورای صنفی و دوستان صاحب سینما و پخش، همفکری کنند و تصمیم درستی بگیرند که زمان اکران مناسب این فیلم چه وقتیست و طبق قوانین عمل کنند. ساختن پوستر، تیزر، بنرهای شهری، بعد نمایش برای رسانهها و امکان نقد کردن فیلم توسط آنها و آگاهی رسانهها و مردم چیزهایی هستند که یک کارگردان برای آن باید فریاد بزند؟ من فقط امیدوارم مردم بدانند که اگر من ۱۲ سال از عمر خود را برای ساخت این فیلم گداشتم، دین خود را به جامعه خود و کشورم ادا کردم. در آخر گرفتن تصمیم درست که فیلم «لاله» برای عید به چه دلیل باید نمایش داده شود و یا نشود بر عهده شما مسئولان است.
نیکنژاد در پایان درباره صادر نشدن پروانه نمایش فیلم خاطرنشان کرد: اگر فیلم «لاله» پروانه نمایش نگرفته است حتما صاحب فیلم آن را برای این کار نبرده است زیرا هر فیلمی، طبق قانون باید به شورای نمایش ارجاع داده شده و پروانه نمایش بگیرد. اگر تهیهکننده وظیفه خود را بشناسد، باید خیلی جلوتر از اینها برای پروانه نمایش اقدام میکرد. همه اینها به دلیل ندانم کاریهایی است که یا آگاهانه انجام میشود یا ناآگاهانه.
فروغ گشتیل
انتهای پیام/
There are no comments yet